یک اقتصاددان گفت: با کاهش ۱۵۰ درصدی ارزش پول ملی ما شاهد کاهش قدرت خرید هستیم؛ میانگین حقوق و دستمزد در ایران ۲ میلیون تومان است و این یعنی اقتصاد ایران کشش دلار ۱۰ هزار تومان و یا حتی دلار ۸۰۰۰ تومانی را ندارد.
دکتر وحید شقاقی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: نتیجه قفل شدن این سه بازار خود را در کمبود کالا، شکلگیری صفهای طولانی برای خرید برخی کالاها، افزایش نارضایتی و گسترش بیکاری و تعطیلی بنگاههای تولیدی نشان میدهد.
وی ادامه داد: در آذر ماه ۹۶ قیمت دلار حدود چهار هزار تومان بود اما الان بین ۱۰ تا ۱۱ هزار تومان است؛ اگرچه در بازار ثانویه محدودیتهایی برای قیمت دلار وجود دارد اما قیمت واقعی چیزی است که در بازار آزاد و کوچه پس کوچهها مبادله میشود. ما اگر این قیمت دلار را نپذیریم در واقع خود را گمراه کردهایم؛ اگر کسی بخواهد امروز دلار بخرد با مراجعه به یک صرافی میتواند دلار مورد نیاز خود را به چه قیمتی تهیه کند؟ این قیمت بالای ۱۰ هزار تومان است. قیمت امروز دلار از کاهش ۱۵۰ درصدی ارزش پول ملی طی ۹ ماه اخیر حکایت دارد.
وی خاطرنشان کرد: حال در چنین شرایطی و کاهش ۱۵۰ درصدی ارزش پول ملی ما شاهد کاهش قدرت خرید هستیم؛ میانگین حقوق و دستمزد در ایران ۲ میلیون تومان است؛ این یعنی اقتصاد ایران کشش دلار ۱۰ هزار تومان و یا حتی دلار ۸۰۰۰ تومانی را ندارد. در این مدت قیمت کالا هم بین ۳۰ تا ۱۲۵ درصد افزایش یافته است؛ تبعات این اتفاق در ماههای آینده خود را نشان خواهد داد به طوری که بازار کار، کالا و پول ما قفل خواهد شد.
این استاد اقتصاد تصریح کرد: قفل شدن بازار کار، پول و کالا باعث قفل شدن کل اقتصاد ایران طی سه ماه آینده خواهد شد؛ منظور از قفل شدن یعنی توانی برای خرید کالا با توجه به کاهش قدرت خرید برای مردم باقی نمیماند؛ از طرف دیگر فروشنده هم ریسک فروش را نمیکند و عرضه و تقاضا متوقف میشود حتی برخی تولیدکنندگان قادر به تهیه مواد اولیه نخواهند بود و تولید کالای نهایی هم مقدور نخواهد شد؛ مانند وضعیتی که در لوازم خانگی وجود دارد و به دلیل فقدان برخی قطعات تولیدکننده قادر به تولید محصول نهایی نیست.
وی در مورد قفل شدن بازار کار نیز گفت: قفل شدن در این بازار با توجه به هزینه استهلاک و خرید تجهیزات با دلار ۱۰ هزار تومانی است که بسیار بالا رفته؛ یعنی ایجاد یک کسب و کار با این قیمت دلار هزینه بسیار گزافی خواهد داشت و عملاً کسی وارد آن کسب و کار نخواهد شد و شغلی ایجاد نمیشود.
این استاد اقتصاد ادامه داد: شکلگیری صفهای طولانی، افزایش نارضایتی و گسترش بیکاری و تعطیلی بنگاههای تولیدی بخشی از تبعات قفل شدن بازار کار، پول و کالا در اقتصاد است که طی سه ماه آینده احتمالاً شاهد آن خواهیم بود. اقتصاد ایران بن بست ندارد اما این منوط به اجرای اصلاحات ساختاری با فوریت و جدیت است؛ اگر اصلاحات ساختاری با فوریت و جدیت انجام نشود حتما این اتفاقات رخ خواهد داد.
شقاقی ادامه داد: اولین اصلاح ساختاری که باید در اقتصاد ما انجام شود ایجاد شفافیت مالی و اطلاعاتی است؛ متأسفانه به دلیل اینکه چنین شفافیتی وجود نداشته فساد، رانت و بی اعتمادی رو به افزایش گذاشته است؛ برای ایجاد این شفافیت سامانههای اطلاعاتی و مبادلاتی باید آنلاین، دولت الکترونیک با سرعت اجرایی و شفافیت با یک عزم ملی سرلوحه سیاستهای دولت قرار گیرد.