تب و تاب سرمایه‌گذاری در بازار بورس در ماه‌های گذشته، جامعه ایران را با پدیده رو به گسترشی با عنوان «کارمندان بورس‌باز» مواجه کرده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران(ایرنا) در گزارشی اعلام کرد که این کارمندان به دلیل ساعت فعالیت بورس تهران، خواهان تغییر برنامه کاری‌شان هستند.
این دسته از کارمندان درخواست کرده‌اند تا کار آنها از ساعت دوازده و نیم ظهر به بعد شروع شود. ساعت انتخاب شده زمانی است که معاملات روزانه بورس به پایان می‌رسد. با این حال برخی کارمندانی که با پاسخ منفی مواجه شده‌اند، شغل خود را ترک کرده و استعفا داده‌اند.
بر پایه این گزارش، فعالیت در بورس تنها مساله کارمندان بخش دولتی نیست و شرکت‌های بخش خصوصی نیز نسبت به کاهش بهره‌وری نیروی کار و افت تخصیص ساعات کاری به وظایف شغلی کارکنان خود حساس شده است.
از همین رو به نظر می‌رسد استقبال از بورس و فعالیت در این بازار، تغییر رفتار نیروی کار و منابع انسانی را به همراه داشته است.
این در حالی است که حضور در بازار سهام، ادامه فعالیت شغلی افراد را مختل نمی‌کند، اما گروهی از این افراد با این که جزء سهامداران خرد هستند، ترجیح می‌دهند در ساعت فعالیت بورس، بازار را رصد کنند.
ترجیح این افراد برای رصد بازار، حدود نیمی از ساعت حضور آنها در محل کار را تحت تأثیر قرار داده است؛ موضوعی که واکنش برخی کارفرمایان و همچنین مسئولان دولتی و قضایی را به همراه داشته است.
کارمندانی که در ساعت‌های اداری در بورس فعالیت می‌کنند، تحت پیگرد قرار می‌گیرند
به عنوان نمونه رئیس‌کل دادگستری استان زنجان با متخلف نامیدن کارمندانی که در ساعت‌های اداری در بورس فعالیت می‌کنند، از تحت پیگرد قرار گرفتن این افراد خبر داد.
استاندار زنجان نیز گفت که مدیر بورس باید کارمندانی که در ساعت‌های اداری در بازار بورس فعالیت می‌کنند را معرفی کنند.
با این حال مقایسه ورود افراد به بورس در چهار ماه گذشته و سال ۱۳۹۸ نشان از آن دارد که استقبال از بورس در سال جاری رشد چشمگیری داشته است. در واقع استقبال از بازار سهام، تعداد فعالان این بازار را افزایش داده است.
تعداد کدهای صادر شده در سال ۱۳۹۷ معادل صد هزار و در سال ۱۳۹۸ نیز نه صد هزار بوده است. در سال جاری نیز بر اساس گفته رئیس شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، چهار میلیون کد بورسی جدید تاکنون صادر شده است.
به این ترتیب به گفته مدیرعامل فرابورس ایران، در حال حاضر به جز سهامداران عدالت، ۱۵ میلیون نفر دارای کد بورسی فعال هستند.
شواهد نشان ار آن دارد که همه این ۱۵ میلیون نفر، تنها سرمایه‌گذار یا معامله‌گر بورس نیستند بلکه برخی از آنها در بخش خصوصی یا دولتی مشغول به‌کار هستند. آنها بورس‌بازانی هستند که بازدهی قابل توجه این بازار، موجب شده تا رفتارهای تازه‌ای از آنها سر بزند. این گروه ترجیح داده‌اند تا با هرتوان مالی وارد این عرصه شوند و ارزش پس‌اندازهای خود را حفظ کنند.
نقش عوامل برون‌سازمانی در تغییر رفتار کارمندان
همان‌گونه که ایرنا به نقل از یک کارشناس مدیریت منابع انسانی، دیدگاه نیروی کار در این زمینه را مهم دانست و نوشت: «فرد می‌گوید اگر بتوانم با تخصیص زمان کمتر، درآمدی بیشتر از حقوق کنونی خود داشته باشم، چرا باید در استخدام فرد دیگری باشم؟ در واقع بازارهای رقیب، کارایی بیشتری حتی برای سرمایه‌های اندک به‌وجود آورده‌اند و جذابیت استخدام و ادامه فعالیت کارمندی را کاهش داده‌اند.»
از همین رو این کارشناس معتقد است که تغییر رفتار این دسته از جامعه، بیشتر ناشی از عوامل برون‌سازمانی است.
شاخص کل بورس تهران که نشان دهنده متوسط وزنی قیمت سهام شرکت‌های عضو آن است طی ۱۰ ماه گذشته بیش از ۵۵۰ درصد رشد کرده است.
یورونیوز: