«مست عشق» محصول مشترک سینمای ایران و ترکیه، فیلمی براساس زندگی شمس و مولانا است
صحنه‌ای از «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی- عکس از سلام سینما
فیلم‌های مختلفی از زندگی مولوی ساخته شده است، آخرین آن‌ها برمبنای خبری در سال ۱۳۹۷ منتشر شد که فیلمی براساس زندگی شمس و مولانا در دست ساخت قرار گرفته است. نکته جالب این بود که این خبر شامل دو نام بزرگ می‌شد، یکی محمد بن علی بن ملک‌داد تبریزی ملقب به شمس‌الدین یا شمس تبریزی و دیگری جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا، مولوی و یا رومی و قرار بود مسائلی که مربوط به این دو شخصیت بزرگ ادبی می‌شود در دوره‌‌ای که هم‌زمان با زندگی آن دو است ساخته شود. این کار بزرگ به کارگردانی حسن فتحی، نویسندگی فرهاد توحیدی و تهیه‌کنندگی مهران برومند در حال ساخت بود و نامش را هم «مست عشق» گذاشتند.
«مست عشق» محصول مشترک سینمای ایران و ترکیه است و سرمایه‌گذاران آن شرکت سیماریا (simarya film production) و شرکت ای. ان. جی (ENG yapim medya) هستند. حالا همه چیز مهیا بود. چون یک سرمایه‌گذار ترکیه‌ای هم وارد کار شد و قرار شد تمام فیلم در ترکیه ساخته شود. محل برخورد شمس و مولانا در همان محل قونیه بود. اولین بازیگر آن معلوم بود که کیست: شهاب حسینی که سه بار در فیلم‌های حسن فتحی بازی کرده بود و معلوم بود که نقش شمس تبریزی به او می‌رسد. دیگری نقش مولانا بود که کمی بر سرش جنجال شد و آخرش رسید به پارسا پیروزفر. قرار شد بقیه بازیگران هم ترکیه‌ای باشند: هانده ارچل، کیمیا، دختر مولانا، بوراک توزکوپاران، سلطان ولد، بوران کوزوم، علاءالدین، سلما ارگچ، همسر مولانا، بنسو سورال، مریم، ابراهیم چلیک‌کول، اسکندر. زنان ترکیه‌ای شاید به دلیل این که «حجاب» در سرزمین ترکیه اجباری نیست، مشکلاتی را که در ایران ممکن بود بر سر آنان بیاید نداشتند.
تا این‌که در ۲ مهر ۱۳۹۸، خبرگزاری‌ها اقدام به انتشار استفتا از دو مرجع تقلید ایرانی کردند که با ساخت فیلم درباره شمس و مولانا مخالفت کرده بودند. مکارم شیرازی اعلام کرد که از آن جا که ساخت چنین فیلمی سبب اشاعه فرقه صوفیه می‌شود، ساخت آن شرعاً جایز نیست و باید از آن خودداری کرد. نوری همدانی نیز در پاسخی مشابه، شمس و مولانا را از اعیان صوفیه دانست و ساخت فیلم درباره آن‌ها را به دلیل اشاعه فرقه صوفیه، حرام اعلام کرد.
حسن فتحی کارگردان «مست عشق»، در واکنشی تلویحی به این مساله، دو ویدیو از دیدگاه‌های سیدعلی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را در این باره منتشر کرد. این دو ویدیوی کوتاه که در کانال تلگرامی این فیلم منتشر شده، مربوط به دیدار رهبر انقلاب با شاعران در شهریور سال ۸۷ است که در آن‌ها از مولانا و شمس به نیکی یاد شده است.
تا این که خبری درز کرد مبنی بر این که این فیلم به صورت سریال هم درآمده و در هفته آخر آذر ماه ۱۳۹۹ به پخش جهانی خواهد رسید. خبر آن قدر ناگهانی بود که حسن فتحی فوری مصاحبه کرد و گفت: «این خبر صحت ندارد و هشت سکانس از سکانس‌های مربوط به آن هنوز فیلمبرداری نشده است و بدون نظارت من نمی‌شود این فیلم ساخته شود.» از سوی دیگر فرهاد توحیدی که نقش یکی از فیلم‌نامه‌نویسان همین پروژه را ایفا می‌کند همین حرف‌ها را زده است. توحیدی می‌گوید: «این خبر نه تنها برای من به عنوان یکی از نویسندگان فیلمنامه، بلکه برای همه دست‌اندرکاران این پروژه که حدود چهار سال از عمر خود را به ساخت این فیلم اختصاص داده‌ایم، بسیار ناگوار و شوکه‌کننده بود.» او مصاحبه‌ای مفصل با ایسنا انجام داده است که ابعاد گسترده‌تری را افشا کرده است اما نکته جدیدی نگفته است.
سرمایه‌گذار ترکیه، که ظاهرا همه‌ی کارها به او ختم می‌شود، تمام اظهارات فتحی و توحیدی را نفی می‌کند. آقای بهروز تشکر متن کامل جوابیه سرمایه‌گذار ترکیه‌ای را می‌خواند که خلاصه‌‌ای از آن را در زیر می‌آوریم:
«آقای فتحی اگر شما صاحب و سازنده اثر هستید در این ده ماه چرا سراغی از سرنوشت فیلم نگرفتید؟
قرار بود فیلم در مدت هشت هفته ساخته شود و در دی ماه ۹۸ آماده نمایش شود یعنی دو ماه قبل از کرونا اما فیلمبرداری ۱۶ هفته طول کشید.
۷۰ ساعت فیلمبرداری برای نود دقیقه فیلم سینمایی؟! که به ادعای شما هشت سکانس دیگر هم باقی مانده!
دوستان سرمایه‌گذارتان یک بخش تدوین شده از سریال ۶ قسمتی را مشاهده کردند و از پیشرفت کار ابراز رضایت کردند پس خبر به رغم ادعای شما شایعه و کذب نیست حقیقتی است که ما بر اساس احساس مسؤولیت و بار سنگین مالی پروژه با همکاری بهترین عوامل فنی و احترام به اصالت فیلمنامه، تدوین را به سرانجام رساندیم.
قرارداد و همه مجوزها در ترکیه امضا و اخذ شده و ما به خوبی از حقوق مؤلف و قوانین آگاهیم.
تمام تلاش ما این است تا قبل از اکران جهانی، «مست عشق» ابتدا در ایران به نمایش در بیاید.»
به هر حال الان دعوا برسر این است که سرمایه‌گذار ترک فیلم سینمایی را تدوین کرده و ۶ قسمت از سریال آن را نیز ساخته است و طرف‌های ایرانی تا این جا فتحی و توحیدی مانند بسیاری از کارهای ایرانی طلبکار هستند.
نمی‌خواهیم به عنوان کشوری که هیچ حقی در این مورد ندارد قضاوت کنیم اما نوع نگاه طرف‌های ایرانی به ما می‌گوید که داریم قصه آشنایی را مشاهده می‌کنیم.
در واقع این دوستان انتظار دارند که پول آن‌ها هدف قمار قرار بگیرد و بگویند هشت سکانس در واقع مانده است و ما تا این‌ها را نگیریم اجازه نمایش نمی‌دهیم. این همان کاری است که در ایران مدام اتفاق می‌افتد و اکنون سال‌های سال است که فیلم‌های سینمایی و مجموعه‌های تلویزیونی مختلفی همین‌طور دارند خاک می‌خورند.
به امید این که این مشاجره حل شود و بینندگان بتوانند حاصل این کار ارزشمند را ببینند.