مهاجرت و پناهندگی ورزشکاران ایرانی اخیرا اوج گرفته است، اتفاقی که البته تازه نیست اما در ماههای اخیر در میان قهرمانان و ورزشکاران رشتههای مختلف شتابی تازه به خود گرفته است.
وقتی سعید مولایی در سپتامبر سال ۲۰۱۹ در اقدامی ناگهانی اعلام کرد دیگر حاضر نیست به ایران بازگردد و میخواهد در مسابقات المپیک ۲۰۲۰ زیر پرچم سازمان جهانی المپیک به میدان برود، شوکی جدی به ورزش ایران وارد شد. هرچند مولایی در ادامه مغولستان را برگزید و در نخستین مسابقه با کشور جدیدش به توفیق دست نیافت و در همان مسابقه نخست شکست خورد و از دور مسابقات کنار رفت، اما پس از او این موج پناهندگی ورزشکاران ایرانی، شدت بیشتری پیدا کرد.
شوک بعدی خیلی زود از راه رسید. جایی که کیمیا علیزاده نخستین و تنها زن مدال آور ایران در تاریخ بازیهای المپیک اعلام کرد دیگر نمیخواهد برای تیم ملی ایران در رقابتهای تکواندو مبارزه کند و در المپیک ۲۰۲۰ توکیو با هوگوی کشور آلمان روی تاتامی خواهد رفت.
اما مولایی و علیزاده تنها ورزشکارانی نیستند که در ماههای اخیر تصمیم به ترک ایران و پناهندگی گرفتهاند. در رشتههای ورزشی دیگری حتی مانند شطرنج هم بودند افرادی که قید مسابقه دادن با پرچم ایران را به عطایش بخشیدند.
شطرنج
علیرضا فیروزرجا نوجوان ۱۶ ساله بابلی، در دسامبر ۲۰۱۹ اعلام کرد که دیگر با پرچم ایران در مسابقات جهانی شطرنج حضور پیدا نخواهد کرد. این تصمیم فیروزرجا اتفاق تلخی برای جامعه شطرنج ایران به شمار میرفت چرا که فیروزرجا به عنوان یکی از استعدادهای آینده، امیدهای زیادی برای کسب موفقیت در این رشته ورزشی دارد.
فیروزرجا بعد از خروج از ایران اعلام کرد که میخواهد با پرچم فرانسه در مسابقات جهانی شرکت کند. سارا خادمالشریعه دیگر شطرنج باز موفق ایرانی بعد از اعلام فیروزرجا از این تصمیم حمایت کرد و چندی بعد خودش هم در یک پست اینستاگرامی از حضور در تیم ملی شطرنج ایران انصراف داد.
اما به جز این دو میترا حجازی پور و آتوسا پورکاشیان دو دختر دیگر شطرنج باز ایران بودند که در ماههای اخیر از تیم ملی شطرنج ایران کنار رفتند و تصمیم گرفتند با پرچم کشوری دیگر در مسابقات جهانی حضور یابند. میترا حجازیپور در رقابتهای شطرنج سریع و برقآسای قهرمانی جهان بدون حجاب بازی کرد و بعد از این اتفاق هم از تیم ملی اخراج شد. البته رئیس فدراسیون شطرنج پس از حضور بیحجاب حجازیپور در این مسابقات اعلام کرد او یکسالی است که در هیچ مسابقهای برای ایران بازی نمیکند و خیلی وقت است که دیگر به عنوان شطرنجباز ایران محسوب نمیشود.
پس از این اتفاقات نوبت به شهره بیات رسید؛ داور بینالمللی شطرنج که او هم در مسابقات قهرمانی جهان بدون حجاب ظاهر شد و در ادامه پدر او اعلام کرد دخترش دیگر برای ایران داوری نخواهد کرد.
جودو
به جز سعید مولایی، محمد منصوری مربی جودو هم دیگر شخصیت ورزشی بود که تصمیم به مهاجرت گرفت. منصوری که سرمربیگری تیم ملی جودو ایران را بر عهده داشت، یک هفته پس از اعلام تصمیم جدایی مولایی از ایران، راهی آلمان شد و اعلام کرد دیگر سرمربیگری تیم ملی جودوی ایران را بر عهده نخواهد داشت.
از سوی دیگر مولایی که در ادامه مغولستان را به عنوان کشور جدید خود برگزید در ماه دسامبر و در رقابتهای مسترز چین حضور یافت که در همان نخستین مبارزه خود در مقابل حریف ایتالیایی شکست خورد و از دور مسابقات کنار رفت.
وحید سرلک یکی دیگر از جودوکاران ایران بود که در سال ۲۰۱۱ به کشور آلمان پناهنده شد. او هم البته نتوانست توفیق چندانی در مسابقات بینالمللی کسب کند و بدون اینکه به دستآورد خاصی برسد از دنیای قهرمانی خداحافظی کرد. احسان رجبی و محمد رشنونژاد دیگر جودوکارانی بودند که در سالهای اخیر از تیم ملی ایران جدا شدند و راهی آمریکا و هلند شدند. رشنونژاد که در زمان حضور تیم ملی ایران در مسابقات جهانی هلند در سال ۲۰۱۷ راهی این کشور شده بود، همانجا از اردوی تیم جدا شد و اعلام پناهندگی کرد. رشنو در مسابقات اوپن سال ۲۰۱۸ بلژیک با پرچم هلند به مدال برنز دست یافت.
تکواندو
کیمیا علیزاده یکی دیگر از ورزشکارانی است که تصمیم گرفت دیگر با پرچم ایران در مسابقات جهانی و المپیک شرکت نکند. اما پیش از او تکواندوکاران و مربیان دیگری هم بودند که تصمیم مشابهی گرفتهاند.
میلاد بیگی احتمالا مهمترین تکواندوکاری است که بعد از کنار گذاشته شدن از تیم ملی ایران، به مربی سابق خود در تیم ملی (رضا مهماندوست) پیوست و با پرچم جمهوری آذربایجان در مسابقات تکواندو به روی تاتامی رفت. بیگی که مدالهای بسیاری برای کشور جدیدش به ارمغان آورد، در المپیک ۲۰۱۶ ریو، در مقابل مهدی خدابخشی نماینده ایران قرار گرفت و توانست با شکست او به مرحله بعد صعود کند. بیگی در نهایت موفق شد در المپیک ریو با پرچم آذربایجان به مدال برنز دست یابد.
رضا مهماندوست سرمربی پیشین تیم ملی تکواندو هم بعد از آنچه اختلافات مالی با فدراسیون تکواندوی ایران خوانده شد در سال ۲۰۱۳ سرمربیگری تیم ملی تایوان را برعهده گرفت و بعد از ۲ سال، راهی آذربایجان شد و آنجا توانست با موفقیتهای بسیار به عنوان بهترین سرمربی جهان در رشته تکواندو در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۹ دست یابد.
هرچند این فهرست بلند بالا به همینجا ختم نمیشود و میتوان از کسانی چون راحله آسمانی و سینا بهرامی هم که تصمیم گرفتند دیگر با هوگوی ایران راهی مسابقات جهانی نشوند، اشاره کرد، اما جدیدترین مورد ورزشکاران پناهنده در رشته تکواندو به فرزاد ذولقدری تکواندوکار جوان ایرانی مربوط میشود. او که فرزند محمدحسن ذولقدر، سرمربی پیشین تیم ملی تکواندو و یکی از مدیران کنونی فدراسیون تکواندوی ایران است، در ژانویه ۲۰۲۰ اعلام کرد که از این به بعد با پرچم بلغارستان در مسابقات جهانی حاضر خواهد شد.
ذوالقدری، کاپیتان پیشین تیم نوجوانان تکواندو ایران بود و در کارنامه خود مدال برنز قهرمانی آسیا، نقره دانشجویان جهان و مدال نقره جام جهانی مکزیک در سال ۲۰۱۵ را دارد.
دیگر رشتهها
ایمان جمالی در رشته هندبال چهار سال قبل و در سال ۲۰۱۶ تصمیم گرفت پاسپورت مجارستانی بگیرد و به جای بازی در تیم ملی هندبال ایران، برای مجارها بازی کند.
رشتههای دیگر مانند کشتی، شمشیربازی و قایقرانی هم در زمینه صادر کردن ورزشکاران مهاجر موفق عمل کردهاند. صباح شریعتی در کشتی فرهنگی و سامان طهماسبی در کشتی آزاد به آذربایجان، مینا علیزاده و آرزو معتمدی در قایقرانی به آلمان و آمریکا و محمدحسین ابراهیمی در رشته شمشیربازی به کشور هلند از جمله دیگر مواردی بودند که در سالهای اخیر تصمیم گرفتند ایران را رها کنند و با پرچم کشور دیگری در مسابقات جهانی و المپیک به میدان بروند.
یورونیوز: