رئیس بانک مرکزی ایران روز چهارشنبه ۲۳ مهر با اظهار امیدواری به آزاد شدن داراییهای بلوکه شدن ایران در کشورهای خارجی، از جمله عراق، گفت «باید قبول کنیم که تا سه هفتۀ آینده فشارها به ایران بیشتر خواهد شد».
اشاره آقای عبدالناصر همتی به «سه هفته» آینده، زمان برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در روز سوم نوامبر- ۱۳ آبان- است.
او گفت که در روزهای آخر فعالیت رئیسجمهوری فعلی آمریکا فشار به ایران افزایش یافته است.
دولت آمریکا اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و تحریمهای سختی علیه ایران به اجرا گذاشت که مهمترین آنها تحریم نفتی ایران است.
آمریکا هفته گذشته ۱۸ بانک ایران را در فهرست تحریمها قرار داد که بنابر گزارش رسانههای بینالمللی از جمله رویترز و بلومبرگ، رابطه اقتصاد ایران با جهان خارج را تقریبا قطع خواهد کرد.
در سال جاری خورشیدی نرخ ارز در ایران تقریبا دو برابر شده و روز چهارشنبه هر دلار آمریکا ۳۱ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شد. این رقم در ابتدای سال جاری ۱۶ هزار تومان بود.
صندوق بینالمللی پول در آخرین گزارشی که اوایل سال جاری خورشیدی منتشر کرد، پیشبینی کرده بود که کل صادرات ایران، اعم از نفتی، غیرنفتی و خدمات در سال جاری به ۴۶ میلیارد دلار برسد. در دوران قبل از تحریمها این رقم بالای ۱۰۰ میلیارد دلار بود.
همچنین صندوق پیشبینی کرده بود ذخایر ارزی ایران با افتی حدود ۱۹ میلیارد دلاری، در سال جاری به ۸۵ میلیارد دلار و در سال آینده به ۶۹ میلیون دلار سقوط کند. البته بخش اعظم ذخایر ارزی ایران در خارج مسدود شده است و عملا دست تهران برای تزریق ارز به بازار بسته است.
در همین زمینه، رئیس کل بانک مرکزی ایران با موفق دانستن سفر اخیرش به عراق، نسبت به آزادسازی پنج میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در آن کشور ابراز امیدواری کرد.
آقای همتی روز ۲۱ مهر برای مذاکره دربارهٔ آزادسازی منابع ارزی ایران به عراق سفر کرده بود. او روز چهارشنبه در حاشیه نشست هیات دولت ایران به خبرنگاران گفت که دربارهٔ آزادسازی برخی منابع ارزی ایران در کشورهای دیگر هم به گفته او «قولهایی» داده شده است.
وی در ماههای گذشته از گرفتن «قولهایی» از کشورهای خارجی، از جمله عراق برای آزاد کردن داراییهای مسدود شده ایران خبر داده و گفته بود که وضعیت بازار ارز بهتر خواهد شد، ولی این اتفاق رخ نداد.
ایران قبلا از کره جنوبی خواسته بود که داراییهای مسدود شده ایران از بابت صادرات نفت را آزاد کند.
رسانههای کره جنوبی از مسدود شدن ۷ تا ۸ میلیارد دلار داراییهای ایران در بانکهای این کشور خبر دادهاند و حسین تنهایی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره جنوبی، نیز میزان داراییهای مسدود شده ایران در کره جنوبی را رقمی بین «۶.۵ تا ۹ میلیارد دلار» عنوان کرده است.
خبرگزاری های ایران روز چهارشنبه همچنین از گفتوگوی تلفنی محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلانی با همتای ژاپنی خود و تاکید وی بر «لزوم آزادسازی داراییهای بلوکه شدن ایران در این کشور» خبر داد.
هنوز دقیقا معلوم نیست چه میزان دارایی ایران در کشورهای خارجی مسدود شده، اما آقای همتی روز چهارشنبه این رقم را «دهها میلیارد دلار» عنوان کرد.
او گفت: «حتی کشورهایی که با ما روابط خوبی دارند با فشار آمریکا نمیتوانند با ما همکاری کنند».
صندوق بینالمللی پول قرار است روز شنبه هفته آینده گزارش جدیدی درباره وضعیت اقتصادی ایران و کشورهای خاورمیانه، از جمله ذخایر ارزی، تجارت خارجی و بدهیهای دولتی، منتشر کند.