سه جلد آلبوم ناصری شامل آلبوم ناصرالدین شاه قاجار از کاخ گلستان سرقت شد

By | ۱۳۹۹-۰۵-۱۴

-مسئولان موزه کاخ «گلستان» زمان گم شدن این آلبوم را نمی‌دانند و هنگام مراجعه به آن، متوجه گم شدنش شدند!
-پیشتر نیز بارها آثار موزه‌ای کاخ «گلستان» و البته دیگر موزه‌ها به سرقت رفته و گم شده است. پنج سال پیش همزمان با فیلمبرداری یک سریال تاریخی، دو گلدان موزه‌ای و ارزشمند تاریخی گم شد و هرگز خبر دقیقی از سرنوشت آنها منتشر نشد.

دیده‌بان میراث فرهنگی می‌گوید سه جلد آلبوم شامل ۱۰۰ قطعه از عکس‌های بسیار نادر از آلبوم‌های ناصرالدین شاه قاجار از کاخ گلستان در تهران به سرقت رفته است. گفته می‌شود این سه جلد از آلبوم‌های ارزشمند و نفیس قاجاریه به شمار می‌رود که در سال‌های گذشته چند میلیاردتومان ارزش‌گذاری شده بود.

تصویری از دوره قاجار

خبرگزاری ایسنا به نقل از برخی مسئولان موزه کاخ «گلستان» از گم‌شدن چند آلبوم عکس نفیس از مجموعه‌ آلبوم‌‌های برجای مانده از دوران قاجاریه خبر داده که احتمالا به سرقت رفته است.

این خبر را تا کنون هیچ مسئولی بطور رسمی تأیید یا تکذیب نکرده ولی ایسنا نوشته که با پیگیری‌های خبرنگارش از مسئولان مختلف، می‌توان به این نتیجه رسید که این آلبوم گم شده و به سرقت رفته است.

حالا دیده‌بان میراث فرهنگی اطلاعات تازه‌ای درباره این آلبوم‌ها منتشر کرده که نشان می‌دهد ابعاد فاجعه‌ی «گم شدن» و به سرقت رفتن ثروت‌های هنری و فرهنگی کاخ گلستان بسیار وسیع‌تر اینهاست. کانال تلگرامی فعالان میراث فرهنگی نوشته که یکی از این آلبوم‌های گمشده شامل عکس‌های ناصرالدین شاه قاجار است که در آن دوران گرفته شده است.

دیده‌بان میراث فرهنگی نوشته که «یکی از آلبوم‌های مفقود شده، حاوی ۱۰۰ قطعه عکس بسیار نادر از آلبوم‌های ناصرالدین‌شاه قاجار بوده است.»

از قرار معلوم مدیریت کاخ گلستان از پاسخگویی رسانه‌ها در این رابطه خودداری می‌کند و  از اعلام تعداد دقیق آلبوم‌های مفقود شده و مشخصات آنها سر باز می‌زند.

بر اساس گزارش ایسنا، همچنین گویا هنوز زمانِ گم‌شدن این آلبوم قدیمی نیز مشخص نشده و هنگام مراجعه امین اموال برای برداشتن این آلبوم، تازه متوجه گم شدن آن شده‌اند!

این خبرگزاری در گزارش تکمیلی خود نوشت که سه جلد از آلبوم‌های ارزشمند و نفیس قاجاریه که در سال‌های گذشته چند میلیاردتومان ارزش‌گذاری شده بود، مفقود شده است.

اگرچه از زمان مفقود شدن این آلبوم‌ها آگاهی دقیقی در دست نیست، اما حداقل از یک ماه پیش، مسئولان کاخ گلستان، اداره کل موزه‌ها، معاونت میراث فرهنگی و یگان حفاظت از موضوع باخبر بوده‌ و در اقدامی هماهنگ خبر آن را از رسانه‌ها و افکار عمومی پنهان کرده‌اند.

دوربین عکاسی در زمان ناصرالدین‌شاه به ایران وارد شد. در ویکی‌پدیای فارسی درباره علاقه‌ی این شاه قاجار به عکاسی آمده است: «ناصرالدین شاه احتمالاً در نخستین مواجهه خود با دوربین عکاسی، یعنی زمانی که در حدود ۱۲۶۰ هجری قمری ژول ریشار با دوربین اهدایی ملکه ویکتوریا از او عکاسی کرد، به این هنر علاقمند شد. او در نوزده سالگی دستور تهیه گزارشی تصویری از تخت جمشید را به ژول ریشار داد. این مأموریت که نافرجام ماند، اگر انجام می‌شد، می‌توانست همقدم با کار عکاسان پیشرو دنیا در آن زمان باشد. علاقه ناصرالدین شاه به عکاسی سبب شد یک عکاس فرانسوی به نام فرانسیس کارلهیان به منظور آموزش اصولی این هنر به ایران فراخوانده شود. شاه آقا رضا خان اقبال‌السلطنه از پیشخدمتان خود را به کارلهیان سپرد تا فنون عکاسی را بیاموزد. پس از آن آقارضا در سفر و حضر همراه شاه بود و از جنبه‌های مورد علاقه او عکاسی می‌کرد. شاه همچنین مکان مستقلی را در کاخ گلستان با عنوان «عکاسخانه» به فعالیت‌های آقارضا اختصاص داد. او مدتی بعد کارلهیان را مأمور آموزش عکاسی به شاگردان دارالفنون کرد. به دستور او نخستین عکاسخانه عمومی ایران دایر شد. همچنین با حمایت‌های او چندین عنوان کتاب در زمینه عکاسی تألیف و ترجمه شدند که دانش روز عکاسی دنیا را در اختیار عکاسان ایرانی قرار داد. خود شاه هم مشخصاً در ۲ دوره به عکاسی پرداخت. دوره اول که به دستیاری جعفرقلی‌خان نیرالملک هدایت به این کار می‌پرداخت و از حدود ۱۲۷۵ تا ۱۲۹۵ به مدت بیست سال مداوم ادامه داشت و دوره دوم از ۱۳۰۲ تا آخر سلطنتش. عکس‌های دوره دوم، به دلیل دیدن کار عکاسان اروپایی که او در طول سفرهای خود ملاقات می‌کرد، پخته‌تر و منسجم تر هستند. برخی آثار او در دوره دوم، نشانگر تلاش او برای گذر از شیوه‌های عادی عکاسی و تجربه نگاه‌های نامعمول‌تر است.»

حالا از قرار معلوم بخشی از همین عکس‌ها «گم» شده است!

با انتشار خبر گم شدن آلبوم‌های ارزشمند کاخ گلستان، بار دیگر موضوع کهنه اما ناتمام شکستن دو گلدان نفیس در این کاخ مورد توجه قرار گرفته است. این فاجعه نیز با پنهانکاری مسئولان وزارت میراث فرهنگی به فراموشی سپرده شد و اطلاعی از علت و چگونگی آن به دست نیامد.

آلبوم‌خانه سلطنتی کاخ گلستان که یکی از بزرگترین آلبوم‌خانه‌های سلطنتی در جهان و از نوادر میراث فرهنگی ایران است، در دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار شکل گرفت. در این آلبوم‌خانه، ۴۲هزار و ۵۰۰ قطعه عکس تاریخی و چند هزار نگاتیو شیشه‌ای از دوره قاجار نگهداری می‌شود که تنها بخش کمی از آنها در سال‌های دور و به صورت محدود منتشر شده‌اند.

به نظر می‌رسد مسئولان موزه‌ها به دلیل تعطیل شدن این مراکز در دوران کُرونا، درهای آنها را گشوده و چشم‌ها را بسته‌اند تا اندک باقیمانده‌ی آثار باستانی و تاریخی ایران در این موزه‌ها هم تاراج شود.

مجموعه عکس‌ها و اسناد باقی مانده از دوره قاجار از مرجع‌های مهم بررسی‌های جامعه‌شناسی و تاریخی ایران در دوران معاصر است که بر اساس این اسناد تصویری می‌توان به نحوه زندگی و فرهنگ و اقتصاد مردم آن دوران پیش از دوران پهلوی‌ها پی برد.

پیشتر نیز بارها آثار موزه‌ای کاخ «گلستان» و البته دیگر موزه‌ها به سرقت رفته و گم شده است بدون آنکه رسانه‌ای شوند و یا هیچ مسئولی خود را موظف به پاسخگویی بداند! آنگونه که ایسنا گزارش کرده، در کاخ «گلستان» پنج سال پیش همزمان با فیلمبرداری یک سریال تاریخی، دو گلدان موزه‌ای و ارزشمند تاریخی گم شد و هرگز خبر دقیقی از سرنوشت آنها منتشر نشد.

از سوی دیگر، پس از انتشار خبر گم شدن قدیمی‌ترین ظرف انیمیشن جهان که در شهر سوخته به دست آمده بود، در حدود ۱۰ سال قبل، در نهایت با حضورِ مسئول آن بخش از موزه، مشخص شد که این ظرف قدیمی در نقطه‌ دیگری از آن موزه‌ قرار داشته است!

کیهان چاپ لندن:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *