آمارهای جدید شرکای اصلی تجاری ایران نشان از افت چشمگیر صادرات ایران به این کشورها دارد و در کل صادرات آنها به ایران نیز کاهش یافته است.
آمارهای جدید وزارت دارایی هند از افت ۲۳ برابری واردات این کشور از ایران طی هفت ماهه سال ۲۰۲۰ خبر میدهد.
هند در هفت ماهه پارسال سه میلیارد و ۲۳۲ میلیون دلار واردات از ایران داشت، اما در دور مشابه امسال این رقم به ۱۴۰ میلیون دلار سقوط کرده است.
وزارت دارایی هند روز چهارشنبه ۱۹ شهریور گزارش داد که صادرات هند به ایران نیز در این مدت با افتی ۴۵ درصدی به یک میلیارد و ۵۷۵ میلیون دلار رسیده است.
این برای نخستین بار است که تراز تجاری دو کشور به ضرر ایران شده و صادرات هند به ایران ۱۱ برابر وارداتش بوده است.
هند بعد از چین، بزرگترین مشتری نفتی ایران بود، اما از نیمه دوم پارسال نفتی از ایران نخریده است. همچنین کل واردات هند از کشورهای خارجی در هفت ماهه سال جاری تقریبا نصف شده و به ۸۸ میلیارد دلار رسیده است، موضوعی که نشان میدهد واردات کالاهای غیرنفتی این کشور از ایران نیز احتمالا به شدت کاهش یافته است.
گمرک ایران از ابتدای فروردین ۹۸ انتشار آمارهای تفصیلی تجارت خارجی غیرنفتی ایران را متوقف کرده، اما آمارهای سال ۹۷ نشان میدهد که صادرات غیرنفتی ایران به هند در کل این سال بیش از دو میلیارد دلار بوده است.
بدین ترتیب، افت کل صادرات ایران به ۱۴۰ میلیون دلار در هفت ماهه ۲۰۲۰ نشان میدهد که علاوه بر قطع صادرات نفت، فروش کالاهای غیرنفتی ایران به هند نیز به شدت سقوط کرده است.
ترکیه، ژاپن، کره جنوبی و چین نیز گزارش هفت ماهه تجارت با ایران را منتشر کردهاند. تراز تجاری هفت ماهه ایران با همه این کشورها برای اولین بار منفی شده است.
صادرات ایران به ترکیه از سه میلیارد دلار به ۵۸۰ میلیون دلار افت کرده است. واردات ایران از این کشور نیز با افتی ۳۱ درصدی به ۱.۱۲ میلیارد دلار رسیده است. بدین ترتیب صادرات ترکیه به ایران دو برابر وارداتش از آن بوده است.
صادرات ایران به کره جنوبی از ۲.۱ میلیارد دلار به زیر هفت میلیون دلار سقوط کرده و وارداتش از ۲۸۲ میلیون دلار به ۱۰۵ میلیون دلار کاهش یافته است. بدین ترتیب صادرات ایران به کره جنوبی تقریبا قطع شده است.
همچنین صادرات ایران به ژاپن از حدود ۱.۲ میلیارد دلار به ۲۲ میلیون دلار کاهش یافته است، اما واردات هفت ماهه ایران از ژاپن نیز ۳۲ درصد افزایش یافته و به ۴۵ میلیون دلار رسیده است.
قبل از تحریمهای آمریکا، صادرات ژاپن و کره جنوبی به ایران چشمگیر بود. برای نمونه در سال ۲۰۱۸ صادرات کره جنوبی به ایران ۲.۳ میلیارد دلار و صادرات ژاپن به ایران ۷۲۵ میلیون دلار بود.
چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری، هنوز هم حجم بالایی از تجارت با ایران را دارد، اما صادرات هفت ماهه ایران به چین نیز با افتی ۶۱ درصدی به ۳.۵ میلیارد دلار رسیده است.
واردات ایران از چین نیز در همین دوره شش درصد کاهش یافته و به ۵.۱۲ میلیارد دلار رسیده است.
روسیه نیز از شرکای عمده ایران است، اما در ماه مه گمرک روسیه تنها به آمارهای تجاری چهار ماهه با ایران اشاره کرد و در این گزارش در مورد ایران و کوبا، برخلاف دیگر کشورها اشارهای به میزان تغییرات سالانه تجارت نشده بود.
این گزارش از صادرات ۵۴۲ میلیون دلاری و واردات ۲۰۵ میلیون دلاری از ایران طی چهار سال خبر داده بود، اما از آن زمان، گمرک روسیه کلا نام ایران را از لیست تجارت خارجی خود خارج کرد و در گزارشهای جدید هیچ آماری درباره ایران منتشر نمیکند.
اتحادیه اروپا تاکنون آمارهای شش ماهه درباره تجارت با ایران را منتشر کرده که تغییر چندانی نسبت به نیمه اول سال ۲۰۱۹ نشان نمیدهد، اما نسبت به دور مشابه سال ۲۰۱۸ به شدت سقوط کرده است.
عراق، امارات و افغانستان نیز از شرکای عمده تجارت خارجی ایران هستند، اما آمارهایی درباره سال جاری منتشر نکردهاند.