ونوس امیدوار؛ شهروندخبرنگار
بازار ماهیفروشان جزیره قشم یکی از معروفترین بازارهای ماهیفروشان ایران است. خبرنگار ایرانوایر سری به این بازار زده است.
***
بوی ماهی تازه از هر طرف به مشام میرسد، ساعت ۸ صبح است و ماهیفروشها تازه غرفههایشان را باز کردهاند تا ماهیهایی که از دیشب تا صبح امروز صید شده است را به فروش برسانند.
بازار جدید ماهیفروشان جزیره قشم در سال ۱۳۸۹ در حاشیه بلوار خلیجفارس مشرفبه دریا احداث شد. این بازار شامل ۲۸ غرفه شامل فروش و پاک کردن ماهی در داخل ساختمان اصلی و تخلیه زواید و سرویس بهداشتی در محوطه فضای باز است.
اینجا انواع ماهیهای جنوب به چشم میخورد، از حلوا و کوسه گرفته تا سنگسر، کفشک و قباد. شیرماهی ازجمله ماهیهای معروف و پرطرفدار جنوب است که در اینجا کمتر یافت میشود، اگر هم باشد منجمد است. ماهیفروشها دلیل نبودن آن را، سرد شدن آب در فصل زمستان و دور شدن این نوع ماهی از سواحل و حرکت به سمت مناطق عمیقتر که صیادان کمتر به آنجا میروند، ذکر میکنند.
زمستان است هوای داخل فضای بسته ماهیفروشها به نسبت فضای بیرون خنکتر است، اما بازهم مگسها امان نمیدهند و فروشندهها مجبورند مدام با مگسکش یا تکهای چوب و پارچه به سمت آنها حمله کنند و آنها را از روی ماهیها فراری دهند تا خریداران مجال نزدیک شدن و انتخاب ماهی موردنظرشان را پیدا کنند.
در جلوی هر غرفه معمولا مردها برای فروش ایستادهاند و زنها درحالیکه لباس و روبندی محلی مخصوص زنان جنوب را به تن دارند، در پشت غرفهها مشغول تمیز کردن ماهیهایی که مشتریان میخرند، هستند. این زنان با مهارت خاصی پولکها، پوست و امعاواحشا ماهی و پوسته میگوها را جدا کرده و آنها را داخل تشتی ریخته تا به قسمت تخلیه زواید ببرند و ماهیتر و تمیز تحویل مشتری دهند.
قیمتهای ماهی هم در این بازار متفاوت است، از ماهی ساردین ۲۰ هزارتومانی گرفته تا حلواماهی ۸۰ هزارتومانی، شیرماهی هم که پیدا نمیشود اگر هم منجمدش باشد ۱۰۰ یا ۱۲۰ هزار تومان به فروش میرسد.
میگو یکی دیگر از آبزیان پرطرفدار آبهای جنوب ایران است، این روزها قیمتش آنقدر بالا رفته که خریدنش کار هرکسی نیست، در بازار ماهیفروشان قشم هم تنها یک غرفه میگو آنهم از نوع معمولی دارد که آن را به قیمت کیلویی ۷۰ هزار تومان میفروشد. سراغ شاهمیگو را که میگیری همه اظهار بیاطلاعی میکنند.
تا اینکه «محمد» یکی از غرفهداران این بازار میگوید: «اگر شاهمیگو بخواهی میتوانم آن را پیدا کنم اما قیمتش حدود کیلویی ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است.»
او در ادامه توضیح میدهد که البته الان فصل شاهمیگو نیست و به علت سرمای آب خیلی کم صید میشود آن مقدار کم هم به دو دلیل وارد بازار نمیشود: «اول آنکه مراجع شیعه آن را حرام اعلام کردند و فروش آن بهصورت علنی ممنوع است و دوم، همه آنچه صیدشده به کشورهای دیگر ازجمله امارات صادر میشود. چون آنها پول خوبی میدهند.»
خبرگزاری مهر سال ۱۳۹۰ دراینباره نوشت: «نتیجه استفتائات صورت گرفته از دفتر مراجع عظام تقلید این است که: لابستر – که در عرف محلی به آن «شاهمیگو» هم میگویند، نوعی خرچنگ است و مانند همه اقسام خرچنگ، خوردن آن حرام است.» حالا همین موضوع باعث افزایش قیمت شاهمیگو شده است.
بازار ماهیفروشان قشم در گذشته در مجاورت بازار قدیم این جزیره، در خیابان صیادان واقع شده بود که به دلیل شرایط نامساعد بهداشتی ۹ سال پیش تعطیل و ساختمان جدیدی در فاصله حدود دو کیلومتر دورتر از مکان قبلی، توسط سازمان منطقه آزاد قشم احداث شد.
از ویژگیهای اصلی این فضا میتوان به سیستم سنتی تهویه هوا اشاره کرد. به این صورت که با ایجاد سوراخهایی در دیوارهای بنا، امکان ردوبدل شدن هوا فراهم شده است.
بازار ماهیفروشان قشم بخش ترهبار و میوه هم دارد، در این قسمت که در محوطه اصلی و در فضای باز واقع شده است، انواع میوه و سبزیجات تازه، ترشیجات محلی و خرما به فروش میرسد.
ایرانوایر