خطر خشکسالی شدید و فرونشست زمین ایران را تهدید می‌کند

By | ۱۴۰۰-۱۲-۰۶

برای تامین آب در فصل‌های بهار و تابستان، نگرانی‌هایی وجود دارد

احد وظیفه، رئیس مرکز اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی، گفت: «از میان ۳۱ استان، بیش از ۲۱ استان، بارندگی کمتر از حد نرمال را تجربه‌ کرده‌اند و دارای درجات مختلفی از خشکسالی هستند.» به گفته او، به‌دلیل کاهش ۳۵ درصدی بارش، ذخایر آبی سدهای تهران نیز کاهش یافت و در حال حاضر، وضعیت خشکسالی در استان تهران «شدید» است و برای تامین آب در فصل‌های بهار و تابستان، نگرانی‌هایی وجود دارد.

رئیس مرکز اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با بیان اینکه در طبیعت چهار نوع خشکسالی هواشناسی، کشاورزی، هیدرولوژیک، اقتصادی و اجتماعی وجود دارد، گفت ایران درگیر هر چهار نوع خشکسالی است، اما از این میان، خشکسالی هواشناسی زودتر از سایر خشکسالی‌ها ظهور می‌کند.

احد وظیفه به کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما در ۵۰ سال اخیر اشاره کرد و گفت: «برای کنترل این وضعیت باید تغییراتی در برنامه‌های خرد و کلان انجام شود که چه میزان آب مصرف شود تا موجب فرونشست زمین، خشکی دریاچه‌ها، از بین رفتن تالاب‌ها و گسترش بیابان‌ها نشود.» او با تاکید بر اینکه باید از خالی شدن سفره‌های زیرزمینی و فرونشست زمین جلوگیری شود، به خبرگزاری ایسنا گفت: «برنامه‌هایی باید تدبیر شود که با سازگاری، میزان مصرف آب کاهش یابد.»

استفاده از منابع آب زیرزمینی راهکاری است که جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با بحران کم‌آبی به آن متوسل می‌شود؛ اما این اقدام در طول چهار دهه گذشته، فرونشست اغلب دشت‌های ایران را در پی داشته است. هرازچندگاه در رسانه‌های اجتماعی ویدیوهایی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد که خودروها به دلیل فرونشست زمین داخل گودال سقوط می‌کنند یا ساختمان‌ها ترک برمی‌دارند. آخرین آن‌ها ویدیویی بود که روز یکم اسفند از کرمان منتشر شد و نشان می‌داد که به‌دلیل فرونشست زمین، یک دستگاه کامیون از نوع میکسر دچار سانحه شد. پاییز امسال هم تصاویری از یک مجتمع مسکونی در ورامین منتشر شد که در اثر فرونشست زمین از وسط نصف شده بود.

در اصفهان نیز کارشناسان میراث فرهنگی از خطر نابودی ابنیه تاریخی تا ۲۰ سال آینده به دلیل فرونشست زمین خبر دادند و محمدحسین مقتضی، استاد کاشی‌کاری سنتی، با بیان اینکه مسجد شیخ لطف‌الله در میدان نقش‌جهان اصفهان «سرطان» گرفته است، درباره خطر تخریب این بنا هشدار داد و گفت: «محراب مسجد که در دنیا بی‌نظیر است از وسط ترک‌خورده و آجرهای دیواره‌های پیرامونی مسجد خیس‌ خورده‌اند و مقداری از آن‌ها ریخته ‌است.»

حسن زحمتکش، مدیر امور حفاظت از منابع آبی شرکت آب منطقه‌ای تهران، نیز خطر فرونشست زمین برای زیرساخت‌هایی مثل راه‌آهن و خطوط انتقال آب و گاز را جدی دانست و گفت که دشت‌های تهران سالانه ۱۸ تا ۲۵ سانتی‌متر نشست می‌کنند. هم‌زمان، داریوش مختاری، کارشناس ارشد حوزه منابع آبی نیز پیش‌بینی کرد که در سال ۱۴۰۱، آب‌رسانی به بخش‌هایی از شهر تهران با تانکر انجام شود. بر اساس اعلام سازمان زمین‌شناسی، از ۶۰۹ دشت ایران، بیش از ۵۰۰ دشت که آب شیرین دارند با پدیده فرونشست مواجه شده‌اند.

پیش‌تر، عبدالله فاضلی، دبیر اجرایی طرح احیا و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی ایران، فرونشست زمین را «پدیده‌ای شوم» و یکی از بلایای طبیعی خوانده بود که به‌دلیل برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی در ۴۰ تا ۵۰ سال اخیر، به ایران تحمیل شده است و مثل سیل، زلزله، خشکسالی و گردوغبار کشور را تهدید می‌کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *