دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفته که امضای توافق هستهای ایران با شش قدرت جهانی موسوم به «برجام» اشتباه بوده است.
علی شمخانی در یکی از معدود مصاحبههایش با رسانههای خبری غربی به شبکه تلویزیونی آمریکایی «انبیسی» گفته است: افرادی در ایران بودند که حس میکردند امضای برجام در سال ۱۳۹۴ اشتباه بوده است.
لستر هولت، خبرنگار این شبکه، از وی پرسید آیا خود او هم جزو این افراد بوده است؟ دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ گفته است: «بله… من هم دقیقا نقطهنظرات ملت را دنبال میکنم، مردم ایران».
این اظهارات در حالی صورت میگیرد که علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، در گفتوگو با همین شبکه تلویزیونی گفته که «ممکن است اشتباهاتی تاکتیکی در توافقنامه هستهای وجود داشته باشد ولی امضای برجام درست و قابل قبول بود و آمریکا باید به برجام برگردد».
علی شمخانی در بخش دیگری از مصاحبهاش، تحریمهای آمریکا را ناکارآمد خوانده و به خبرنگار این شبکه گفته است که اگر به خیابانهای تهران برود، «خواهد دید مردم چقدر بانشاط هستند» و «حالوهوای کوچه و بازار» ایران نشاندهنده شکست تحریمهای دولت ترامپ است.
این اظهارنظرها در حالی مطرح میشود که با تشدید تحریمهای آمریکا، صادرات نفت ایران به ۱۰۰ هزار بشکه در روز سقوط کرده و قیمت دلار در بازار آزاد طی یکسال گذشته، چهار برابر شده است.
افت صادرات روزانه نفت ایران از ۲.۵ میلیون بشکه به صد هزار بشکه به معنی از دست رفتن سالانه ۵۳ میلیارد دلار درآمد نفتی بر اساس قیمتهای کنونی نفت است.
از سوی دیگر، آمارهای جدید کمیسیون اروپا نشان میدهد که تجارت دوجانبه ۲۸ عضو این اتحادیه با ایران طی شش ماه ابتدایی سال جاری میلادی، ۲۰۱۹، نسبت به دوره مشابه در سال گذشته به یکچهارم کاهش یافته است.
آقای شمخانی همچنین تهدید کرده که در صورت وقوع جنگ بین ایران و آمریکا، جمهوری اسلامی از ابزارهایی مانند جنگ نیابتی بهره خواهد برد.
وی در ادامه تاکید کرده که ایران تحت تاثیر فشارهای موجود به میز مذاکره هستهای بر نمیگردد.
ایران در سالهای اخیر از گروههای شبهنظامی در سوریه، عراق، لبنان و یمن حمایت نظامی و مالی کرده است تا بتواند در صورت لزوم با دولتهای مخالف خود از طریق این گروهها وارد جنگ نیابتی شود.
درگیری شبهنظامیان حوثی در یمن که با حملات و دخالت یک ائتلاف نظامی به رهبری دولت عربستان مواجه شده، یک نمونه از جنگ نیابتی ایران با عربستان سعودی توصیف شده است.
در همین حال، علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، در گفتوگو با این شبکه تلوزیونی به سخنان رهبر جمهوری اسلامی اشاره کرده و گفته است آیتالله خامنهای هم بر این نظر بوده که اگر موضوع برجام «به درستی» پیش رفت، موضوعات دیگر برای مذاکره در دستور کار قرار گیرد.
او گفته است دولت ایران برنامهای برای اداره اقتصاد بدون نفت در دستور کار دارد و تحریمها دستیابی به این هدف را جلو انداخته است.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا دولت آمریکا به دنبال تغییر حکومت ایران است، گفته است تصور میکند که با «مختصر عقلی» که دولت آمریکا دارد، دنبال چنین هدفی نباشد.