مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید با تهران به توافق رسیده است که بر اساس آن، میزان دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای ایران کاهش یابد ولی طی سه ماه آینده راستی‌آزمایی لازم و بازرسی‌های نظارتی ادامه خواهد داشت.
رافائل ماریانو گروسی
رافائل گروسی روز یکشنبه سوم اسفند پس از بازگشت از تهران، در فرودگاه وین به خبرنگاران گفت بر اساس توافق جدید، به صورت موقت و به مدت سه ماه راستی‌آزمایی‌های فنی در مواردی مشخص و نظارت‌های لازم بر فعالیت‌های ایران انجام خواهد شد.
ایران قبلا تهدید کرده بود که برای اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی، از روز پنجم اسفند از پروتکل الحاقی خارج می‌شود. بدین ترتیب، آژانس دیگر حق بازرسی‌های سرزده از فعالیت‌های هسته‌ای ایران را نخواهد داشت.
آقای گروسی روز شنبه به ایران سفر کرد تا درباره آینده روابط آژانس و جمهوری اسلامی بر سر برنامه هسته‌ایش مذاکره کند.
هنوز جزئیاتی از گزینه‌های محدود شده برای بازرسان آژانس منتشر نشده، اما عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران روز شنبه با اشاره به توقف اجرای پروتکل الحاقی گفته بود: «حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد توان نظارتی آژانس در اثر اجرای مصوبه مجلس کاهش می‌یابد».
مقامات ایران توضیح نداده‌اند بعد از دیدار با گروسی آیا مصوبه مجلس به‌صورت کامل به اجرا گذاشته می‌شود یا نه.
بر اساس توافق ایران و آژانس، اجرای پروتکل الحاقی و اقدامات داوطلبانه را که در برجام پیش‌بینی شده بود در راستای مصوبه مجلس شورای اسلامی متوقف می‌کند، اما بند اول این توافق‌نامه تاکید می‌کند که محدودیت‌های پادمانی همچنان به طور کامل برقرار خواهد بود.
بند دوم توافق‌نامه می‌گوید که آژانس به اقدامات نظارتی ضروری خود برای راستی‌آزمایی تا سه ماه ادامه خواهد داد. بند سوم و آخر نیز عنوان می‌کند که این تفاهم‌نامه فهنی به طور منظم مرور و بررسی می‌شود تا اطمینان حاصل شود که اهداف آن برآورده می‌شود.
اطلاعیه سازمان انرژی اتمی ایران اما به یک توافق دیگر نیز اشاره دارد و می‌گوید تهران «به مدت سه ماه اطلاعات دوربینهای تاسیساتی را که در پیوست مشخص شده ضبط می‌کند و نزد خود نگه خواهد داشت».
بر اساس این اطلاعیه، «در این مدت آژانس نه به این تاسیسات و نه به اطلاعات دوربینها هیچ دسترسی نخواهد داشت و اطلاعات منحصرا نزد ایران باقی میماند. اگر پس از سه ماه تحریمها به طور کامل لغو شد ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس میگذارد وگرنه اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد».
رافائل گروسی می‌گوید که آژانس اگرچه «دسترسی کمتری» به تاسیسات هسته‌ای ایران خواهد داشت ولی بازرسان همچنان به نظارت بر برنامه هسته‌ای تهران ادامه می‌دهند.
وی همچنین بدون اشاره به جزئیات گفت «ما برخی چیزها را از دست دادیم»، اما شمار بازرسان آژانس در ایران تغییری نخواهد کرد.
مقامات ایران هنوز درباره توافق یاد شده توضیح نداده‌اند و بیانیه مشترکی که در سایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده است، حاوی جزئیات کامل توافق جدید با جمهوری اسلامی نیست.
ایران از اردیبهشت ۹۸ به‌صورت تدریجی از تعهدات هسته‌ایش عدول کرد و گفته است که اگر تحریم‌های آمریکا لغو نشود، اجرای پروتکل الحاقی متوقف می‌شود؛ موضوعی که هشدار شدید آمریکا و اروپا را به‌دنبال داشته است.