بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی، معیار پرداخت سود سپردههای سرمایهگذاری کوتاهمدت عادی از روزشمار به ماهشمار تغییر کرد.
این بخشنامه بهصورت رسمی در سایت بانک مرکزی منتشر نشده است، اما برخی سایتخبری در ایران مانند مهر و تسنیم گزارش دادهاند که براساس تصمیم جدید بانک مرکزی که از اول بهمن ماه اجرا میشود، سودهای روزشمار از نظام بانکی خدافظی کرده و جای خود را به سودهای ماهشمار دادند.
ایران اینترنشنال :
بدین ترتیب، اگر سپردهگذار، پیش از موعد یک ماه از سپرده خود برداشت کند، بانکها مکلف به پرداخت سود به او نیستند.
با توجه به نوسانات سریع و چشمگیر ارزش ریال در مقابل ارزهای خارجی، این موضوع میتواند خبر بدی برای آن دسته از شهروندانی باشند که با امید به سود بانکی و تثبیت ارزش ریال، داراییهای خود را مدتی در بانک نگه میدارند و گوش به زنگ هستند تا در صورت آغاز نوسانات شدید، پول خود را از بانک خارج کرده و در بخشهای دیگر مانند ارز، طلا، مسکن و غیره سرمایهگذاری کنند.
از طرفی، بر اساس آمارهای رسمی، میزان نقدینگی در کشور به ۱۷۰۰ میلیارد تومان رسیده که نسبت به ۲۰ سال قبل ۱۰۵ برابر شده است. دو سوم این میزان نقدینگی در دولتهای حسن روحانی به بازار تزریق شده است که اثرات تورم شدیدی دارد. بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی و تشویق مردم برای سپردهگذاری طولانی در بانکها، ظاهرا تلاش میکند بخشنامههای جدیدی را به اجرا بگذارد.
خبرگزاری مهر مینویسد اگر یک سپرده یک ماه تمام را در شعب بانکی باقی بماند، میتواند سود دریافت کند که این نرخ هم البته ۱۰درصد است.
پیش از این مصوبه شورای پول و اعتبار، شعب بانکی در صورت واریز و برداشت از حسابهای کوتاهمدت، سود روزشمار را در پایان هر ماه واریز میکردند.
تسنیم بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی مینویسد «این بانک علاوه بر رصد عملکرد شبکه بانکی در این خصوص، نحوه عمل شرکتهای پشتیبانی فناوری اطلاعات بانکها و موسسات اعتباری را نیز تحت پایش خواهد داشت و در صورت مشاهده و کشف هرگونه مغایرت یا هرگونه اقدامی که منجر به کتمان یا غیرواقعی جلوه دادن رویدادهای مالی شود، شرکتهای مذکور در فهرست اشخاص فاقد شرایط و صلاحیت لازم برای همکاری با شبکه بانکی کشور قرار خواهند گرفت».
نرخ سود سپرده چهطور حساب میشود؟
خبرگزاری مهر مینویسد سود سپردههای بانکی به صورت روزشمار و با نرخ سود علیالحساب طبق فرمول (مدت به روز) × (نرخ) × (مبلغ سپردهگذاری) تقسیم بر ۳۶۵ = سود سپردههای کوتاهمدت روز شمار محاسبه میشود.
براساس این گزارش «آنگونه که کارمندان شعب بانکی میگویند، سود روزشمار ۱۵ درصد یعنی کمترین مانده روزانه سپرده گذاران جمع شده و در پایان سی روز محاسبه میشود. سپس عدد به دست آمده در ۱۵ درصد ضرب و مجموع آن تقسیم بر ۳۶۵ که معرف ۳۶۵ روز سال است.»
به عنوان مثال اگر ده میلیون تومان به شکل ثابت در بانک با نرخ ۱۵ درصد نگه داشته شود، سود آن اینگونه به دست میآید که عدد یک میلیون در ۳۰ برای ماههای ۳۰ روزه و ۳۱ برای ماههای ۳۱ روزه ضرب شده و عدد ۳۰۰ میلیون تومان به دست آمده در ۱۵ درصد ضرب میشود. حال عدد ۴۵ میلیون تومان به دست آمده بر ۳۶۵ تقسیم میشود که این سود یک ماه مبلغ سپردهگذاری است.
حال آنگونه که فرمول بانک مرکزی میگوید، بانکها اجازه ندارند این سود را برای سپردههایی محاسبه کنند که کمتر از یک ماه در بانک مانده باشند؛ یعنی در فرمول محاسبه سود که قبلا وجود داشته، تغییر ایجاد شده و در تبدیل به فرمول جدید، «نرخ سود ضربدر تعداد روزهای ماه ضربدر کمترین مانده طی ماه» خواهد شد.