ناگفته‌های بازداشت‌های آبان ۹۸ به‌روایت «بی‌صدایان آبان»

By | ۱۴۰۰-۰۳-۱۷

شماری از بازداشت‌شدگان اعتراضات آبان ۹۸ ایران روز یکشنبه، ۱۶ خرداد، در اتاقی در کلاب‌هاوس روایت خود را از چگونگی بازداشت و برخورد مأموران امنیتی و انتظامی با زندانیان و خانواده‌های کشته‌شدگان بازگو کردند.

به‌رغم انتشار ده‌ها گزارش رسمی و غیررسمی از وضعیت بازداشتی‌ها و کشته‌شدگان و مجروحان اعتراضات آبان ۹۸ طی دو سال گذشته، در این اتاق جزئیاتی از رفتار و گفتار مأموران علیه مردم معترض بیان شد که تا کنون ناگفته مانده بود.

حساب توئیتری «۱۵۰۰ تصویر» که وضعیت خانواده‌های کشته‌شدگان آبان ۹۸ و زندانیان این اعتراضات را پیگیری می‌کند، بانی برگزاری این اتاق با عنوان «بی‌صدایان آبان» و گرد هم آوردن شاهدان عینی بود برای بیان روایت‌هایشان.

نوید لطیفی یکی از زندانیان بود که اعلام کرد پس از بازداشت شدن در گیشا تا ۲۴ روز اجازه تماس با خانواده‌‌اش را به او ندادند و نهایتا برای تماس با خانواده مجبور به اعتراف می‌شود، اما پس از تماس «فهمیدم مادرم به کما رفته و برگشته است و به قاضی گفتم که اعتراف من به این دلیل بوده، اما براساس این اعتراف حبس گرفتم».

آقای لطیفی همچنین از ضرب‌وشتم شدید هنگام بازداشت گفت که باعث شده ستون مهره‌هایش دجار آسیب جدی شود: «مایع مفصلی بین مهره‌هام از بین رفته، در ۲۲ سالگی نمی‌توانم از پله بالا بروم یا ورزش کنم. آن شبی که این کار را با من کردند، مردی بود که دو متر قد داشت. هیکلی بود. چهره‌اش یادم مانده. در همان پنج روز اول که در امنیت گیشا بودم، این اتفاق برای من افتاد.»

مهدی نقدی، یکی از دیگر افرادی که به خاطر اعتراض‌های آبان ۹۸ بازداشت شد نیز در این نشست مجازی گفت در روز بازداشت «مأموران به منزل ما ریختند، همسرم چهارماهه باردار بود، هنگام باز کردن درِ خانه مأموران در را به شدت هل دادند و همسرم پرت شد» و بر اثر شوک ناشی از این اتفاق جنین چهارماههٔ او فوت شده است.

آقای نقدی گفت این موضوع را وقتی متوجه شده است که از زندان به مرخصی آمده و تأکید کرد که بسیاری از خانواده‌های بازداشت‌شدگان با مشکلات و فشارهای متعددی از جانب نهادهای امنیتی مواجه شده‌اند و به این فشارها کمتر در رسانه‌ها پرداخته شده است.

اعتراضات مردمی و گسترده آبان ۱۳۹۸ در ابتدا واکنشی بود در شمار چشمگیری از شهرهای ایران به گران شدن ناگهانی قیمت بنزین، اما به‌سرعت تغییر جهت داد و حکومت جمهوری اسلامی را نشانه گرفت.

این اعتراضات با سرکوب شدید و خشن مواجه شد و با قطعی اینترنت در کشور همراه بود و دست‌کم صدها کشته نیز بر جای گذاشت. وزیر‌‌کشور ایران گفت که بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر در این اعتراضات کشته شدند، اما سازمان عفو ‌بین‌الملل با اعلام مشخصات حداقل ۳۰۴ نفر از کشته‌شدگان تأکید کرد که شمار کشته‌شدگان ممکن است بسیار بیشتر از این عدد باشد.

در همین حال خبرگزاری رویترز ضمن اعلام مرگ حداقل ۱۵۰۰ نفر در اعتراضات آبان ۹۸، از قول «سه منبع نزدیک به حلقه اطرافیان» آیت‌الله خامنه‌ای «و یک مقام چهارم» نوشت که رهبر جمهوری اسلامی به مقام‌های ارشد کشور گفته بود «هر کاری لازم است برای متوقف کردن» اعتراضات انجام دهند.

سینا رستمی یکی دیگر از بازداشتی‌های آبان ۹۸ بود که در اتاق «بی‌صدایان آبان» به بیان ماجرایی به‌نقل از یک راننده اتوبوس پرداخت و گفت: «یک راننده اتوبوس به من گفت که شخصی اطلاعاتی گفت من از تو خوشم آمده و می‌خواهم با ما کار کنی و شمارهٔ من را گرفت. اتفاقات آبان افتاد. بعد از سه چهار ماه با من تماس گرفت و گفت باید چند سرویس ببری و نیروهایی از عراق آمدند که باید آن‌ها را منتقل کنی.»

آقای رستمی در ادامه به‌نقل از همان راننده اتوبوس افزود که «دیدم یک آقای عراقی است و عکس رهبر را روی صفحه گوشی اوست. از او پرسیدم که چرا؟ گفت به ما چک سفید می‌دهند که تا می‌توانید در اغتشاشات و اعتراضات شکنجه بدهید».

مهتاب قربانی، فعال حقوق بشر ساکن فرانسه، یکی دیگر از کسانی بود که در اتاق «بی‌صدایان آبان» روایت‌هایی به نقل از خانواده افراد بازداشت شده، مطرح کرد و گفت فقط «در مشکین‌آباد کرج ۹ نفر دستگیر شدند، ۲ نفر آزاد شدند، ۲ نفر در زندان‌اند و ۵ نفر کشته شدند و خانواده‌ها هیچ تمایلی به اطلاع‌رسانی ندارند و می‌ترسند».

خانم قربانی همچنین درباره‌ یکی از کشته‌شدگان اعتراضات آبان گفت: «می‌خواستند مجید شیخی را بسیجی جا بزنند» ولی «معلمش آقای بشیری» در این زمینه اطلاع‌رسانی کرد و به خاطر اطلاع‌رسانی و حمایت از خانواده شیخی از مدرسه اخراج شد. او همچنین گفت این معلم پس از مدتی به علت سکته قلبی درگذشت.

مجید شیخی، ۲۲ ساله در جریان اعتراض‌های آبان ۹۷ در شهر بهارستان در استان تهران کشته شد و رسانه‌های نزدیک سپاه پاسداران با انتشار تصاویری از او به عنوان «شهید امنیت» نام برده بودند.

محمد ترکمانی یکی دیگر از زندانیان آبان ۹۸ است که پیام صوتی او در اتاق «بی‌صدایان آبان» پخش شد. آقای ترکمانی که در حال گذراندن محکومیت پنج سال حبس است و ظاهراً در اعتصاب غذا به سر می‌برد، در این پیام صوتی گفت: «به دلیل انتقال غیرقانونی به بند دیگری، از ۱۲ خرداد اعتصاب غذای خشک کرده‌ام و بازداشت‌ها در چهار اتاق بودند، نهایت ۶۰ تا ۷۰ نفر، با کف‌خوابی ۱۰۰ تا ۱۱۰ نفر. کل قرنطینه چهار کابین تلفن داشت. تا چند روز اول آب نداشتند و وضعیت غذا بد بود. حکم سنگین داشتند. هنوز خیلی از اسامی بازداشتی‌ها شنیده نشده. تا وقتی به سلول بازنگردم، به اعتصابم ادامه می‌دهم.»

چندی پیش، حسین هاشمی، از بازداشت‌شدگان آبان ۹۸، نیز با انتشار نامه‌ای ضمن تشریح وضعیت بد بهداشتی و اقامتی زندان تهران بزرگ (فشافویه) نوشت که در این زندان آب آشامیدنی مناسب پیدا نمی‌شود، ولی در بند زندانیان سیاسی که کنار سارقان نگهداری می‌شوند، انواع مواد مخدر مثل «آب خوردن پیدا می‌شود».

او در این نامه مفصل که روز جمعه، ۳۱ اردیبهشت، منتشر شد، با انتقاد از وضعیت بهداشتی زندان تهران بزرگ گفت: «جوانانی که به بنزین لیتری ۳ هزار تومان معترض بودند، حالا باید آب خوردن خود را با لیتری ۵ هزار تومان تأمین کنند».

آقای هاشمی همچنین با اشاره به مشکلات روانی و ذهنی برخی افراد بازداشت‌شده نوشت که «زندگی‌هایی که پس از آبان ۹۸ به طور کلی از هم پاشید، کم نیستند» و بسیاری از افراد به قرص‌های آرامبخش و در نهایت مواد مخدر آلوده شده‌اند.

حسین هاشمی از زندانیان اعتراضات آبان ۹۸، پس از انتقال به بند زندانیان خطرناک، از سوی زندانیان این بند مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.

۱۲ روز پس از انتشار این نامه، برخی منابع حقوق‌بشری از انتقال حسین هاشمی به بند زندانیان خطرناک و مورد ضرب‌وشتم قرار گرفتن توسط زنداینان این بند خبر دادند.

حسین هاشمی فقط یک نمونه از زندانیان سیاسی در اعتراضات آبان ۹۸ است که بابت اتهاماتی چون «اهانت به مقدسات و اخلال در نظم و آسایش عمومی» به ۶ سال حبس تعزیری، ۷۴ ضربه شلاق و بابت مجازات تکمیلی به رونویسی از کتاب‌های «سه دقیقه در قیامت، گناه‌شناسی» و «۵۳ سال عصر پهلوی به روایت دربار» و همچنین شست‌وشوی میت به مدت یک ماه روزی چهار ساعت در بهشت زهرا محکوم شده است.

رادیو فردا:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *