رسانههای ایران گزارش دادهاند که کایلی مور-گیلبرت، زندانی بریتانیایی استرالیایی در ایران با سه زندانی ایران مبادله شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما خانم گیلبرت با “یک فعال اقتصادی و دو شهروند ایران” معاوضه شده که به نوشته این خبرگزاری “به اتهامات واهی، در خارج از کشور بازداشت شده بودند.”
بنا بر این گزارش این افراد به دلیل “دور زدن تحریمهای ایران” دستگیر شده بودند. هویت این سه نفر و محل بازداشت یا زندانی شدن آنها در خارج از ایران اعلام نشده است.
خبرگزاریهای ایران در خبر این مبادله خانم گیلبرت را “جاسوس دو تابعیتی که برای رژیم صهیونیستی فعالیت میکرد” معرفی کردهاند.
دولت استرالیا روز پنجشنبه از آزادی خانم گیلبرت استقبال کرد.
ماریس پِین وزیر خارجه این کشور در بیانیه ای نوشت: “من خیلی خوشحالم و نفس راحتی کشیده ام که خانم کایلی مور-گیلبرت در ایران از بازداشت به در آمده و به زودی نزد خانواده اش برمی گردد.”
“دولت استرالیا همواره دلایل ایران برای دستگیری، بازداشت و محکومیت دکتر مور-گلیبرت را رد کرده است. ما همچنان بر این موضع پافشاری می کنیم.”
خانم گیلبرت پس از آزادی از زندان گفت که این پایان “یک مخمصه طولانی و تکان دهنده” است.
او در بیانیه ای که وزارت خارجه استرالیا منتشر کرده گفت حمایتی که در دوران بازداشت از او شد “بی نهایت ارزشمند بود.”
کایلی مور-گیلبرت ۳۳ ساله، پژوهشگر سیاست خاورمیانه و تحصیلکرده دانشگاه کمبریج، حدود دو سال پیش هنگام خروج از ایران بازداشت شد و بعد از محاکمه به اتهام جاسوسی به ده سال زندان محکوم شد. او این اتهام را رد کرده بود.
اوایل مرداد ماه انتقال خانم مور-گیلبرت از بازداشتگاه امنیتی اوین به زندان قرچک گمانهزنیها درباره افزایش احتمال آزادی او را افزایش داد اما او بعد از مدتی دوباره به اوین برگردانده شد.
ادعای آموزش از طرف سرویس جاسوسی نظامی اسرائیل
خبرگزاریهای ایران در خبر مربوط به مبادله خانم گیلبرت زندگینامه و شرح حال مفصلی درباره او منتشر کردهاند.
در این متن که به صورت یکسان در خبرگزاریها چاپ شده، ادعا شده است که سرویس جاسوسی نظامی اسرائیل در دورهای او را “تحت آموزشهای تخصصی اطلاعاتی قرار داده و او را به یک مأمور خبره برای سرویس تبدیل میکند.”
در این خبر توضیح داده نشده که چگونه مقامهای جمهوری اسلامی تصمیم به مبادله و آزادی فردی گرفتهاند که ادعا شده جاسوس اسرائیل، بزرگترین دشمن حکومت ایران بوده است.
در این گزارش درباره سفری که منجر به دستگیری خانم مور-گیلبرت شد نوشته شده: “در سفر دوم، به توصیه سرویس اسرائیل در ایام محرم وارد ایران میشود. کایلی با حضور در شهرهای مختلف که در راستای مأموریتش بود، اقدام به جمع آوری اطلاعات مینماید. کایلی که از اشراف اطلاعاتی ایران بر خود بی اطلاع است به منظور عادی سازی حضور خود در ایران به اماکن مذهبی، هیئات و اماکن توریستی میرود تا کسی نسبت به این سفر شک نکند.”
به ادعای این گزارش این شهروند استرالیایی بریتانیایی در همین سفر “مورد ضربه اطلاعاتی قرار گرفته دستگیر میشود.”
تنها گفته شده که پس از دو سال از دوره محکومیت ده ساله “در نهایت نظام جمهوری اسلامی تصمیم میگیرد وی را با سه فعال اقتصادی ایرانی که به قصد دور زدن تحریم بازداشت شده بودند تبادل کند.”
مهرماه سال ۱۳۹۸ هم ایران جولی کینگ و مارک فیرکین یک زوج استرالیایی را که سه ماه در بازداشت بودند، آزاد کرد. همزمان خبر آزادی رضا دهباشی، دانشجوی ایرانی بازداشت شده در استرالیا هم منتشر شد هر چند که مبادله آنها رسما تایید نشد.
خبر آزادی و مبادله کایلی مور گیلبرت در حالی اعلام میشود که فعالان حقوق بشر درباه احتمال اعدام یک زندانی دو تابعیتی دیگر در ایران به شدت ابراز نگرانی کردهاند.
نمایندگان ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در بیانیهای از ایران خواستهاند تا “فورا” حکم اعدام احمدرضا جلالی پژوهشگر ایرانی سوئدی را که در ایران زندانی است و “در خطر اعدام قریب الوقوع گزارش شده” لغو کند.
بی بی سی: