رویداد۲۴ جلسه ۱۷۱ شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست غلامعلی حداد عادل و با حضور سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.
حداد عادل در مورد برخی واژگان غیر فارسی گفت فرهنگستان زبان و ادب به جای واژه «استارت آپ» واژه «کمک نوآور» را تصویب کرده است.
وی افزود: حتما باید جایگاه مناسب این رشته در میان شاخههای مختلف علوم انسانی معلوم شود یعنی باید بدانیم این رشته مثلا ذیل مدیریت صنعتی است یا مهندسی صنایع یا اقتصاد.
به گزارش رویداد۲۴ واژههایی در فرهنگستان تصویب شده که دستمایه طنز بسیاری شده است. احمد پوری مترجم بسیاری از واژههای مصوب فرهنگستان را نوزادان مرده توصیف کرده و گفته «آیا امیدوارید عمه من از بقال محلهشان بخواهد به او دو بسته «خمیراک» بدهد و مرد بقال نیز دریابد و دو بسته «ماکارونی» از قفسه بیرون آورد؟!»
رستوران خویش یار به جای سلف سرویس
آکنه: رخ جوش
«من از عشق رخ تو رخجوش زدم و تو از رخجوش من هی جوش میزنی.»
اشک کباب
فرهنگستان درباره این واژه که تصویب کرده، نوشته: «چربی فراورینشدهای که در هنگام طبخ غذا از بافتهای پرچربی یا استخوانهای گوسفند یا گاو و نیز در هنگام کباب کردن از گوشت خارج میشود.»
آرامه: بادی با سرعت کمتر از ۵ /۰ متر بر ثانیه
«تمامیشعرای کشورمان به این باد، نسیم میگویند که نشان میدهد هیچ کدام شان باادب و زبان فارسی آشنایی ندارند بیادبها.»
فلاسک: «دمابان»
«عزیزم، تو نبودی و امروز دمابان خالی بود.»
آبنشین: هواپیمایی که برای نشست و برخاست روی سطح آب طراحی شده است
در ادامه این گزارش درباره تصویب کلمه «آبنشین» آمده: «حالا به هلیکوپتری که برای نشست و برخاست روی سطح آب طراحی شود چه میگویند؟ یا یک نفربر که این قابلیت را داشته باشد؟ مطمئنا پاسخ به این سوالات یکی از دغدغههای بزرگ در فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.»
تلهپاتی (Telepathy): «دورآگاهی»
در این یادداشت درباره «دورآگاهی» آمده: «تو از حال من آگاهی نداری و با من دورآگاهی نداری، افسوس. بیا دورآگاهی کنیم با هم.»
دسر: «پِیغذا»
فرهنگستان زبان فارسی برای “دسر” واژه معادل «پِیغذا» را تصویب کرده است.
هدفون: «دوگوشی»
فرهنگستان زبان فارسی برای “هدفون ” واژه معادل «دوگوشی» را تصویب کرده است. به گزارش سایت “تابناک” دکتر حسام پور، استاد دانشگاه، دراینباره گفته است: «پس از گذشت سالها از اختراع «هدفون» دیگر نمیتوان انتظار داشت مردم به آن «دوگوشی» بگویند. در واقع چنین عملکردهای منفعلانه که با تأخیر همراه است محکوم به شکست خواهد بود.»
Bluetooth: «دندان آبی»
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان ” دندان آبیات پیدا نیست” در اینباره نوشت: «این واژهگزینیها منطبق با معیارهای ذهنی جمعی اهل ادب و فضل است و با زبان زنده گویندگان نسبتی ندارد. حال آنکه قرار است توسط همین کاربران عمومی زبان استفاده شود؛ بنابراین گاه چنان مضحک از آب در میآید که انگار اهالی محترم فرهنگستان خواستهاند مخاطب را کمی بخندانند. مثلا گزینش دندان آبی به جای Bluetooth.»
چتروم: «گپسرا»
پیش از این خبرگزاری “مهر” با اشاره به تصویب واژههای جدید توسط فرهنگستان زبان فارسی نوشت: «زین پس بجای”چتروم” بگوییم “گپسرا”!»
تبلت: “رایانک مالشی”
تنها واژهای که در این مجموعه توسط فرهنگستان زبان فارسی تصویب نشده، اما جنجالی است، واژه “رایانک مالشی” به جای تبلت است. اولین بار روزنامه بهار در مطلبی طنز درباره فرهنگستان نوشت: «آرزوهای خود را به این شکل اصلاح کنیم: “وای دلم یه آیپد صورتی اپل میخواد»: تبدیل شود به «کاش یک رایانک مالشی صا ایران داشتم.»