ایران در شرایطی از بسته جدید و ۱۰ ماده‌ای بانک مرکزی برای حل نابسامانی‌های ارزی سخن می‌گوید، که نرخ برابری دلار و بهای سکه برای سومین‌بار کاهش یافته است. بهای هر دلار در بازار ارز به ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است.
جمهوری اسلامی برای چاره‌جویی پیرامون تاثیرات اقتصادی ناشی از تحریم‌های آمریکا و همچنین یافتن راهکاری موثر برای مقابله با سقوط ارزش ریال یک شورای هماهنگی اقتصادی تشکیل داده است. سران سه قوه ایران از جمله کسانی هستند که در این شورا عضویت دارند.
دویچه وله :
خبرگزاری “تسنیم” روز یکشنبه ۲۹ مهر (۲۱ اکتبر) خبر از نشست غیرعلنی مجلس شورای اسلامی می‌دهد. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در این نشست غیرعلنی گزارشی پیرامون اقدامات صورت‌گرفته توسط شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا به نمایندگان عرضه کرده است.
سید جواد ابطحی، یکی از اعضای شورای مرکزی فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس و نماینده خمینی‌شهر در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری “تسنیم” از بسته ۱۰ ماده‌ای بانک مرکزی برای حل مشکلات ارزی سخن گفته است. این در حالی است که جزئیات مربوط به راهکار جدید بانک مرکزی هنوز رسانه‌ای نشده است.
این نماینده مجلس به گفتن این موضوع بسنده کرده است که جزئیات این سیاست جدید ارزی به‌زودی به اطلاع عموم خواهد رسید. باید یادآور شد که سیاست‌ها و راهکارهای پیشین بانک مرکزی نه تنها نتوانست، مانع از سقوط بیشتر بهای ریال گردد، بلکه به نابسامانی‌های حاکم بر بازار ارز در ایران دامن زد. از همین رو، بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی در ایران بر این باورند که تغییرات شتابان سیاست‌های مالی و پولی بانک مرکزی از جمله عوامل موثر در آشفتگی بازار ارز بوده است.
“سقوط ارزش دلار”
سایت خبری “فرارو” نیز با انتشار گزارشی از “سومین افت” پیاپی دلار سخن گفته است. آنچه مسئولان جمهوری اسلامی از آن به عنوان “سقوط یا افت ارزش دلار” یاد می‌کنند، مهار مختصر روند سقوط ارزش ریال است. به عبارت دیگر، ارزش دلار در مبادلات بین‌المللی کاهش قابل ملاحظه‌ای نداشته است که بتوان از “سقوط ارزش دلار” سخن گفت. آنچه که روز شنبه در بازار ارز ایران روی داده، افزایش اندک ارزش ریال در برابر دلار بوده است.
بر اساس گزارش رسانه یاد شده، روز شنبه ۲۸ مهر، بهای هر دلار نسبت به واحد پول ایران، ۲۵۰ تومان کاهش یافته و هر دلار ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان معامله شده است.
بهای دینار عراق، درهم امارات و همچنین بهای سکه نیز نسبت به هفته‌های طوفانی مرداد کاهش داشته است. بر اساس آمار منتشرشده از سوی گزارش اقتصادی “فرارو” بهای سکه به چهار میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است.
علت کاهش نرخ برابری دلار با ریال
در گزارش اقتصادی یادشده “نبود ریال در بازار” به‌عنوان یکی از عوامل موثر در کاهش بهای دلار اعلام شده است. گزارشگر اقتصادی “فرارو” توضیحی درباره اینکه چگونه ممکن است پول یک کشور در خود آن کشور کمیاب شود، نداده است. نویسنده مقاله با اشاره به نظر کارشناسان می‌نویسد: «به گفته فعالان، نبود ریال در بازار، مهم‌ترین عاملی است که زمینه‌ساز حرکت دلار در مسیر کاهشی شده است.»
از دیگر مسائل موثر در کاهش نرخ برابری دلار با ریال، کارشناس اقتصادی “فرارو” از “تغییر انتظارات کوتاه‌مدت”، “کاهش نرخ حواله درهم” و “هراس معامله‌گران از عرضه ارز در آستانه شروع دور جدید تحریم‌ها” سخن گفته است.
پرسیدنی است که هراس معامله‌گران از عرضه ارز چرا باید باعث کاهش بهای دلار در بازار شود؟ نبود دلار در بازار ظرف ماه‌های گذشته عملا باعث افزایش بهای آن در بازار شده بود.
عرضه دلار توسط بانک مرکزی و صرافی‌های مجاز در ماه مهر عامل اصلی موثر در کنترل روند نزولی ارزش ریال در ایران بوده است. همچنین استفاده از حواله درهم و همچنین بهره گرفتن از سیاست فروش دینار عراق نیز در کاهش نرخ برابری دلار و ریال موثر واقع شده است. باید یادآور شد که بانک مرکزی جمهوری اسلامی این امکان را فراهم آورده که مردم دینار عراق را در ایران خریداری کنند و سپس در مرز ایران و عراق تحویل بگیرند.
تداوم روند کاهش نرخ برابری دلار با ریال وابسته به سیاست بانک مرکزی و بسته ۱۰ ماده‌ای است که در شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه پیش بینی شده است. از این‌رو کارشناسان مسائل اقتصادی منتظر رسانه‌ای شدن جزئیات این بسته هستند تا بتوانند تاثیرات احتمالی این بسته بر نوسانات حاکم بر بازار ارز را تحلیل و ارزیابی کنند.