وزارت خارجه فرانسه میگوید که طرح ویژه اروپا برای امکان تجارت با ایران که تحت تحریمهای آمریکا قرار گرفته است، میتواند در موارد دیگری نیز استفاده شود تا این اتحادیه از قوانین ایالات متحده مصون بماند.
ماه گذشته فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که مکانیسم جدید مالی این اتحادیه موسوم به «اسپیوی» از ماه نوامبر به کار گرفته خواهد شد تا این اتحادیه به رغم تحریمهای واشینگتن همچنان بتواند با تهران مرادوات تجاری و مالی داشته باشد.
ایده اصلی این مکانیسم این است که اتحادیه اروپا بتواند اقدام آمریکا در مجازات بانکهایی که همچنان به نقلوانتقال درآمدهای نفتی ایران کمک میکنند، را خنثی کند.
تاکنون به نظر میرسید که این مکانیسم صرفا متوجه ایران خواهد بود، اما وزارت خارجه فرانسه روز پنجشنبه ۲۶ مهر در پاسخ به خبرگزاری رویترز گفت که هدف این مکانیسم تنها ایران نیست، بلکه گستره وسیعتری را در بر میگیرد.
اگنس ون دِر مول، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، اظهار داشت: «طبق قوانین اروپایی، مکانیسم جدید مالی باید کار نقلوانتقالات مالی برای شرکتهایی که همچنان میخواهند روابط تجاری خود با ایران را حفظ کنند، تسهیل کند».
وی افزود: «ورای همه اینها، هدف این مکانیسم این است که ابزاری برای استقلال مالی اتحادیه اروپا فراهم آورد. از این رو این یک طرح بلندمدت است که در آینده از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای غیرقانونی برون مرزی محافظت کند».
رویترز مینویسد که بسیاری از تحلیلگران و دیپلماتها تردید خود را نسبت به موفقیت این مکانیسم بیان کردهاند چرا که ایالات متحده میتواند با تغییر قانون تحریمهای خود، حتی خود «اسپیوی» را هدف قرار دهد.
گوردون سوندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا، نیز روز چهارشنبه در این زمینه گفت، سازوکار ویژه کشورهای اروپایی برای حفظ توافق هستهای با ایران نتیجهبخش نخواهد بود چرا که شرکتها و موسسات تجاری بینالمللی با آن همکاری نخواهند کرد.
آقای سوندلند در مصاحبه با «یورو نیوز» گفته است که با رویکرد اتحادیه اروپا در قبال ایران و تلاشهای این اتحادیه برای حفظ برجام موافق نیست.
بسیاری از موسسات مالی و شرکتهای بزرگ اروپایی نظیر پژو – سیتروئن، دایملر، بوئینگ، ایرباس، انی، مرسک و شرکت نفتی «توتال» از ترس تحریمهای آمریکا به فعالیتهای خود در ایران پایان دادهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، که روز ۱۸ اردیبهشت آمریکا را از توافق شش قدرت جهانی با ایران بر سر برنامه هستهایش خارج کرد تیرماه امسال تهدید کرد اگر شرکتهای اروپایی با نادیده گرفتن تحریمهای این کشور، با ایران تجارت کنند مشمول تحریم خواهند شد.
واشینگتن اواسط مردادماه امسال دور نخست تحریمهای معلق شده علیه تهران را دوباره اجرایی کرد. آمریکا گفته که دور دوم تحریمها از روز چهارم نوامبر (۱۳ آبان) اجرایی خواهد شد که هدف از آن به صفر رساندن صادرات نفت ایران است.