حسن روحانی، رئیس جمهور ایران و شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن که در سفری کم‌سابقه به تهران آمده، بعد از دیدار با یکدیگر در یک نشست خبری شرکت کردند.
آقای آبه در این نشست گفت که به هر قیمتی باید جلو درگیری و افزایش تنش در منطقه خاور میانه گرفته شود و ژاپن می‌خواهد “نقش حداکثری” را در این زمینه ایفا کند.
آقای آبه گفت برای جلوگیری از وقوع “درگیری تصادفی” ایران باید “نقش سازنده” را ایفا کند.
او اشاره کرد که گفت‌وگوی صریحی با آقای روحانی داشته است و تاکید کرد که “صلح و ثبات خاورمیانه نه فقط برای منطقه بلکه برای کل جهان اهمیت اساسی دارد”.
بی بی سی:
نخست وزیر ژاپن اضافه کرد: “ژاپن با تکیه بر ظرفیت خود می خواهد نقشی اساسی در کاهش این تنش ها بازی کند. اصولا آنچه باعث سفر من به تهران شده همین هدف است.”
آقای آبه گفت که “احترام عمیقی برای این موضوع قائل است که آیت الله خامنه ای رهبر ایران طی فتوایی از ‘مغایرت سلاح های اتمی و سایر سلاح های کشتار جمعی با اسلام’ تاکید کرده است.”
یوشیهیدا سوگا وزیر ارشد کابینه ژاپن هم چهارشنبه گفت که “ما از ایران می خواهیم به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه ای، به توافق اتمی پایبند بماند و نقشی سازنده در ثبات منطقه بازی کند”.
آقای روحانی در این نشست خبری گفت که دو طرف علاوه بر مسائل دوجانبه درباره امنیت و تنش‌زدایی در منطقه گفت‌وگو کرده‌اند.
او گفت به آقای آبه گفته است که ایران در منطقه آغازگر هیچ جنگی نخواهد بود “حتی با آمریکا”. با وجود این او گفت که جنگ علیه ایران “پاسخ قاطعی” خواهد گرفت.
آقای روحانی گفت که به نخست وزیر ژاپن گفته است که ریشه تنش‌ها به جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران برمی‌گردد و این جنگ باید متوقف شود.
رئیس جمهور ایران و نخست وزیر ژاپن بعد از پایان اظهارات خود محل نشست خبری را ترک کردند و خبرنگاران سوالی را مطرح نکردند.
“تغییرات مثبت”
آقای روحانی گفت که در ملاقات با آقای آبه درباره سرمایه‌گذاری ژاپن در مناطق جنوبی ایران صحبت کرده‌اند و افزود که ژاپن علاقه‌مند است به خرید نفت ایران ادامه دهد. با وجود این آقای روحانی از توافقی در این زمینه خبر نداد. تحریم نفتی آمریکا کشورهای دیگر را از خرید نفت ایران منع کرده است.
آقای روحانی گفت که شینزو آبه در گفت‌وگوها نسبت به آینده خوش‌بین بوده و گفته که “تغییرات مثبتی” را می‌بیند که در راه است.
رئیس جمهوری ایران همچنین از حمایت ژاپن از برجام ابراز خوشنودی کرد. آقای روحانی گفت اقدامات آتی ایران هم در چارچوب برجام خواهد بود. ایران اخیرا اعلام کرد که بر اساس بند ۳۶ برجام بعضی تعهدات خود در این توافق را کاهش می‌دهد.
آقای آبه اولین نخست وزیر ژاپن است که در تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی به تهران سفر می‌کند. بسیاری این سفر را با تنش روزافزون ایران و آمریکا مربوط می‌دانند و می‌گویند نخست وزیر ژاپن قصد دارد در نقش میانجی ظاهر شود.
آقای آبه روز سه شنبه در آستانه این سفر تلفنی با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا درباره “وضعیت ایران” صحبت کرده بود. آقای ترامپ از سفر او به ایران برای کاهش تنش ها استقبال کرده است.
او پیش از این سفر گفته بود که انتظار دارد “مذاکرات صریحی” با رئیس جمهور و رهبر ایران داشته باشد.
آقای آبه روز پنج‌شنبه ۲۳ خرداد با آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران دیدار می‌کند.
درخواست مرکل
از سوی دیگر آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان در دیداری با شیخ محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد قدرتمند ابوظبی، و از منتقدان ایران بر تعهد مشترک دو طرف برای یافتن راه حل های صلح آمیز برای تنش ها در خاورمیانه تاکید کرده است.
خانم مرکل در این دیدار که روز چهارشنبه در برلین انجام شد گفت که هرچند آلمان و امارات دیدگاه های نسبتا متفاوتی دارند، اما “آنچه ما را متحد می کند اراده ای برای یافتن راه حل های صلح آمیز است.”
ولیعهد ابوظبی در بیانیه کوتاه خود که برای خبرنگاران قرائت کرد اشاره ای به ایران نکرد و دو مقام به سوال ها پاسخ نداند.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان دوشنبه این هفته در تهران با حسن روحانی و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران گفت و گو کرده بود.
در تحولی دیگر در این روز گزارش شد که فرستاده عمان برای کمک به کاهش تنش ها در خاورمیانه به بغداد سفر کرده است.
به گزارش آسوشیتدپرس احمد صحاف سخنگوی وزارت خارجه عراق به این خبرگزاری گفت که هدف از سفر دو روزه یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان بحث درباره “راه های” رسیدگی به چالش های منطقه ای است.
آقای صحاف گفت که عراق به دلیل “روابط استراتژیک با ایران و ایالات متحده” نقشی محوری در این تحولات دارد.
عمان هم اغلب در تنش های منطقه ای نقش میانجی را ایفا می کند.