لیگ فوتبال ایران بدون زنان؛ فیفا چه می‎کند؟

By | ۱۳۹۸-۰۶-۰۱

محمدرضاداورزنی، معاون وزیر ورزش در اینباره گفت که امکان ورود زنان به ورزشگاه در بازی‌های باشگاهی در شرایط فعلی وجود ندارد و زنان تنها می‌توانند در بازی‌های ملی در ورزشگاه حاضر شوند.

در هفته‌های گذشته تأخیر در شروع لیگ برتر، شایعات زیادی را مطرح کرد که شاید علت تأخیر در برگزاری مسابقات، نامه فدراسیون جهانی فوتبال مبنی بر لزوم ورود زنان به استادیوم باشد.

اوایل تابستان و تنها چند روز پس از مسابقه دوستانه ایران و سوریه، فیفا در نامه‌ای به فدراسیون فوتبال ایران از آنان خواست تا ۲۴ تیرماه، گزارش مقدماتی درباره اقداماتی که برای حضور زنان در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ انجام داده‎اند را ارائه کنند. اینفانتینو در آن نامه دستگیری دختران در مقابل استادیوم آزادی و اذیت و آزار آنان را غیرقابل قبول و ناامیدکننده خوانده و حضور زنان در استادیوم‎ها علی‌رغم چالش‌های فرهنگی موجود در ایران، را از اصول اساسنامه فیفا دانسته بود.

مسئولان فدراسیون فوتبال اما در این مدت با تکذیب ادعای تأخیر لیگ به دلیل نامه فیفا، آن را به دلیل مشکلات سخت‌افزاری استادیوم‌های تیم‌های لیگ برتری دانستند. آنها با اشاره به وقایع لیگ گذشته و درگیری‌های پرتعداد هواداران در جریان مسابقات، عدم تجهیز استادیوم‌ها به صندلی‌های شماره‌دار، دوربین‌های مداربسته و نبودن سازوکار بلیت‌فروشی اینترنتی را سه موضوعی عنوان کردند که تا زمان برآورد نشدن آنان از سوی تیم‌ها، مسابقه لیگ برتر آغاز نخواهد شد.

بازداشت دختران لباس مبدل

هفته گذشته دختران هواداری که در چند سال اخیر با لباس مبدل و ظاهر مردانه به استادیوم رفته بودند، دستگیر و پس از چند روز بازجویی به زندان قرچک ورامین منتقل شدند. این دختران در سال های گذشته بارها توانسته بودند با تحمل شرایط سخت و هزینه بسیار، با لباس مردانه به استادیوم رفته و بازی تیم مورد علاقه‌شان را تماشا کنند.

در میان دستگیرشده‌ها همچنین نام فروغ علایی نیز به چشم می‌خورد. عکاسی که سال گذشته با یک مجموعه ده عکسی، زندگی دختری به نام “زینب” را روایت کرد که ناچار است، خود را گریم کند و با لباس‎ها و ظاهری مردانه وارد استادیوم شود. علایی با مجموعه “گریه برای آزادی” برنده جایزه “ورد پرس فوتو” سال ۲۰۱۹ شده بود.

دختران لباس مبدل هرچند در نهایت با سپردن قرار وثیقه‌های سنگین از زندان آزاد شدند، اما دستگیری آنان و در پی آن فشار بر شماری از فعالان زن که موضوع ورود به استادیوم را پیگیری می‏کردند، باعث شد تا بسیاری از کاربران فضای مجازی و فعالان زن در خواسته‌ای مشترک، خواهان تحریم فوتبال ایران شوند.

عدم حمایت مردان از زنان

از حدود بیست سال پیش که خواست زنان برای ورود به استادیوم در قالب گروه‌ها و جریاناتی کوچک مطرح و پیگیری شد تاکنون که این خواست به شکل عمومی‌تری درآمده و نگاه فیفا را نیز متوجه خود کرده است، بسیاری بر این عقیده بوده‌اند که این خواسته، اولویت زنان نیست و مطالبات مهم‌تری در جامعه وجود دارد.

زنان در تمام این سال‌ها برای این مطالبه و حق طبیعی‌شان از طرف بخشی از جامعه تحت فشار قرار گرفته‌اند. بسیاری همواره این سوال را مطرح کرده‌اند که اگر امروز ورود زنان به استادیوم آزاد شود، تنها شمار کمی از زنان به استادیوم خواهند رفت و یا اینکه چرا زنان از مسابقات تیم‌های ورزشی زنان، حمایت نمی‌کنند و مسابقات آنها همیشه در سالن‌های خالی از تماشاگر برگزار می‌شود.

این نادیده گرفتن حق بدیهی زنان برای ورود به استادیوم با مطرح کردن موضوعاتی دیگر، باعث شده است که حالا بسیاری از زنان و مردان، تقریبا یکصدا خواهان تحریم فوتبال ایران شوند. این مسأله برای بسیاری از کسانی که تلاش‌های زنان برای ورود به استادیوم را در سال‌های اخیر رصد کرده‌اند، می‌تواند نشانه تغییر موضع بخشی از زنان باشد که تا همین چند سال پیش با وجود آنکه برای ورود به استادیوم مبارزه می‌کردند اما مخالف تحریم ورزش ایران به این دلیل بودند، چراکه ورزش و رفتن به استادیوم را از تفریحات معدودی می‌دانستند که بخشی از جامعه توان برخورداری از آن را دارند و از طرف دیگر نمی‌خواستند به دلیل تحریم‌های فدراسیون‌های جهانی، نسلی از ورزشکاران ایران از حضور در مسابقات بین‌المللی محروم شوند.

امروز اما نادیده گرفتن مستمر این حق طبیعی از سوی بخشی از جامعه و عدم حمایت همه جانبه مردان از زنان، باعث شده است تا تحریم فوتبال ایران به خواستی منطقی و طبیعی تبدیل شود. انگار زنان بگویند حالا که در این خواسته در کنار ما نیستید، شما هم باید طعم این محرومیت را احساس کنید.

فیفا چه می‎کند؟

در حالی که فدراسیون جهانی فیفا در هفته‌های گذشته در پاسخ به ایمیل‌های متعدد خبرنگاران ایرانی، جواب روشنی در مورد مسابقات لیگ داخلی ایران نداده است و هنوز مشخص نیست که آیا الزام فیفا فقط شامل مسابقات بین‌المللی می‌شود یا فدراسیون ایران موظف است در بازی‌های داخلی هم، درهای ورزشگاه را به روی زنان باز کند.

شروع دوباره مسابقات لیگ برتر بدون حضور زنان و فشارهای هفته های اخیر بر روی مطالبه‏گران ورود زنان به استادیوم، نشان می‎دهد که خواست فدراسیون فوتبال و سازمان تربیت بدنی این است که بتوانند لیگ را با آرامش آغاز کرده و در جریان بازی‌های تیم ملی با انتخاب گزینشی شمار اندکی از هواداران زن و اختصاص جایگاهی به آنان در استادیوم و از طرف دیگر جلوگیری از هرنوع اعتراض و یا تجمعی در برابر استادیوم، از محرومیت احتمالی فوتبال ایران جلوگیری کرده و به فدراسیون جهانی نیز نشان دهند که خواسته ورود زنان ایران به ورزشگاه‌ها محقق شده است.

این همان کاری است که فدراسیون والیبال ایران نیز چندسالی است آن را انجام می‌دهد و به این طریق توانسته است از محرومیت فدراسیون جهانی شانه خالی کند.