لبهایش را پرتز کرده، مژه گذاشته و روی دستش را تاتو کرده است. اسمش ساقی است و سلام کردنهایش در اینستاگرام معروف است. او قبلا با موهای آراسته و لباسهای راحت جلوی دوربین برای برندهای مختلف لوازم آرایشی، لباس، قرصهای لاغری و … تبلیغ میکرد و ویدئوهای را در پیج اینستاگرامش به اشتراک میگذاشت اما یکباره با ظاهری متفاوت مقابل دوربین قرار میگیرد. روسری را محکم بسته و یک تار مویش هم بیرون نیست و میگوید: «هر آدمی توی زندگی ممکن است تلنگر بخورد و بخواهد زندگیاش را بهتر کند. از همین الان تصمیم گرفتم مسیر زندگیام را عوض کنم و اینجوری دیگه عکس و فیلم و تبلیغ منتشر نکنم. با خودم فکر کردم همه میتونند عکسهای لختی، فیلمهای لختی، بدون شال و روسری از خودشون بیرون بدهند ولی کمتر کسی میتواند خودش را در اینستاگرام نگه دارد و کاملا خانمانه برخورد کند.»
شیما شهرابی, ایران وایر
پیج ساقی تنها پیجی نیست که صاحبش در دو هفته اخیر به طور ناگهانی متحول شده، تینا یکی دیگر از کسانی است که از راه تبلیغات در اینستاگرام درآمد دارد. او هم لبهایش را پروتز گذاشته و آرایشهای تند و تن صدای متفاوتش مشهور است. او بارها با موهای بلندش تبلیغ اکستنشن مو کرده بود اما از دو هفته پیش تمام عکسهای بیحجابش از صفحه پاک شده، در یک پست شهادت حضرت زهرا؛ دختر پیامبر مسلمانان را تسلیت گفته و در ویدئوها و عکسها با مانتوی بلند و روسری ظاهر شده است. او توضیحی برای این تغییر نداده است اما اکانت مهدیس فود که در پیجاش انواع و اقسام غذاها را تست و رستورانها را تبلیغ میکند، برای حذف عکسها و تغییر یکبارهاش توضیح داده است. او در کپشن عکسی که با یک چادر گل گلی کنار همسرش ایستاده، نوشته: «طرح سالم سازی فضای مجازی در حال اجرا هستش همگی باید باهم تو این طرح بزرگ شرکت کنیم و حجابمون رو کاملتر کنیم، مشکل خاصی وجود نداره. من خودم با رضایت قلبیم به این طرح پیوستم و حجابمو کاملتر کردم.» او توضیح داده که قصد نداشته خودش را به نمایش بگذارد و نوشته: «من دارم کار میکنم و باحجابتر باشم راحتترم.»
همه آنها در قسمت بیوگرافی صفحههای اینستاگرام هم یک جمله اضافه کردهاند: «تابع قوانین جمهوری اسلامی.» یک منبع آگاه به «ایران وایر» میگوید: «از سه هفته پیش با اینفلوئنسرهای خانم از طرف پلیس فتا تماس گرفته شده و به آنها گفتهاند مطابق طرح سالمسازی فضای مجازی یک هفته فرصت دارید، عکسهای بدون حجاب را حذف کنید و اگر میخواهید فعالیت کنید باید با حجاب کامل فعالیت داشته باشید. گفته بودند این تذکر است ولی اگر جدی نگیرید هم پیجتان را از دست میدهید و هم برخورد جدی میکنیم.» به گفته این منبع مطلع از آنها خواسته شده که باید اذعان کنند که تابع قوانین جمهوری اسلامی هستند. به گفته او طرح سالمسازی فضای مجازی قرار است به پیجهای دیگر هم برسد: «دردو هفته اخیر هربار از چند نفر از اینفلوئنسرها شنیدم که تذکر گرفتهاند.»
طرح سالمسازی فضای مجازی اصطلاحی است که از سال ۱۳۹۵ و توسط دبیر شورای عالی فضای مجازی به کار گرفته شد. ابوالحسن فیروز آبادی گفته بود: «برای سالم سازی فضای مجازی نیازمند نهضت تولید محتوا هستیم. بسیاری از کاربران این فضا به دلیل فقدان محتوای مناسب و سالم در معرض به تعبیر مقام معظم رهبری لغزش قرار می گیرند.»
شورای عالی فضای مجازی اسفندماه سال ۱۳۹۰ و به دستور آیتالله خامنهای تشکیل شد. او در نامهای اعضای این شورا را منصوب و کلیه دستگاههای کشور را موظف به همکاری با این شورا دانسته بود. آیتالله خامنهای دلیل تشکیل این شورا را “گسترش فزاینده فنآوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی بهویژه شبکه جهانی اینترنت” و آثار آن در زندگی فردی و اجتماعی عنوان کرده بود.
رییسجمهور، رییس مجلس، رییس قوه قضائیه، رییس سازمان صداوسیما، وزیر ارتباطات و فنآوری اطلاعات، وزیر ارشاد، وزیر علوم، وزیر اطلاعات، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران و فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، اعضای حقوقی این شورا هستند که موظف به ایجاد مرکز ملی فضای مجازی بودند. یکی از وظایف مرکز ملی فضای مجازی، آموزش عمومی و فرهنگ سازی در جهت بالابردن سواد اینترنتی، هشیارسازی مردم در مورد مخاطرات فضای مجازی و انگیزه دادن به مردم برای مقابله با مخاطرات آن در زندگی فردی و اجتماعی عنوان شده، سرمایه گذاری بالا و مستمردر زمینه تولید وسیع و زاینده محتوای جذاب بر اساس اسلام ناب محمدی و گفتمان انقلاب اسلامی از دیگر سیاستهای این مرکز است.
یک منبع مطلع به «ایران وایر» میگوید: « از انجایی که همه دستگاهها باید با مرکز ملی همکاری کنند. پلیس فتا همکاری زیادی با این مرکز دارد.» در میان کامنتهایی که مخاطبان تینا و ساقی و مهدیس و… برای عکسهای باحجاب آنها گذشتهاند، جمله پلیس فتا سراغ شما هم آمده؟ بارها تکرار شده است.
پلیس فتا یا پلیس فضای تولید و اطلاعات ناجا، جرائم مربوط به فضای مجازی را پیگیری میکند. این منبع مطلع میگوید: « وزیر ارتباطات با فیلترینگ برای سالمسازی مخالفت کرده و این را به شکل علنی گفته، برای همین پلیس فتا به دستور مرکز ملی فضای مجازی تصمیم گرفته، ابتدا تذکر دهد و تا جایی که میشود از فیلتر و برخورد خودداری کند.» اشاره او به صحبتهای محمد جواد جهرمی وزیر ارتاطات است . او سیزهم دی ماه در حاشیه نمایشگاه ایرانکام در مشهد گفته بود: «فضای مجازی با فیلترینگ سالمسازی نمیشودفضای مجازی می تواند تبدیل به بستری در کشور شود که مورد استفاده قرار بگیرد و جوانان از آن برای توسعه کسب و کار خود استفاده کنند و روی این بستر کسب و کار بومی شکل دهند.»
با این حال محمد جواد منتظری؛ دادستان کل کشور امروز یازدهم بهمن ماه گفته: «سالمسازی فضای مجازی و فیلترینگ از کشیده شدن جوانان به سمت قتلگاه جلوگیری میکند.» هنوز مشخص نیست گفتههای دادستان چه تاثیری در وضعیت اینفلوئنسرها بگذارد.
مهرداد یکی از اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. او کلیپهای کوتاه اجتماعی میسازد و در حال حاضر بیش از ۳۹۰ هزار نفر فالوئر دارد. با این که در کلیپهایش گاهی بازیگران زن بدون حجاب حضور داشتهاند اما او هیچ تذکری نگرفته است: «به من تذکر ندادهاند. معمولا بیشتر به خانمها سخت میگیرند. من هم شنیدم به همهشان تذکر دادهاند اما این که از چه طریقی تذکر دادهاند، نمیدانم.» با این که مهرداد خودش تذکر نگرفته اما بازیگر زن کلیپاش که در عرصه مدلینگ هم فعالیت میکند، تذکر گرفته که اگر بدون حجاب در فضای مجازی ظاهر شود، با او برخورد جدی میشود: «فقط به من گفت تذکر گرفته، به خاطر همین هم همهشان با حجاب شدهاند.» مهرداد با اشاره به اتفاقی که برای مدلینگها در فضای مجازی افتاد، میگوید: «معلوم است که باید این تذکر جدی گرفته شود.» از سه سال پیش تاکنون پلیس فتا بارها با فعالان حوزه مد در اینستاگرام برخورد کرده است. در اولین برخورد هفت فعال حوزه مد را که در اینستاگرام معروف و بیش از ۱۰۰ هزار فالوئر داشتند، بازداشت کرد و صفحات اینستاگرامشان را بست. یکی از آنها مجبور به اعتراف تلویزیونی شد و دو نفر از آنها پس از آزادی به قید وثیقه از ایران خارج شدند.
به گفته مهرداد اینفلوئنسرهایی که حالا با حجاب شدهاند، دوست ندارند برای خودشان مشکل ایجاد کنند و منبع درآمدشان از طریق تبلیغات را از دست بدهند: «برای به دست اوردن فالوئر زحمت کشیدهاند و دلشان نمیخواهد صفحهشان بسته شود.» صفحه مهدیسفود نزدیک به چهارصد هزار فالوئر دارد و صفحه تینا بیش از ۱۲۰ هزار فالوئر. مهرداد میگوید: «به طور متوسط هر ۱۰۰ هزار فالوئر حدود ۵ تا ۶ میلیون در ماه برای صاحب اکانت درآمد دارد. البته به شرطی که صفحه فعال باشد.»