شصت و هفتمین سالگرد قیام ملی ۳۰ تیر ۱۳۳۱فرا رسیده است. در آن روزها دکتر محمد مصدق رهبر نهضت ملی و نخست‌وزیر مردمی و قانون‌گرای ایران برای جلوگیری از تحرکات منفی و کارشکنی‌های برخی از نظامیان، برطبق قانون و به عنوان رئیس قوه مجریه، خواهان در اختیار گرفتن و تحت فرماندهی داشتن ارتش و نیروهای مسلح گردید. اما هیأت حاکمه وابسته به بیگانه، با برنامه‌ای حساب شده، دولت قوام را با خشونتی هرچه تمام، روی کار آورد. همه آحاد ملّت نسبت به نقشه استبداد و استعمار برای ایجاد یک دولت غیر مردمی جهت پایمال کردن اهداف نَهضَت ملّی شدن نفت و برقراری یک نظام استبدادی دیگر آگاه شدند و از جان خود گذشتند و در مقابل دژخیمان و سرکوب هیأت حاکمه ایستادند. در این روز عده زیادی از فرزندان فداکار این سرزمین ضمن ایستادگی، جان گرامی خود را برای تدوام نَهضَت ملّی ایران، از دست دادند. آن خیزش ملّی، یکی از رویدادهای بزرگ تاریخ است که آحاد ملّت در تهران و بیشتر شهرها نه تنها موجب تدوام دولت و نهضت ملّی ایران به‌رهبری دکتر مصدق که موجب برقراری حاکمیت ملّی و تداوم آن شدند و شوربختانه عده‌ای از جوانان این سرزمین با خون پاکشان نهال بَرومند آمال ملّت را آبیاری کردند. ایستادگی و جا‌ن‌فشانی مبارزانِ راه استقلال و آزادی همواره مانع از تحقق اهداف استبداد و استعمار بوده است، آنان رفتند که ایران‌زمین و استقلال ملّی پابرجا بماند. به‌گفته دکتر مصدق:
«روز سی‌ام تیر در تاریخ مبارزات مُمتد ملّت ایران فراموش نشدنی است، زیرا در این روز تمام افراد ملت، از هر طبقه و مقام، در مقابل تحریکات اجانب، یک‌دل و یک‌زبان، قیام و اقدام کردند و تا به مقصود نرسیدند از پای ننشستند. در این روز تاریخی عدّه‌ای از گرامی‌ترین فرزندان ما به افتخار شهادت نائل شدند و با خون پاک خود نهال آمال ملت را آبیاری کردند تا به همّت آیندگان، روزی بارور و سایه‌‌گستر شود و ملّت ایران از نعمت امن و آسایش و استقلال واقعی و آزادی حقیقی برخوردار گردد. اگر در آن روز، آن مردم بیدار و هشیار نبودند و این حادثه را با ایمان و علاقۀ بی‌‌شائبه خود نسبت به ادامۀ نهضت ملی تلقّی نمی‌کردند و زِمام سرنوشت خویش را به‌دست حوادث نامعلوم می‌سپردند، تنها نه آیندۀ خود را دچار خطرات عظیم کرده بودند بلکه به افتخارات گذشتۀ خویش نیز خط محو و بُطلان می‌کشیدند. امّا خوشبختانه، به عکس آن چه اجانب تصوّر می‌کردند، ملت ایران با روشن‌‌بینی به آینده خود می‌نگریست و خویشتن را برای مقابله با هر حادثه‌ای که او را از ادامه مبارزه بازدارد، آماده و مهیا می‌داشت و از هیچ مشکلی، حتی مرگ، بیم و هراس به‌دل راه نمی‌داد».
قیام ملّی ۳۰ تیر نشان داد که نه تنها ملّت در برپایی نَهضَت و دولتی ملّی مهم‌ترین نقش را دارد، بلکه نشانه این امر است که همواره ملّت در برقراری دولت ملّی در مقابل تهدیدات و تحدیدات داخلی و خارجی پیگیری و پایداری نشان داده است. کوچکترین خلائی می‌توانست ضربه به پیکر دولت ملّی وارد کند، اما مقاومت و مداومت ملّت مانع از ایجاد چونین خلائی شد. زیرا از همان ابتدای فعالیت دولت ملّی، ابرقدرت‌ها با روش‌های مختلف مشغول دسیسه برای براندازی دولت ملّی بودند، اما حضور ملّت و استواری آنان بر روی اهداف و اصول نهضت ملّی مانع از تحقق دسیسه‌های آنان شد. در واقع برآمدن دولت قوام در تاریخ ۲۶ تیر۱۳۳۱، خود شِبِه‌کودتایی بود که با مقابله مردم، نقشه شوم ابرقدرت‌ها نقش برآب گردید. از آن تاریخ قدرت‌ها همچنان با کودتاهای خَزَنده، سعی بر سرنگونی دولت ملّی داشتند که پشتیبانی ملت و هوشیاری دولت ملی تا مدت‌ها مانع از تحقق هدف خائنانه آن ها شد. دکتر مصدق و دولت ملّی او برآمده از جُنبش و نَهضَتی بزرگ بودند که از منظری کلان نه‌تنها گُسست دولت و ملّت را که همواره در میهن ما وجود داشته، برداشته شد، بلکه دولت با ملت داری پیوند عمیقی گشت. قیام ملّی ۳۰ تیر اوج تعمیق رابطه دولت و ملّت و در واقع یکی از الگوهای راستین حاکمیت ملّی در تاریخ است. قیام ملّی ۳۰ تیر نشان داد که اراده ملّت در برپایی یک دولت ملّی و حاکمیت به‌پاخاسته از ملّت چه میزان در توانمندی دولت در تسریع روند توسعه فراگیر در داخل و چیر‌گی در روابط خارجی نقش مؤثری می‌تواند داشته باشد. قیام ملّی ۳۰ تیر در ادامه نهضت ملی ایران، احیاء‌گر اصول انقلاب مشروطه بود. زیرا برای نخستین‌بار اصل تفکیک قوا با درایت دکتر مصدق و پشتیبانی ملّت به‌ثمر نشست. دکتر مصدق پس از قیام ملّی ۳۰ تیر توانست تصدی وزارت جنگ و فرماندهی ستاد ارتش را براساس قانون اساسی، زیر مجموعه اختیارات هیأت دولت قرار دهد و از پادشاه طبق قانون اساسی سلب اختیار کند. قیام ملّی ۳۰ تیر نه تنها مظهر نبرد با استبداد و تجلی اراده ملّی در برقراری حاکمیت ملّت است که تبلور مبارزه با استیلای استعمار خارجی است. در زمانی که قدرت‌های خارجی موجب روی‌کارآوری دولت قوام شدند، دلیری و درایت تمامی آحاد ملت، طومار سلطه‌طلبی و مداخله‌جویی قدرت‌های خارجی را در هم پیچید. از سویی فردای قیام ۳۰ تیر خبر حکم پیروزی ایران در دادگاه لاهه اعلام شد. خبری که همواره موجب سربلندی و سرافرازی غرور ملّی ایران‌زمین است. درحالی‌که با گذشت ۶۷ سال از آن تاریخ، شوربختانه اکنون شاهد آن هستیم که نظام حاکم در میادین و روابط بین‌الملل با سوء سیاست‌ها و سوء رفتارها موجب شکست ایران میشود. حضور نمایندگان نظام حاکم در عرصه‌های بین‌المللی چیزی جز سرشکستگی به ارمغان نیاورده است، طبیعی است که سیاست خارجی که براساس درگیر شدن در تضاد و کشمکش و رقابت بین قدرت‌ها شکل بگیرد و سیاست مستقل ملی مبتنی بر حاکمیت ملّی در کار نباشد هیچ‌گاه نمی‌تواند متضمن اِحقاق حقوق ملّت ایران باشد.
جبهه ملّی ایرانضمن گرامیداشت یاد و خاطره این قیام ملّی و همچنین پاسداشت راه مبارزان و شهیدان راه استقلال و آزادی و حاکمیت ملّی، بر این باور است که قیام ملّی ۳۰ تیر به طور قطع و یقین به همگان نشان داد که دولت ملی مصدق، حاکمیتی با پشتوانه عمیق ملّی و مردمی است. حاکمیتی که برآمده از اراده ملّت باشد، نه تنها در قلمرو اقتصاد، سیاست و حفظ رفاه و امنیت موفق خواهد بود که در روابط بین‌الملل همواره حافظ حقوق ملّت خویش است و به‌هیچ عنوان چونین حکومتی نمی‌تواند پیام‌آور صُلح و دوستی و رابطه‌ای توأم با مسالمت‌جویی و حقوق‌مداری نباشد.
ملت شریف ایران؛قیام ملّی ۳۰ تیر که توسط پدران و مادران ما رقم خورد، نشان داد که هیچ اراده‌ای بالاتر از اراده ملّت، حق تعیین سرنوشت برای کشور را ندارد. نشان داد که هیچ اراده‌ای در مقابل اراده ملّت پایدار نخواهد بود. نشان داد که امور سیاسی تنها به طیف و گروهی خاص معطوف نیست، بلکه همه آحاد ملّت، در تعیین سرنوشت خود تعیین کننده هستند. اکنون اگر ما به دموکراسی و جمهوریت باور داریم، نباید بپنداریم که زمینِ بازی سیاست تنها در دست عده‌ای رقم می‌خورد. همه ما در آنچه که هست و آنچه که برای ایران عزیزمان رخ می‌دهد، به میزانی مسئولیت داریم. نباید اجازه دهیم که عده‌ای با سیاست ناکارآمد، ایران‌زمین را به ورطه نابودی ببرند. شرایطی که دولت آمریکا و حاکمیت ایران ایجاد کرده‌اند، هر آن بیم شعله‌ور شدن آتش تنش و بحران را ممکن می‌سازد. بنابراین وظیفه همه‌ی آحاد ملت مخالفت با روش‌های خصومت آمیز و مداخله‌جویانه و از سوی دیگر تلاش برای برپایی حاکمیت ملّی که هدف ملّت ایران از زمان انقلاب مشروطیت، نَهضَت ملّی، قیام ملّی ۳۰ تیر و انقلاب 1357 بوده است، می‌باشد. حاکمیت ملّی است که زمینه‌ساز صُلح و ثَبَات در منطقه و توسعه و رفاه برای ملت ایران خواهد شد.
29 تیرماه 1398
تهران – هیأت رهبری اجرائی جبهه ملی ایران