دانشگاه از بدو تاسیس تا به امروز همواره سنگر تسخیر ناپذیر آزادیخواهی و استقلال طلبی ملت ایران بوده است زیرا که آگاه ترین و برگزیده ترین فرزندان این ملت، در این کانون علم و دانش در کنار هم قرار گرفته وبا تبادل فکر واندیشه و با شناختن دردهای جامعه خود، راه چاره این درد ها را به دست آوردن آزادی و استقلال دیده و می بینند. در تاریخ معاصر ایران، قشر دانشجو مسئولیتی خطیر بر عهده داشته است.
مبارزه سیاسی دانش آموزان و دانشجویان در ایران از مخالفت با اخراج شوستر با همراهی دانش آموزان دارالفنون شروع شد و در جریان های سیاسی پس از1320 به اوج رسید. و دانشگاه سنگر اصلی مقاومت ملی شناخته شد به همین جهت بیگانگان طراح کودتای ننگین 28 مرداد 32 و مزدوران داخلی آنان، برنامه انجام کودتا را در زمانی در نظر گرفتند که دانشگاه و دبیرستان ها در حال تعطیلات تابستانی و دانشجویان و دانش آموزان متفرق باشند تا ایستادگی این مراکز مقاومت را در مقابل خود نداشته باشند ولی بالاخره یک ماه پس از کودتا اول مهر فرا رسید و دانشجویان به دانشگاه بازگشتند و از همان روز ها جنب وجوش و مقاومت در برابر کودتا در دانشگاه آغاز شد.
دانشجویان و دانش آموزان پس از کودتا در نهضت مقاومت ملی مشارکت نموده و در راستای اعتراض به محاکمه دکتر محمد مصدق و یارانش در دادگاه نظامی نقشی اساسی بازی کردند. هنگامی که دولت برآمده از کودتا روابط رسمی خود را با انگلستان که در زمان دولت ملی مصدق قطع شده بود از سر گرفت و از سوی دیگر انتشار یافتن مواضع قاطع و قهرمانانه مصدق در دادگاه نظامی در سطح جامعه و دانشگاه، هر دو سبب تهیج شدید و التهاب فوق العاده در دانشگاه گردید.
دانشجویان دانشگاه تهران در روز های 15 و 16 آذر به تظاهرات پرداختند و دولت کودتا از صبح 16 آذر دانشگاه را با نیروهای نظامی محاصره کرد تا در آستانه ورود ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهوری آمریکا، تظاهرات دانشجویان را در نطفه خفه کند. نیروهای نظامی برای زهر چشم گرفتن از دانشجویان، با مسلسل وارد دانشکده فنی و کلاس درس شدند و دانشجویان معترض را به گلوله بستند.
سه دانشجو به نام های احمد قندچی، مصطفی بزرگ نیا و مهدی شریعت رضوی را شهید و ده ها تن دیگر را نیز به ضرب گلوله مجروح نمودند. اگرچه دانشگاه یورش های سنگین دیگری مانند روز اول بهمن 40 و روز 18 تیر 78 را به خود دیده است و هم اکنون نیز دانشجویان زیر انواع فشار وسرکوب قرار دارند، با این حال پس از روز خونین 16 آذر 32، این روز به عنوان روز دانشجو و نقطه عطفی برای جنبش دانشجویی ایران در برابر استبداد داخلی و استعمار خارجی شناخته شده و در تاریخ ثبت گردیده است.
شانزدهم آذرماه 1397
تهران – شورای مرکزی جبهه ملی ایران