مطابق ارزیابی سفیر سابق بریتانیا در آمریکا، انگیزه دونالد ترامپ برای خروج از توافق هستهای با ایران “شخصی” بوده است. به باور او تصمیم ترامپ بیشتر به این دلیل گرفته شد که توافق هستهای با نام اوباما گره خورده است.
بار دیگر یکی از ارزیابیهای محرمانه کیم داروک، سفیر پیشین بریتانیا در آمریکا سر از رسانهها درآورد. این سند به ارزیابی انگیزههای دونالد ترامپ برای خروج از توافق هستهای با جمهوری اسلامی مربوط میشود.
روزنامه بریتانیایی ” Mail on Sunday” روز یکشنبه ۱۴ ژوئیه گزارش داد که بر پایه ارزیابی کیم داروک، رئیس جمهوری ایالات متحده هشتم ماه مه سال پیش فرمان خروج آمریکا از توافق هستهای را بیشتر به این دلیل امضا کرد که این توافق به عملکرد سلف او، باراک اوباما ارتباط داده میشود.
سفیر پیشین بریتانیا در واشنگتن ماه مه ۲۰۱۸ در یک گزارش دیپلماتیک محرمانه، دولت آمریکا را به اقدام بر مبنای “وندالیسم دیپلماتیک” متهم کرده و میافزاید به نظر میرسد تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هستهای بیشتر با انگیزه “ایدولوژیک و شخصی” و بر این مبنا گرفته شده که این “توافق اوباما” است.
وندالیسم به اقدامهای تخریبی لگامگسیخته علیه اشیاء یا مکانهایی گفته میشود که در مفهومی عام جزو اموال عمومی محسوب میشوند. این اصطلاح برای اقدامهای واکنشی کینهتوزانه نیز به کار برده میشود.
اختلاف بر سر خروج از برجام
سفیر پیشین بریتانیا در گزارش خود نوشته که “تیم ترامپ” بر سر خروج از توافق هستهای اتفاق نظر ندارند. او همچنین از کاخ سفید انتقاد کرده که فاقد یک “استراتژی بلند مدت” برای دوران پس از خروج از توافق است.
این گزارش پس از سفر بوریس جانسون، وزیر خارجه وقت بریتانیا به واشنگتن نوشته شده که برای متقاعد کردن دولت آمریکا به پایبندی به توافق و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تلاش میکرد.
کیم داروک مینویسد دولت آمریکا فاقد یک استراتژی برای “روز بعد” است و به نظر میرسد هیچ برنامهای برای رایزنی با متحدان خود در اروپا و منطقه در دستور کار ندارد.
او خاطر نشان کرده که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در گفتوگو با جانسون با تکرار عبارت “تصمیم رئیس جمهور” به طور تلویحی مخالفت خود را با تصمیم ترامپ نشان داده است. پمپئو ظاهرا به تلاش ناکام خود برای تغییر نظر ترامپ در مورد خروج از برجام هم اشاره کرده است.
دویچه وله:
پس از اعلام خروج آمریکا از توافق هستهای، تحریمهای لغو یا تعلیق شده ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی دوباره اعمال شد. این تحریمها که هدف آن وارد کردن “فشار حداکثری” بر ایران عنوان میشود در ماههای گذشته شدت گرفته است.
سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) پس از خروج آمریکا از توافق هستهای وعده دادند با راهاندازی ابزار حمایت از مبادلات تجاری موسوم به اینستکس، امکان بهرهمند شدن ایران از منافع اقتصادی برجام را فراهم کنند.
کاهش تعهدات برجامی ایران
ایران ۱۸ اردیبهشت و در سالروز خروج آمریکا از برجام اعلام کرد از آنجا که کشورهای اروپایی برای کاهش فشار تحریمها اقدامی نکردهاند انجام بخشی از تعهدات برجامی خود را کاهش میدهد.
این کاهش تعهدات در مرحله نخست عدم پایبندی به سقف تعیین شده برای ذخیره اورانیوم غنیشده به میزان حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم بود. ایران به تازگی اعلام کرد که در مرحله دوم که از ۱۶ تیرماه آغاز شد میزان غنیسازی اورانیوم که در برجام ۶۷/ ۳ درصد تعیین شده را رعایت نمیکند.
این اقدام ایران با واکنش تند مقامات آمریکایی روبرو شد. ترامپ به ایران هشدار داد “بسیار محتاط باشد” و مایک پومپئو در یک پیام توییتری تهدید کرده که تصمیم ایران برای توسعه برنامههای هستهای این کشور به “انزوا و تحریمهای بیشتر” منجر خواهد شد.
سفیر پیشین بریتانیا در واشنگتن روز چهارشنبه دهم ژوئیه و پس از علنی شدن یکی دیگر از گزارشهای محرمانهاش کنارهگیری کرد. او در آن گزارش دولت ترامپ را “ناکارآمد” و “غیرمنطقی” خوانده بود.
انتشار بخش دیگری از ایمیلها و گزارشهای کیم داروک در حالی رخ داده که پلیس بریتانیا تحقیق درباره منبع افشای گزارشهای محرمانه او را دنبال میکند.
مطابق برخی گزارشها احتمال دخالت هکرهای یک “کشور بیگانه” در لو رفتن اسناد محرمانه وزارت خارجه بریتانیا منتفی نیست.