«متعه»، «نکاح منقطع»، «ازدواج موقت»، «صیغه»: تن‌خریدن شرعی!

By | ۱۳۹۹-۰۴-۱۷

– آمارهای اعلام شده تنها نوک کوه یخی در آب را نشان می‌دهد. به گفته یک دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، وبسایت‌های دلالی صیغه که برخی روزانه حدود ۱۲میلیون تومان درآمد دارند مانند یک بازی افراد را مرحله به مرحله جلو می‌برند و برای هر مرحله هزینه دریافت می‌کنند.

عبارات «متعه»، «نکاح منقطع»، «ازدواج موقت» که همگی به «صیغه» معروف هستند، درواقع نوعی ازدواج در فقه شیعه است که مرد در قالب آن می‌تواند برای دوره زمانی معین و محدود با مهریه‌ای معلوم به صورت همزمان چند همسر داشته باشد با این تفاوت که زنی که به عقد موقت در می‌آید نه حق ارث دارد و نه حق نفقه و فقط می‌تواند در مقابل خدمات جنسی که به مرد ارائه می‌دهد درخواست مقدار مشخصی پول کند.

از زاویه‌ی زنان، صیغه برای «محرم‌» شدن روابط زن و مرد است که هدف از آن چیزی جز تمتع جنسی نیست. تمتعی که مرد مانند روسپیگری، در ازای برخورداری از آن به زن مبلغی می‌پردازد. از همین رو «صیغه» در جامعه ایران همواره به عنوان «کلاه شرعی» برای فحشا شناخته می‌شده است. اگرچه پیش از انقلاب صیغه نه تنها بسیار محدود و از دید جامعه نکوهیده بود، ولی مواردی نیز وجود داشتند که زمانی طولانی ادامه یافته و مرد در برابر زن صیغه‌ای و فرزندان احتمالی چه بسا احساس مسئولیت اقتصادی کرده و آنها را تأمین می‌نموده است. با جمهوری اسلامی اما «ازدواج موقت» و «صیغه» دقیقا و بدون کم و کسر به کلاه شرعی برای فحشا و تن‌فروشی تبدیل شد.

اصلی‌ترین توجیه «متعه» یا «صیغه» چند آیه از سوره «نساء» است؛ طبق آیه ۲۴ سوره نساء مردان مسلمان موظف به پرداخت وجه و یا مبلغی به زنان و زنان نیز در ازای دریافت مبلغی که تعیین شده است ملزم به ارائه سکس و همخوابگی شده‌اند: «مهر و کابین آن زنان را که از آنان بهره‌مند شده‌اید به عنوان واجب بپردازید.» «متعه» از نظر لغوی نیز یعنی آنچه مورد تمتع یا برخورداری و لذت‌جویی قرار می‌گیرد.

اگرچه روحانیت شیعه مدعی است که «صیغه» از احکام صدر اسلام است اما مسلمانان سنی، ازدواج موقت را سنت پیامبر ‌نمی‌دانند و با آن مخالف هستند.

در قوانین جمهوری اسلامی ایران ازدواج موقت مجاز اعلام شده است. صیغه دو رکن اصلی دارد: مبلغ و مدت معین.

مطابق مواد ۱۰۹۵ تا ۱۰۹۸ قانون مدنی، زن پس از خواندن خطبه‌ صیغه، مالک مهریه می‌شود؛ مرد در صیغه می‌تواند از یک دقیقه تا ۹۹ سال زن را صیغه کند.

در ازدواج موقت، زنی که صیغه می‌شود مجبور است تا پایان صیغه با مرد همراه باشد. زن همزمان با بیش از یک مرد نمی‌تواند ازدواج کند (عقد دائم و موقت) ولی مرد می‌تواند همزمان هم چند زن به عقد دائم و هم زنان بی‌شماری را به صیغه خود درآورد؛ در این لذت‌جویی موقت، طلاق وجود ندارد و مرد هروقت بخواهد می‌تواند باقی‌مانده زمان صیغه را به زن ببخشد و رابطه را تمام کند؛ چه چند دقیقه یا یک ساعت پس از صیغه یا ۳۰ سال بعد. اما زن چنین حقی را ندارد و مکلف است تا پایان زمان صیغه با آن مرد بماند.

در سال‌های پیش از انقلاب صیغه فقط بین اقشار مذهبی و سنتی جامعه رواج داشت. در سال‌های گذشته برخی چهره‌های سیاسی و مذهبی جمهوری اسلامی از جمله اکبر ‌هاشمی ‌رفسنجانی، محسن قرائتی و علی مطهری از تبلیغ‌کنندگان «صیغه» بوده‌اند. آنها فکر می‌کردند با «صیغه» می‌توانند روابط جوانان را به شکل شرعی و اسلامی تنظیم کنند!

اکبر ‌هاشمی‌رفسنجانی رئیس جمهور وقت جمهوری اسلامی در خطبه‌های نماز جمعه دی‌ماه ۱۳۶۴، ازدواج موقت را یکی از راهکارهای گسترش «عفت» در جامعه معرفی کرد.

علی مطهری نایب رئیس سابق مجلس شورای اسلامی نیز آبان ‌۸۹ در یک برنامه تلویزیونی تاکید کرد: «نباید دانش‌آموزانی را که ازدواج [دائم، موقت] می‌کنند، از مدارس اخراج کرد بلکه باید آنان را تشویق به‌ این کار کرد.»

محسن قرائتی رئیس ستاد اقامه نماز هم در مهرماه ۱۳۹۱ مطرح کرده بود که برای کنترل فحشا، دانشجویان پسر زنان جوان بیوه را صیغه کنند!

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۳ با انتشار یک گزارش تحلیلی با عنوان «ازدواج موقت و تاثیر آن بر تعدیل روابط نامشروع جنسی» ضمن هشدار نسبت به گسترش همجنسگرایی در میان دانش‌آموزان، این گرایش را ناشی از نبود امکان ازدواج دائم دانست و تشکیل «کانون‌های ازدواج موقت» در جامعه  را راه حل مناسبی برای آنچه از نظر حکومت اسلامی نادرست به شمار می‌رود معرفی کرد.

با وجود این، بسیاری از جامعه‌شناسان معتقدند که «صیغه» مانند تن‌فروشی، ارائه کننده خدمات جنسی با قیمت و زمان مشخص نه تنها رابطه زن و مرد را در شرایط برابر و محترم قرار نمی‌دهد بلکه یک راه قانونی برای پاسخگویی به تنوع‌طلبی جنسی و لذت‌جویی‌های مردان است.

کیهان لندن در یک گزارش میدانی در گفتگو با تعدادی از شهروندان ساکن ایران به بررسی ازدواج موقت از دید آنها پرداخته است.

سکس‌توریسم

ابراهیم فیاضی استاد دانشگاه تهران و جامعه‌شناس اصولگرا در آبان ۹۸ ضمن انتقاد از رواج صیغه در شهر قم با بیان اینکه «فاحشه‌های قم حاصل صیغه‌های خیلی از آقایان است» گفته بود: «همین آقایان با صیغه‌هایی که در قم کردند این شهر را پر از فاحشه کردند. دخترانی که صیغه آقایان شده‌اند فکر می‌کنند که چرا پول درنیاورند. امروز می‌بینیم که ردیف چهار تا چهارتا کنار خیابان‌های قم می‌ایستند، آنهم با حجاب کامل!»

یکی از شهروندان قمی که در کاشان تحصیل می‌کند می‌گوید: «کافیست نیم ساعتی در اطراف حرم چرخ بزنید، زنان صیغه‌ای را می‌بینید که منتظرند یکی آنها را ببرد.»

کامیل احمدی پژوهشگر  و مردم‌شناس در گفتگویی با اشاره به سکس‌توریسم در شهرهای زیارتی و سیاحتی  ایران گفته بود: «صیغه‌هایی هستند که طیفی از روسپیان به عنوان حفاظ قانونی از آن استفاده می‌کنند. دین ترتیبی داده که صیغه حتی شکل تجاری یافته و به ویژه در شهر‌های زیارتی و سیاحتی به صنعتی پولساز تبدیل شده است.»

دو سال پیش روزنامه‌های شرق و شهروند از قول محمد قانعی رئیس اتحادیه هتلداران مشهد از وجود ۶هزار خانه مسافر غیرمجاز در این شهر برای ارائه خدمات جنسی زنان ایرانی به مسافران عراقی خبر داده بودند.

قانعی گفته بود: «در شهرهایی مثل مشهد و قم که زائرپذیر هستند، مراوده و مراجعه افراد غیرایرانی به‌خصوص عراق خیلی بیشتر مشهود است و حالا با مطرح شدن موضوع ازدواج موقت باید بیشتر مراقب باشیم.» این مقام مسئول بعدها در پی واکنش تند دادستان تهران و دیگر مقامات سخنان خود را تکذیب کرد.

بسیاری از افراد ممکن است به صیغه اعتقادی نداشته باشند اما برای در امان ماندن از مجازات روابط جنسی غیرشرعی، از روی اجبار به سراغ عقد موقت می‌روند.

یک مددکار صیغه را مصداق کامل تبعیض جنسیتی علیه زنان می‌داند و می‌گوید: «پیش از انقلاب در شهرنو مددکاران با تمرکز بر زنان تن‌فروش، بیماری‌های مقاربتی را  کنترل می‌کردند ولی الان هیچ نهادی تن‌فروشان و صیغه‌ای‌ها را تحت پوشش قرار نمی‌دهد.

با اینکه «عقد موقت» بر اساس قوانین اسلامی مجاز شمرده می‌شود اما عموم مردم حتی اکثریت زنان باورمند شیعه در ایران نیز روی خوشی به آن نشان نمی‌دهند.

یک بازنشسته بانک اهل تهران در این زمینه می‌گوید: «چند وقت پیش به دفترخانه نزدیک خانه‌ام رفتم یک وکیل آنجا بود. به سردفتردار گفت همسرم حامله است می‌خواهم ۹ ماه یک خانم را صیغه کنم تا به گناه آلوده نشوم! می‌بینید؟! ایشان با داشتن همسرِ دائم نمی‌تواند خودش را نگه دارد، به خود این حق را می‌دهد که زنی را صیغه کند!»

محرومیت زنان صیغه‌ای از ارث موضوعی‌ست که پرستار یکی از بیمارستان‌های دولتی در تهران به آن اشاره می‌کند: «چند سال پیش بعد از بهم خوردن نامزدیم با یک جوان آشنا شدم. او به خاطر مخالفت خانواده‌اش مرا به عقد موقت خود درآورد. با هزار امید و آرزو زندگی‌مان را شروع کردیم و خودم واقعا حس همسر بودن داشتم اما به محض حامله شدن مرا با پرداخت پولی ناچیز ول کرد. با یک عالم گرفتاری برای بچه‌ام شناسنامه گرفتم. الان سه سال است به تنهایی خودم را اداره می‌کنم؛ گاهی به خاطر تنهایی وسوسه می‌شوم با یک نفر ارتباط بگیرم ولی آنقدر مردم دروغ می‌گویند که نمی‌شود به کسی اعتماد کرد.»

وبسایت‌های همسریابی یا دلالان فحشا

در سال ۱۳۹۴ اولین وبسایت همسریابی با عنوان «همسان‌گزینی» با شکل و شمایل اسلامی در جمهوری اسلامی افتتاح شد اما بجز ماه‌های نخست نتیجه‌ای از عملکرد این وبسایت منتشر نشد.

از آن زمان تا کنون به گفته مسئولان ۳۰۰ وبسایت همسریابی با عناوین متفاوت در ایران شکل گرفته‌اند که اغلب برای ازدواج‌های موقت و صیغه‌ی چند ساعته فعالیت می‌کنند. فعالیت این وبسایت‌ها در حالی به کانال‌های تلگرام و اینستاگرام هم کشیده شده که همچنان بدون نظارت و با فیلترشکن در دسترس هستند.

آمارهای اعلام شده تنها نوک کوه یخی در آب را نشان می‌دهد. به گفته یک دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، این وبسایت‌ها که برخی روزانه حدود ۱۲میلیون تومان درآمد دارند مانند یک بازی افراد را مرحله به مرحله جلو می‌برند و برای هر مرحله هزینه دریافت می‌کنند.

یک کارمند بانک ساکن غرب تهران نیز به فعالیت این وبسایت‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «یکی از مشتری‌هایم که در یکی از این وبسایت‌ها ثبت نام کرده بود با پرداخت مبلغی می‌خواست یکی را صیغه کند. آخوند مسئول این وبسایت، عکس یک نفر را برایش فرستاد که او خوشش نیامد و درخواست کرد پول را پس بفرستد؛ آن آخوند گفت باید برای مورد جدید  دوباره هزینه کند و مبلغ قبلی هم قابل برگشت نیست.»

یک دانشجوی جامعه‌شناسی آشنا به برخی از وبسایت‌های همسریابی توضیح می‌دهد: «اغلب مشتریان این وبسایت‌ها خواهان ازدواج ساعتی [فحشا؛ تن‌خریدن] هستند. در این ازدواج صیغه به صورت شفاهی توسط یک مرد یا یک زن خوانده می‌شود و در جایی هم ثبت نمی‌شود. متقاضیان از چند روز قبل، مدارک خود را ارسال و مبلغ معینی برای ادمین وبسایت واریز می‌کنند. بعد مشتری مهریه را در محلی مشخص قبل از خواندن صیغه به زن می‌پردازد. یکی از انواع خدمات‌رسانی این وبسایت‌ها درخواست موارد ساعتی برای معاشقه بدون رابطه جنسی است که مشخص نیست این معاشقه چطور از طرف زن و مرد کنترل می‌شود.»

به گفته وی، متقاضیان صیغه‌های ساعتی بجز پرداخت حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان کمیسیون به صاحبان این وبسایت‌ها یا دفاتر ازدواج و طلاق، در ازای هر ساعت صیغه از ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان نیز به زنان خودفروش پرداخت می‌کنند.

این دانشجو معتقد است: «صیغه بدنام است. الان خیلی‌ها ازدواج سفید بر اساس عشق، اعتماد، وفاداری و صداقت متقابل را بر ازدواج موقت ترجیح می‌دهند؛ اما صیغه تنوع‌طلبی مردانی را ارضا می‌کند که می‌توانند بی‌نهایت چند زن را همزمان صیغه کنند. ولی آیا زنی که مثلا شوهرش ناتوانی جنسی دارد هم مجاز است مردی را صیغه کند؟!»
فیروزه رمضان زاده , کیهان چاپ لندن:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *