این رقم ۲۱ میلیارد دلار اعلام شده که گفته شده از سایر کشورها که منابع مالی ایران را مسدود کرده‌اند به چین منتقل شده است.
او در گفتگویی با خبرگزاری مهر گفته: “آنچه که به عنوان پول‌های بلوکه شده فروش نفت ایران در چین مطرح می‌شود، واقعیت ندارد؛ بلکه ذخایر ارزی ما در دیگر کشورهاست که به چین منتقل شده است.”
در این گفتگو به کره (جنوبی)، هند، ژاپن و بخشی از اروپا اشاره شده است.
آقای حریری گفته کشورهایی نظیر کره جنوبی و ژاپن حتی حاضر نیستند در ازای فروش نفت به ایران کالا بدهند؛ در حال حاضر بیش از ۷ میلیارد دلار ایران به دلیل تحریمهای آمریکا در بانکهای کره‌ای مانده‌اند و امکان انتقال به ایران را ندارد.
به گفته او “مدل دیگر کشوری مانند هند است که می‌گوید در برابر خرید نفت از ایران، کالا به شما می‌دهیم اما کالایی مناسب ما ندارند؛ مگر ما چه قدر می‌توانیم چای و برنج خریداری کنیم؟”
اشاره او به مدل تهاتر است که با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی صحبت از آن شدت گرفته است.
آقای حریری از چین به عنوان کشوری یاد کرده که ایران با آن تهاتر پایاپای دارد و “هر چه قدر که نفت می‌فروشیم همان میزان هم می‌توانیم کالا وارد کنیم.”
تهاتر نفت با کالا از جمله روش‌هایی بوده که در دوران تحریم ایران به آن روی آورده است؛ با محدود شدن صادرات نفتی و مشکلات مرتبط با انتقال پول، ایران مبادله کالا با نفت را در دستور کار خود قرار داد.
اما یکی از مشکلات بزرگ این نوع مبادله دریافت اقلامی است که در بعضی موارد قدرت انتخاب از فروشنده نفت سلب می‌شود و باید کالاهایی دریافت کند که خریدار آنها را پیشنهاد داده است.
جواد اوجی، وزیر نفت ایران مدتی پیش گفته بود:”با راهکارهای مد نظر و استفاده از ظرفیت دستگاه‌ها هم بحث فروش نفت و میعانات گازی و هم تهاتر نفت با کالا در دستور کار است.”
اخیرا هم معاون سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرده بود “تهاتر نفت ایران در برابر چای سریلانکا فعال شده است.”
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین در بخش دیگری از اظهارات خود به بحث “ارزان فروشی” نفت ایران به چین اشاره کرده که اخیرا در رسانه‌ها مطرح شده بود.
او گفته: “به هیچ وجه تخفیف‌های ۷۰ درصدی یا حتی ارزان‌تر فروختن نفت ایران به چین صحت ندارد.”
آقای حریری گفته: “خریدار می‌گوید من در شرایط تحریمی نفت را به قیمت جهانی از شما می‌خرم لذا باید نفت بشکه‌ای ۹۰ دلار را به ما بشکه‌ای ۸۶ دلار بفروشید؛ این حرف صحیحی است؛ هزینه‌های تغییر اسناد یا تعویض نفتکش را هم دریافت می‌کنم؛ اسم اینها «تخفیف» یا ارزان‌فروشی نفت نیست.”
او همچنین به قرارداد بلند مدت خرید نفت ایران توسط چین اشاره کرده است.
“چینی‌ها تضمین کرده‌اند که بلند مدت از ما نفت بخرند و به جای آن راه آهن برقی تهران-مشهد یا سایر زیرساخت‌های توسعه‌ای را احداث کنند، طبیعی است که مانند سایر قراردادهای سلف، تخفیف‌هایی برای پیش خرید نفت از ما مطالبه کنند؛ اما این به معنای خرید نصف قیمت نیست.”
خبرگزاری بلومبرگ اخیرا در گزارشی با استناد به داده‌های شرکت ردیابی نفتکش‌ها- “کپلر”- گفته بود چین در سال ۲۰۲۱ میلادی واردات نفت از ایران و ونزوئلا را افزایش داده و بیشترین نفت وارداتی چین در سه سال اخیر از این دو کشور تحریم شده بوده است.
در گزارش گفته شده پالایشگاه‌های چینی خرید نفت “ارزان” را در مقابل خطر جریمه احتمالی به دلیل نقض تحریم‌ها پذیرفته‌اند.
بر اساس آمار کپلر، چین در سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۳۲۴ میلیون بشکه نفت از ایران و ونزوئلا خریده که در مقایسه با سال قبل (۲۰۲۰) حدود ۵۳ درصد افزایش داشته است.
مقام‌های ایرانی آمارهای فروش و صادرات نفت این کشور را به دلیل تحریمهای آمریکا محرمانه تلقی می‌کنند و آن را اعلام نمی‌کنند.
بی بی سی: