بررسیهای ایران اینترنشنال نشان میدهد که همزمان با تایید کاهش قدرت خرید مردم بر اساس آمار رسمی دولت جمهوری اسلامی، میزان سرقت در تهران و شهرستانهای ایران طی ماههای گذشته افزایش یافته است.
مدیر یک فروشگاه زنجیرهای در استان البرز که نخواست نامی از او برده شود روز یکشنبه ۱۷ آذرماه به خبرنگار ایران اینترنشنال گفت: «در یک سال گذشته، با گذشت زمان و بدتر شدن شرایط زندگی مردم، گزارش مدیران فروشگاههای زیرمجموعه ما از افزایش تعداد دزدیها حکایت داشته است.»
او اشاره کرد با وجود آنکه تعداد نگهبانان و دوربینهای مداربسته را در فروشگاهها بیشتر کردهایم، اما به دلیل سرقت کالاهای کوچک و خرد، امکان کنترل این موضوع برای ما وجود ندارد.
این مدیر فروشگاههای زنجیرهای گفت: «مشاهدات ما نشان میدهد بیشتر این افراد مردم عادیاند که توانایی تهیه مایحتاج زندگی خود را ندارند.»
افزایش سرقتها در نقاط مختلف ایران، همزمان با تشدید موج اعتراضهای سراسری مردم به افزایش قیمت سوخت و گرانی کالاها صورت میگیرد.
در همین زمینه، روزنامه همشهری در گزارش مشروحی که ۲۹ آبانماه منتشر کرده بود به نقل از یک «زن سپیدمو» که شاهد سرقت کالاهای برخی فروشگاههای زنجیرهای از سوی مردم بیبضاعت بوده نوشته است: «من نماز میخوانم، اما آن روز وارد فروشگاه شدم و یک کیسه برنج ۱۰ کیلویی برداشتم! خدا مرا ببخشد. ما ۲ ماه بود که در خانه برنج نداشتیم. نتوانستم تهیه کنم. خدا مرا ببخشد…»
در همین رابطه، یک ناظر شرکت خصوصی فعال در زمینه توزیع و نظارت بر فروش مواد غذایی روز یکشنبه به خبرنگار ایران اینترنشنال گفته است: «در هفتههای اخیر، به سوپرمارکتها که میروم اکثرا از بیشتر شدن دزدی مواد خوراکی گلایه میکنند. مثلا همین امروز صاحب یک سوپرمارکت به من گفت که جوانی را گرفته که قصد داشته ۱۰ عدد بطری آبمیوه را زیر لباسش از مغازه خارج کند.»
او همچنین گفت که در هفتههای منتهی به اعتراضهای آبانماه این دزدیها بیشتر شد.
در هفتههای اخیر، کاربران رسانههای اجتماعی نیز تعداد بسیاری فایل ویدئویی از لحظه سرقت از فروشگاهها منتشر کردهاند.
آمار رسمی؛ درصد بالای رشد سرقت
نگاهی به آمار رسمی منتشرشده از سوی مقامهای انتظامی و قضایی تاییدکننده افزایش سرقت هم در پایتخت و هم در استانهای ایران است. این سرقتها علاوه بر فروشگاهها، از خودرو، منزل، بانک و در فضای مجازی از حساب مردم نیز صورت گرفته است.
به طور مثال، در استان خراسان رضوی پلیس از افزایش ۳۰ درصدی خودرو در ۸ ماه نخست امسال خبر داده است. در همدان، مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری پیشتر از رشد سرقت قطعات پلهبرقیهای شهری و نصب محافظ آهنی و دوربین برای کنترل آنها گزارش داده بود.
گزارشهای مشابه پلیس از نقاط دیگر کشور، حاکی از افزاش ۲۰۰ درصدی سرقت در مریوان کردستان، ۲۳۰ درصد در دورود لرستان، ۱۳۵ درصد در ارزوئیه کرمان، ۸۶ درصد در چرداول ایلام، ۲۷ درصد در قزوین، ۱۱ درصد در خمین اصفهان، ۱۱۲ درصد در گلستان، ۱۳ درصد در مازندران و ارقام مشابه در سایر شهرها و استانها است.
مرکز آمار؛ قدرت خرید مردم کم شده
از سوی دیگر، آخرین گزارش منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران در روز پنجشنبه هفتم آذرماه حاکی از کاهش قدرت خرید همه دهکهای جامعه در آبانماه بوده است.
مرکز آمار ایران ضمن تایید افزایش تورم تا بیش از ۴۱ درصد گزارش داده که بیشترین افزایش قیمت در گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با بیش از ۵۳ درصد برای دهک اول و حدود ۶۱ درصد برای دهک دهم بوده است.
اجرای شبانه طرح افزایش قیمت بنزین در آبانماه، که با اعتراضهای سراسری یک هفتهای مردم در ۲۸ استان روبهرو شده بود، نیز به تایید گزارشهای رسمی موجب افزایش تصاعدی قیمتها شده است.
در همین زمینه رحیم زارع، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ایران، روز دوشنبه چهارم آذرماه از رشد ۱۰۰ درصدی کرایه وانت، ۳۰ درصدی کرایه تاکسیهای درون و برونشهری، ۷۰۰ درصدی گوجه، ۲۵ درصدی ماهی، ۲۵ درصدی برنج وارداتی و شش درصدی تخم مرغ خبر داده بود.
سیر مشابه افزایش قیمتها در بازار خودرو، مسکن و طلا و ارز نیز گزارش شده است.
اکنون در حالی که حسن روحانی، رییسجمهوری ایران، تحت فشار قرار داشتن «حدود ۷۵ درصد مردم» را تایید کرده، گزارش وزارت اطلاعات به مجلس ایران درباره اعتراضهای سراسری نیز اذعان داشته که ترکیب معترضان بازداشتی در تظاهرات سراسری بیشتر متشکل از «افراد بیکار یا دارای درآمد پایین» بوده است.