پانزدهم فروردین ماه امسال سایت «UOL Esporte» دستمزد دقیق داورانی که باید در جام جهانی روسیه قضاوت می‌کردند را اعلام کرد. فیفا برای قضاوت هر داور در این دوره از رقابت‌های جام جهانی، مرزهای پرداختی خود را شکست.
علیرضا فعانی
براساس دستمزدهای جدید، داورانی که در فهرست نهایی فدراسیون جهانی فوتبال قرار می‌گرفتند، فقط برای حضور در کشور روسیه، ۵۷ هزار دلار دریافت می‌کردند. برای هر قضاوت هم به آن ها دوهزار و ۵۰۰ دلار دیگر پرداخت می‌شد. این مبلغ برای کمک داوران، ۲۰ هزار دلار برای حضور در روسیه و یک هزار و ۶۰۰ دلار برای هر بازی تعیین شده بود.
پدرام قائمی؛ شهروند خبرنگار ,ایران‌وایر
با یک حساب ساده می‌توان به رقمی که «علیرضا فعانی»، داور نخبه ایرانی در جام جهانی به دست آورد، رسید. او در مجموع، چهار بازی را در روسیه قضاوت کرد. به این ترتیب، به جز مبلغ ۵۷ هزار دلار برای حضورش در روسیه، باید 10هزار دلار هم برای قضاوت‌هایش از فیفا گرفته باشد. اما این فقط حساب و کتاب روی کاغذ است، او فعلا به دلیل اعمال تحریم‌ها علیه ایران نمی‌تواند پول را دریافت کند و باید مدتی منتظر بماند.
فغانی و تیم داوری اش نخستین چهره‌های فوتبال ایران نیستند که بابت تحریم‌ها باید مدتی از آن‌چه حق خود برای دریافت حقوق‌شان از فدراسیون جهانی می‌دانند، صبر کنند. فدراسیون فوتبال ایران از سال ۲۰۱۴ تا میانه‌های سال ۲۰۱۷ در تلاش بود پاداش فیفا برای حضور در جام جهانی برزیل را دریافت کند.
تحریم‌ها پیش از این نیز دو بار دیگر صدای اعتراض «کارلوس کی‌روش» را بلند کرده اند. او یک بار قبل از بازی ایران و آرژانتین در برزیل گفته بود: «فیفا شعار می‌دهد که سیاست از فوتبال جدا است اما حاضر نیست مبالغی که باید به تیم ملی ایران کمک می‌شد را پرداخت کند.»
او پیش از آغاز جام ملت‌های آسیا نیز از واژه «ناجوانمردانه» برای تحریم‌هایی که فدراسیون فوتبال ایران با آن ها درگیر بود، استفاده کرد.
اما راه حل‌های فدراسیون فوتبال برای دریافت مطالباتش از فدراسیون جهانی فوتبال هم دور زدن تحریم‌ها است. در فدراسیون ایران نیز می‌توان نمونه‌هایی همچون «بابک زنجانی» را پیدا کرد. سرشناسترین آنها، «هوشنگ مقدس» است.
اولین بار، بهمن ماه سال گذشته «علی کریمی» در جریان فاشگوییهای خود از فساد در فدراسیون فوتبال، نام هوشنگ مقدس را به زبان آورد و گفت: «دلارهایی که از جام جهانی قبلی چه شده است؟ چرا پول فیفا را به حساب آقای هوشنگ مقدس ریختید؟ پول فیفا به حساب شخص دیگری رفته. آقای هوشنگ مقدس چرا باید پول های فیفا را به حساب شخصی اش وارد کند؟»
هوشنگ مقدس، تاجر ساکن امارات، دوست قدیمی «علی کفاشیان»، رییس پیشین و نایب رییس فعلی فدراسیون فوتبال کشور و شریک و همکار سابق «هادی آیت اللهی» است که رابطه‌ای حسنه هم با «کارلوس کی‌روش» داشت. سرمربی تیم ملی ایران حتی درخواست داده بود مقدس به عنوان سرپرست تیم ملی، کنار او باشد.
یکی از مهمترین وظایف او، نقد کردن وجوهی است که به دلیل تحریم‌ها، به دست فدراسیون یا شخصیت‌های فوتبال ایران نمی‌رسند.
این بار مقدس تبدیل به آخرین گزینه شد. فدراسیون فوتبال وقتی برای گرفتن دستمزد علیرضا فغانی و تیم داوری ایران تلاش می‌کرد، با پیشنهادی از سوی بانک مرکزی مواجه شد. این بانک قبول کرده است به صورت نقد و فوری تمامی مطالبه تیم داوری ایران را به قمیت هر دلار ۴۲۰۰ تومان پرداخت کند و بعد در پروسه اداری، دلاری که در بانک سوییس توقیف شده است، متعلق به خزانه بانک مرکزی شود.
اما علیرضا فغانی به «رادیو ورزش» گفته است: «ما می‌دانیم که این روال طبیعی و قانونی کشور است که دلاری که از خارج وارد می‌شود را با قیمت دولتی می‌خرند. اما وقتی گفتند که پول ما را به معادل دلار 4200 تومانی پرداخت خواهند کرد، گفتیم این کار منصفانه ای نیست. هرچند که فدراسیون هم قبل از ما مخالفت کرده بود.»
دلیل مخالفت فدراسیون فوتبال روشن است. آن ها این مدل بازی با دلار و یورو توقیف شده را بهتر آموخته‌اند. فدراسیون فوتبال فعلا به فغانی و تیم داوری ایران اعلام کرده است که تمام مطالباتشان را با «فرانک» به آنها پرداخت خواهد کرد.
برای علیرضا فغانی که این روزها بدل به یکی از چهره‌های خبرساز ورزش و حتی جامعه ایران شده است، دلار یا فرانک تفاوت چندانی ندارد اما برای فدراسیون فوتبال این دقیقا همان راه قدیمی دور زدن تحریم‌ها است؛ یعنی تبدیل کردن دلار به یک واحد پولی غیر از یورو و بعد انتقال آن به کشور. کاری که هوشنگ مقدس در سوییس، امارات و ترکیه بارها برای فدراسیون ایران انجام داده است.
اما شاید در مورد علیرضا فغانی، اجرای مو به موی فرمول همیشگی فدراسیون فوتبال و هوشنگ مقدس ساده نباشد. او نه فقط طی ماه‌های اخیر که در تمام سال‌های گذشته ثابت کرده است زبانی تند دارد. نمونه‌اش را طی یک ماه اخیر و بعد از بازگشت از جام جهانی دیدیم. اولین واکنش فغانی پس از بازگشت از روسیه، در مراسم «بهترین‌های فوتبال ایران» بود. پس از آن‌که «عبدالحمید خدری»، نماینده مجلس شورای اسلامی لوح تقدیر فغانی را به او داد، داور الیت ایران گفت: «بهتر است جایزه من و امثال من را یک شخصیت ورزشی بدهد نه نماینده مجلس.»
هرچند که «سعید فتاحی»، رییس سازمان لیگ ایران بلافاصله در پاسخ به فغانی گفت: «آقای خدری علاوه بر این که نماینده مجلس شورای اسلامی هستند، قاضی هم هستند. هیچ ایرادی ندارد یک قاضی جایزه قاضی دیگر را بدهد.»
مقابله فغانی با نمایندگان مجلس البته ادامه داشت. او به دلیل در آغوش کشیدن یکی از همکاران خانم خود در روسیه و بعد دیده بوسی با خواهر همسرش در فرودگاه، مورد نقد «غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی» قرار گرفت. نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی در بخشی از بیانیه خود علیه فغانی نوشته بود: «اگر به هر دلیل امکان رعایت اصول اولیه انقلاب برایشان مقدور نیست، حق نمایندگی از سوی ایران عزیز اسلامی را ندارند.»
اما داور ایرانی که بازی رده‌بندی جام جهانی را قضاوت کرده بود، در پاسخ به این نماینده مجلس گفت: «در جایگاهی نیستم که جواب نماینده مجلس را بدهم اما اگر باغچه هرکدام از ما را بیل بزنند، به اندازه کافی از آن کرم خارج می‌شود.»
او آخرین کنایه‌اش را هم در برنامه زنده شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی زد؛ وقتی مجری از فغانی پرسید آیا بانوانی داریم که لیگ ایران را قضاوت کنند؟ او گفت: «البته داوران خانم خوبی داریم ولی اگر لیگ آقایان را داوری کنند، اسلام یک خرده به خطر می‌افتد!»
حالا تصور این‌که فدراسیون فوتبال ایران با شناختی که از داور بین المللی خود دارد، به هوشنگ مقدس مجوز بدهد که بخشی از ۶۷هزار دلار فغانی را به عنوان واسطه‌گری ضبط کند، سخت است. مهم این است که سفره ۶۷هزار دلاری فغانی باز شده و بانک مرکزی و واسطه‌های فدراسیون فوتبال به آن چشم دارند.