نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس اتمی با خواست بازرسی از “سایت‌های مشکوک” مخالفت کرده است. محمدجواد ظریف هم در توئیتی این درخواست را “غیرمنطقی” و قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی را “ضدایرانی” خوانده است.
کاظم غریب‌آبادی، نماینده جمهوری اسلامی ایران در آژانس
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از روز دوشنبه ۲۶ خرداد (۱۵ ژوئن) در ارتباط با بررسی پرونده هسته‌ای ایران و موارد نقض برجام و پروتکل الحاقی از سوی این کشور تشکیل جلسه داده است. روز پنجشنبه ۲۹ خرداد (۱۸ ژوئن) کاظم غریب‌آبادی، نماینده دائم جمهوری اسلامی از مواضع این کشور در برابر اعضای این شورا دفاع کرده است.
سه‌کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان روز ۱۶ ژوئن با طرح پیش‌نویس قطعنامه‌ای توبیخی، از عدم همکاری کامل جمهوری اسلامی ایران با آژانس انتقاد کرده بودند. یکی از محورهای طرح شده در این پیش‌نویس، اجازه بازرسی و بازدید از دو مکان در ایران بوده است.
در همین رابطه، دفتر نمایندگی دولت آمریکا در وین نیز با ارسال بیانیه‌ای خطاب به دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خواستار اعمال فشار شورای حکام به ایران و وادار ساختن این کشور به همکاری کامل با آژانس شده است.
در همین رابطه، کاظم غریب‌آبادی، نماینده جمهوری اسلامی در آژانس در نشست فصلی شورای حکام سخنرانی کرده و از سیاست و راهکار جمهوری اسلامی دفاع کرده است.
نماینده ایران چه گفت؟
غریب‌آبادی اجرای پروتکل الحاقی را در چارچوب توافق هسته‌ای پنج به اضافه یک دانسته و عمل کردن به آن را از سوی ایران امری موقتی و داوطلبانه دانسته است.
او مدعی شده است که در سال گذشته میلادی ۲۰ درصد کل بازرسی‌های آژانس در سطح بین‌المللی در ایران صورت گرفته است. افزون بر آن، هفت بازرس آژانس به طور پیوسته و روزانه در ایران حضور دارند.
نماینده جمهوری اسلامی در آژانس از سطح گسترده همکاری کنونی ایران با این نهاد نظارتی بین‌المللی سخن گفته و انتقاد برخی از اعضای شورای حکام و همچنین مدیرکل آژانس مبنی بر عدم همکاری ایران با این نهاد را بی‌اساس دانسته است.
محور اصلی مورد مشاجره
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست ماه مارس خود خواستار بازدید از دو مکان در ایران شده بود. یکی از این دو مکان گفته می‌شود که منطقه تورقوزآباد است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل مدعی است به اسنادی درباره استفاده غیرمجاز و اعلام نشده‌هسته‌ای از این منطقه دست یافته است.
جمهوری اسلامی درخواست بازدید از این دو محل را متکی بر “اطلاعات غیرمعتبر” می‌داند. غریب‌آبادی بی‌آنکه نامی از نتانیاهو یا تورقوزآباد بیاورد درباره درخواست بازدید از این محل چنین گفته است:
«نیازی به گفتن نیست که هر اطلاعاتی که ادعا می‌شود از طریق به اصطلاح عملیات مخفی یا فعالیت‌های اطلاعاتی بدست می‌آید و هرگونه استفاده بعدی از آن‌ها به عنوان مبنایی برای درخواست‌ها، مطابق اساسنامه آژانس نبوده و … هیچ تعهدی نیز برای ایران ایجاد نمی‌کند.»
نماینده ایران در آژانس در برابر این درخواست که چرا جمهوری اسلامی دسترسی به این دو مکان را ممکن نمی‌سازد تا سیاسی بودن این ادعا را نشان دهد، گفته است:
«پاسخ واضح است. به عنوان یک موضوع حاکمیتی، هیچ کشوری قلمرو خود را فقط بر اساس ادعاهای مستمر مطرح شده از سوی دشمن خود، به روی بازرسی‌ها باز نمی‌کند.»
همزمان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در توئیتی با اشاره به بازرسی‌های آژانس در ایران، از شورای حکام آژانس اتمی خواست که اجازه ندهد “دشمنان برجام منافع عالی ایران را به خطر بیندازند.”
BoG should not allow JCPOA enemies to jeopardize Iran’s supreme interests. E3 should not be an accessory, after failing own JCPOA duties
We’ve nothing to hide. More inspections in Iran over last 5 yrs than in IAEA history
An agreeable solution is possible, but Res will ruin it. pic.twitter.com/qg9mblIjMy
— Javad Zarif (@JZarif) June 18, 2020
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی با بیان اینکه “راه‌حل قابل قبول امکانپذیر است” هشدار داد که “قطعنامه توبیخی پیشنهادی از سوی سه کشور اروپایی راه‌حل‌ها را خراب خواهد کرد.”
در بیانیه دفتر نمایندگی آمریکا در وین آمده است که جمهوری اسلامی ظرف ماه‌های گذشته اقدام به پاکسازی و حتی انهدام برخی از مناطق مشکوک به فعالیت‌های هسته‌ای نموده است.
در پیش‌نویس قطعنامه توبیخی سه کشور اروپایی ذیربط در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، از همکاری کامل ایران با آژانس و اجازه بازرسی از این دو مکان سخن رفته بود. لازم به یادآوری است که ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت، احتمال وضع تحریم‌های بین‌المللی را نیز در پی خواهد داشت.
در نشست مجازی شورای حکام آژانس در روز جمعه، ۲۹ خرداد چین با قطعنامه یادشده مخالفت کرد و تصمیم‌گیری در باره آن به جلسه حضوری روز بعد موکول شد.
دویچه وله :