فقط ۱۸ میلیون یورو برای جبران منافع اقتصادی ایران از برجام؟ سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید بودجه ۱۸ میلیون یورویی اروپا مربوط به همکاری‌های ایران با نهاد اتحادیه اروپاست و ربطی به بسته اقتصادی پیشنهادی اروپا ندارد که قرار است در چارچوب برجام ارائه شود.
وزارت خارجه ایران (عکس: آرشیو)
رادیو زمانه:
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پنجشنبه ۲۳ اوت/ ۱ شهریور با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که اولین بسته حمایتی کمیسیون اروپا برای حمایت از توسعه اجتماعی و اقتصادی ایران به ارزش ۱۸ میلیون یورو شامل ۸ میلیون یورو برای کمک به بخش خصوصی تصویب شد. این مبلغ بخشی از بسته حمایتی ۵۰ میلیون یورویی اروپا در حمایت از ایران است. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران شامگاه گذشته اعلام کرد ۱۸ میلیون یورویی که قرار است اتحادیه اروپا به ایران بپردازد، به بسته اقتصادی اتحادیه اروپا برای جبران منافع اقتصادی ایران از توافق هسته‌ای ربطی ندارد:
«این بودجه مربوط به همکاری‌های ایران با نهاد اتحادیه اروپایی است و ربطی به بسته اقتصادی مطرح شده اروپا که قرار است در چارچوب برجام و برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران ارائه شود، ندارد.»
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای که روز گذشته در سایت اتحادیه منتشر شد گفته درباره بسته حمایتی برای ایران به ارزش در مجموع ۵۰ میلیون یورو گفته بود:
«با این اقدامات، اتحادیه اروپا حمایت خود از مردم ایران و [حمایت از] توسعه پایدار و صلح‌آمیز آن‌ها را نشان می‌دهد. این [اقدام] مشوقی برای مشارکت بیشتر همه طرفین، در ایران بویژه در بخش خصوصی است.»
اتحادیه اروپا ۸ میلیون یورو را به بخش خصوصی که شامل مؤسسات کوچک و متوسط و سازمان توسعه تجارت است، اختصاص داده و مقرر کرده که ۸ میلیون یورو دیگر هزینه پروژه‌‌های محیط زیستی و ۲ میلیون یورو صرف مبارزه با مواد مخدر بشود.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه شامگاه گذشته در توضیح این بسته حمایتی گفته است:
«کمیسیون اروپا به نوبه خود سهم بسزایی را در تقویت همکاری‌ها بین اتحادیه اروپا و ایران بر عهده دارد. حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط و ارائه کمک‌های فنی به سازمان توسعه تجارت ایران بخشی از این پروژه‌ها هستند. قرار است طرف‌های ایرانی برای اجرای این پروژه با مرکز تجارت بین‌المللی، کارگزاری‌های کشورهای عضو اتحادیه اروپا و سایر سازمان‌ها همکاری کنند.»
پس از خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا پس از گفت‌وگو و رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی اعلام کرد که با تخصیص وام‌هایی از طریق بانک سرمایه‌گذاری به شرکت‌های کوچک و متوسطی که مایل‌اند در ایران سرمایه‌گذاری کنند، اتخاذ تمهیدات ویژه برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های ثانویه ایالات متحده، و پیشنهاد کمیسیون اروپایی برای انتقال مستقیم پول به بانک مرکزی ایران از طریق دولت‌ها تلاش می‌کند منافع ایران از توافق هسته‌ای را حفظ کند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی بعد از دریافت بسته پیشنهادی سه قدرت اروپایی – آلمان، بریتانیا و فرانسه – در تماس تلفنی با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه بسته پیشنهادی اروپا را مأیوس‌کننده خواند.
بانک سرمایه‌گذاری اروپا هم اعلام کرد که نمی‌تواند در ایران سرمایه‌گذاری کند. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان پیشنهاد ایجاد کانال‌های مستقل مالی برای حفظ برجام را داده است اما آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان از این پیشنهاد چندان استقبال نکرده.