-علی خامنه‌ای برای «مقاومت» در برابر فشارهای آمریکا در مقاطع مختلف سه توصیه راهبردی به کارگزاران نظام کرد: توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با همسایگان، ترجیح شرق به غرب و استراتژی «نگاه به شرق» و دور زدن تحریم‌ها به عنوان یک «تاکتیک خیلی خوب».
چرا علی خامنه‌ای در سیاست خارجی نیز بازنده و محکوم به تسلیم است؟
-دولتمردان و مسئولان نظام هذیان‌های خامنه‌ای را که طی سی سال رهبری او بر جمهوری اسلامی چیزی جز فلاکت و نکبت به بار نیاورده است، «گشایشگر فصل جدید» و «چراغ راه» توصیف می‌کنند.
-اینهمه لاف و گزاف و بریز و بپاش در حالیست که مقامات کنونی و پیشین جمهوری اسلامی اعتراف می‌کنند که «وضعیت دیپلماسی اقتصادی با کشورهای همسایه اصلاً مناسب نیست».
– خامنه‌ای امیدوار بود همکاری با ۱۵ کشور همسایه ایران بتواند نجات‌بخش اقتصاد بحران‌زده ایران باشد اما اکنون روابط سیاسی و اقتصادی تهران با اغلب این کشورها به‌خصوص آنها که تأثیرگذارترند پر تنش و غیرعادیست.
– عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی منطقه بحران‌های سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی را تشدید کرده است چنانکه خامنه‌ای امارات را که اصلی‌ترین شریک اقتصادی ایران است متهم می‌کند که به جهان اسلام خیانت کرده! وی رهبران عربستان را «گاوشیرده» و «احمق» می‌خواند.
– علی خامنه‌ای رسماً در جنگ قره‌باغ جانب آذربایجان را گرفت اما باکو بیش از هر زمان دیگری به اسرائیل و ترکیه نزدیک شده و می‌خواهد نقش میانجی را بین آنکارا و تل‌آویو ایفا کند.
-استراتژی «نگاه به شرق» خامنه‌ای شکست خورده زیرا با همه باج‌هایی که جمهوری اسلامی به چین و روسیه داده، پکن و مسکو باز هم آدرس آمریکا را می‌دهند و به او توصیه می‌کنند باید مشکلاتش را با آمریکا حل کند.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی اواخر خرداد ۱۳۹۹ در یک لایو اینستاگرامی گفت شانس پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا بالای ۵۰ درصد است.
دونالد ترامپ اواسط امرداد در یک سخنرانی در نیوجرسی گفت «رژیم ایران مشتاق است که من دیگر رئیس‌جمهور نباشم… این را اعلام می‌کنم؛ اگر [انتخابات را] ببریم و وقتی ببریم، خیلی زود با ایران به توافق خواهیم رسید». علی خامنه‌ای اما بارها تأکید کرده است «پیشنهاد مذاکره فریب آمریکا برای خلع سلاح است.»
اکنون با اعلام پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، مقامات نظام برای مذاکره با آمریکا تلاش می‌کنند هرچند که دونالد ترامپ هنوز شکست در انتخابات را قبول ندارد و مدعیست دموکرات‌ها تقلب کرده‌اند. وی ۲۹ دسامبر (۹ دی) در توییتی نوشت «در پنسیلوانیا ۲۰۵۰۰۰ رأی بیشتر از رأی‌دهندگان داشته‌ایم. همین یک مورد باعث چرخش این ایالت به سمت پرزیدنت ترامپ می‌شود.»
شماری از تحلیلگران می‌گویند فارغ از اینکه جدال در آمریکا بین دو حزب دموکرات و جمهوریخواه بر سر پیروز انتخابات چه نتیجه‌ای داشته باشد، سیاستی که ترامپ در چهار سال گذشته در مقابل جمهوری اسلامی به اجرا گذاشت چنان اثرگذار بود که بازگشت به شرایط پیش از آن به سادگی ممکن نخواهد بود. درواقع نتیجه‌ی کارزار فشار حداکثری چیزی نبود جز «تسلیم ضمنی» علی خامنه‌ای که اصرار داشت با آمریکا مذاکره نخواهد کرد؛ بعید است جو بایدن از این میراث ترامپ استفاده‌ی مطلوب نکند.
با خروج آمریکا از توافق اتمی در هشتم ماه مه ۲۰۱۸ و آغاز کارزار «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای در چند سخنرانی مدام چند توصیه به کارگزاران نظام کرده است.
۱) توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با همسایگان: «…وسعتِ سرزمینِ کشورِ ما و همسایگی با آب‌های بین‌المللیِ آزاد، از فرصت‌های این کشور است؛ ما از اینها بطورکامل استفاده نمی‌کنیم؛ همسایگان متعدّد؛ با ۱۵ کشور ما همسایه هستیم و این یک امکان و یک ظرفیّت بسیار مهم برای کشور است. کشور ما از لحاظ جغرافیایی در جای حسّاسی قرار گرفته است؛ نقطه‌ی اتّصال شرق و غرب و شمال و جنوب است و این از لحاظ جغرافیایی مهم است» (۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۷).
۲) ترجیح شرق به غرب و استراتژی «نگاه به شرق»: «…بنابراین باید نگاهمان به شرق باشد نه به غرب؛ ضمن اینکه نگاه به غرب و اروپا جز معطل ماندن، منت کشیدن و کوچک شدن فایده‌ای ندارد» (۲۵ مهر ۱۳۹۷).
۳) دور زدن تحریم‌ها به عنوان یک «تاکتیک خیلی خوب» (۲۹ آبان ۱۳۹۸).
پس از هر کدام از این توصیه‌ها و یا تکرار آنها، طبق معمول سفره‌ها پهن می‌شود و نهادهای حکومتی و مراکز به اصطلاح علمی و پژوهشی برای اجرای «منویات خامنه‌ای» چندین سمینار و نشست و جلسه برگزار می‌کنند. مقامات ارشد نظام نیز برای تبیین و تبلیغ «فرمایشات و اوامر» ولی فقیه در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی با رسانه‌ها مصاحبه می‌کنند و داد سخنان بی‌پایه می‌دهند که البته وجه مشترک همه آنها مجیزگویی و چاپلوسی برای خامنه‌ای است. آنها هذیان‌های او را که طی سی سال رهبری وی بر جمهوری اسلامی چیزی جز فلاکت و نکبت به بار نیاورده است، «گشایشگر فصل جدید» و «چراغ راه» توصیف می‌کنند. در همین ارتباط در اسفند ۱۳۹۸ حتا کتابی به نام «سیاست داخلی و خارجی از منظر آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای» منتشر شد!
اینهمه لاف و گزاف و بریز و بپاش در حالیست که مقامات کنونی و پیشین جمهوری اسلامی اعتراف می‌کنند که «وضعیت دیپلماسی اقتصادی با کشورهای همسایه اصلاً مناسب نیست.»
یادآوری#روحانی سال ۹۶
عده‌ای می‌گفتند مهم نیست تحریم‌ها رو دور می‌زنیم، از جیب کی مهم نیست؟ از جیب مردم؟روحانی سال ۹۷
با افتخار تحریم‌ها رو دور می‌زنیم!
( اگر این تناقض‌گویی بازی با افکار مردم نیست پس چیست؟! )#تحریم#تحریم_نفت#کیهان_لندن pic.twitter.com/cXNN0kAT6n— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 28, 2019
بررسی‌ها نشان می‌دهد سیاست‌های جمهوری اسلامی در منطقه فقط تنش و بحران و خرابکاری به بار آورده و به «هدف» نرسیده است. مگر اینکه همین تنش‌ها و خرابکار‌ی‌ها را همان هدف جمهوری اسلامی دانست! اما گسترش «عمق استراتژیک نظام» شکست خورده و درواقع مسیر خامنه‌ای در جهت جاه‌طلبی‌های سیاسی- عقیدتی به بن‌بست رسیده است. گذشته از اعتراضات همراه با خشم و انزجار مردم کشورهای منطقه علیه دخالت‌های جمهوری اسلامی، زمامداران این کشورها نیز ترجیح داده‌اند پیدا و پنهان، رسمی و غیررسمی، با اسرائیل «هم‌پیمان» شوند.
امارات
رابطه جمهوری اسلامی ایران با بسیاری از کشورهای همسایه خود عادی نیست و حتی با بعضی از آنها روابط ملتهب و پرتنش دارد. این وضعیت بعد از «پیمان ابراهیم» و عادی‌سازی روابط اسرائیل و شماری از کشورهای عربی منطقه شدت گرفت تا جایی که خامنه‌ای امارات را متهم کرد که به جهان اسلام «خیانت» کرده است. حال آنکه کمتر سیاستمداری را می‌توان یافت که از سیاست عادی‌سازی مناسبات با کشورهای دیگر استقبال نکند! امارات که همراه با چین یکی از دو شریک اصلی اقتصادی جمهوری اسلامی بوده است در اجرای تحریم‌ها با دولت دونالد ترامپ به ویژه برای متلاشی کردن شبکه‌های متعدد پولشویی مرتبط با ایران همکاری تنگاتنگ داشت و نقش پر رنگی در جنگ سرد آمریکا علیه جمهوری اسلامی بازی کرده است.
عربستان
جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی یکی از بدترین دوران روابط خود را سپری می‌کنند. ریاض به شدت نسبت به تهدیدات موشکی و منطقه‌ای رژیم ایران نگران و از همین رو با احیای برجام نیز مخالف است و از تحریم‌های آمریکا علیه حکومت ایران حمایت می‌کند. پنج سال از درگیری عربستان با حوثی‌های یمن که مورد حمایت تهران هستند می‌گذرد و جمهوری اسلامی در این مدت از حوثی‌ها پشتیبانی مالی و تسلیحاتی به عمل آورده و به نام آنها موشک‌پرانی نیز کرده است. پرتاب موشک به تأسیسات آرامکو و حمله به منافع استراتژیک عربستان توسط حوثی‌ها و مین‌ریزی در دریاها بخشی از این تنش‌هاست. بر اساس گزارش‌های مورد تأیید سازمان ملل، بخشی از تسلیحات نظامی که حوثی‌ها علیه عربستان به کار می‌برند ساخت ایران است.
علی خامنه‌ای رهبران عربستان را «گاو شیرده»و «احمق» می‌خواند!
بحرین
هرچند بحرین کشور کوچکی است اما به شدت با رژیم ایران دشمنی دارد و روابط منامه با تهران بسیار تیره و تار است زیرا رهبران بحرین جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را یک تهدید امنیتی برای خود می‌دانند. در اواسط آبان ۱۳۹۸ بیش از ۶۰ کشور از جمله اسرائیل در بحرین گرد هم آمدند تا فکری به حال تهدیدات جمهوری اسلامی علیه امنیت خاورمیانه و خلیج فارس کنند. در سال‌های اخیر بارها دولت بحریم تیم‌های تروریستی و خرابکار وابسته مرتبط با جمهوری اسلامی را شناسایی و بازداشت کرده است.
عراق
در عراق مردم و شمار زیادی از سیاستمداران این کشور دخالت‌های جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران را عامل آشفتگی و بحران در عراق می‌دانند. شبه نظامیان وابسته به سپاه قدس مدام با راکت‌پرانی امنیت بغداد را مختل می‌کنند و نمی‌گذارند این کشور جنگ‌زده رنگ آرامش به خود بگیرد. مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق در توییتی خطاب به رهبران جمهوری اسلامی ایران و آمریکا گفت از تبدیل عراق به میدان جنگ خود دست بردارید. صدر و جریانش سالها زیر چتر جمهوری اسلامی ارتزاق می‌کردند.
حمیدرضا صالحی دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی می‌گوید در حالی که ایران در انعقاد قرار با عراقی‌ها ناکام مانده این کشور قرارداد ۲۰ میلیارد دلاری با ترکیه و یک قرارداد ۸ میلیارد دلاری با آمریکا در حوزه برق امضا کرده است.
در یکسال گذشته صادرات ایران به عراق ۳۰ در کاهش یافته است و شرکت‌های تُرکی و عربی دست بالا در اقتصاد عراق را دارند و شرکت‌های ایرانی قافیه را در آنجا نیز باخته‌اند.
ظریف: بخاطر دعواهای سیاسی بعضی وقتها نمی‌فهمیم که ما به عنوان مردم ایران در یک کشتی نشستیم!
این کشتی اگر سوراخ بشه همه‌مون میریم! سلطنت‌طلبشم میره، بقیه هم میرن! موافق جمهوری اسلامی هم میره مخالف جمهوری اسلامی هم میره!#کیهان_لندن pic.twitter.com/9NE2MUT4uX— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 22, 2019
ترکیه، ارمنستان و آذربایجان
روابط ایران و ترکیه نیز بحرانی است. رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری این کشور اعلام کرده به دنبال عادی‌سازی روابط با اسرائیل است. خاک ترکیه سال‌هاست جولانگاه عناصر امنیتی جمهوری اسلامی برای قتل مخالفان و فعالان رسانه‌ای شده است. شدت این جنایات چنان زیاد شد که سازمان اطلاعات ترکیه چند عضو یک باند تبهکار را که با رژیم ایران در آدم‌ربایی و قتل مخالفان همکاری دارد بازداشت کرد. ترکیه یکی از مجاری اصلی جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم‌هاست. جمهوری اسلامی از بشار اسد حمایت می‌کند در حالی که دولت ترکیه او را جنایتکار می‌داند و از نیروهای شبه‌نظامی مخالف رژیم اسد پشتیبانی می‌کند. بخشی از همین نیروها در جنگ قره‌باغ برای کمک به جمهوری آذربایجان اعزام شده و در مرزهای شمالی ایران (شمال رود ارس) مستقر شدند. هرچند که علی خامنه‌ای رسماً در جنگ قره‌باغ جانب آذربایجان را گرفت اما باکو بیش از هر زمان دیگری به اسرائیل و ترکیه نزدیک شده و می‌خواهد نقش میانجی بین آنکارا و تل‌آویو را ایفا کند.
ترکیه مدت‌هاست به یکی از مقصدهای جذب سرمایه ایرانی‌ها تبدیل شده است. با محدودیت تردد میان ایران و ترکیه به خاطر کرونا مرکز آمار ترکیه می‌گوید ایرانی‌ها طی ۱۱ ماهه سال ۲۰۲۰، شش هزار و ۴۲۵ خانه در ترکیه خریده‌اند که نسبت به دور مشابه سال ۲۰۱۹ حدود ۴۰ درصد افزایش داشته است.
طی ۱۰ ماهه ۲۰۲۰، ایران حدود ۷۹۵ میلیون دلار کالا به ترکیه صادر کرده که این میزان صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته، بیش از ۷۴ درصد کاهش داشته است. واردات ایران به این کشور نیز طی این مدت یک میلیارد و ۳۵۹ میلیون دلار بوده که ۲۹ درصد افت کرده است.
مدیرکل دفتر اروپا و آمریکای سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرده صادرات به ارمنستان در هشت ماهه سال ۱۳۹۹ با کاهش ۲۷ درصدی روبرو شده و به ۲۳۳ میلیون دلار افت کرده است.
بسیاری از تحلیلگران جمهوری اسلامی ایران را بازنده‌ی اصلی جنگ قره‌باغ می‌دانند.
کویت
در میان کشورهای عربی منطقه، کویت بیشترین وابستگی را به نفت دارد. رهبران این کشور به دنبال حل بحران نقدینگی هستند و می‌خواهند هرچه سریعتر بحران کرونا را پشت سر بگذارند و با افزایش سرمایه‌گذاری و همکاری‌های بین‌الملی به ویژه با عربستان وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند. کویتی‌ها تلاش کردند در تنش‌های منطقه بی‌طرف باقی بمانند اما شاید مهم‌ترین هنر آنها کوتاه نگه داشتن دست جمهوری اسلامی از اقتصاد و شبکه بانکی کویت بوده است.
کویت از دیرباز یکی از اصلی‌ترین متحدان آمریکا در منطقه خلیج فارس است اما همواره تلاش کرده تا روابط خود با تهران را نیز کنترل‌شده نگه‌دارد و به قول معروف دست به عصا حرکت کرده است. با اینحال تحلیلگران می‌گویند در صورتی که عربستان تصمیم به برقراری روابط عادی با اسرائیل بگیرد کویت نیز باید تصمیم بگیرد میان ریاض و تهران یکی را انتخاب کند و این برای کویت از نظر سیاسی انتخاب دشواری خواهد بود که تصمیم بگیرد کدام سمت بایستد تا منافع‌اش حفظ شود؛ اگرچه پاسخ روشن به نظر می‌رسد! هرچند کویت همچنان خود را حامی فلسطینی‌ها قلمداد می‌کند اما احتمالاً در سیاست عادی‌سازی روابط با اسرائیل از شورای همکاری‌های خلیج فارس تبعیت خواهد کرد.
صادرات ایران به کویت در دو سال گذشته حدود ۴۰ درصد اُفت کرد و براساس آخرین آمار به زیر ۱۸۶ میلیون دلار رسیده است.
عمان
هرچند روابط عمان با جمهوری اسلامی در مقایسه با سایر همسایه‌ها بهتر است اما نقشی را که در گذشته به عنوان میانجی بین تهران و اشنگتن بود از دست داده است. از یکسو عمان بعد از درگذشت سلطان قابوس بی‌تحرک شده و از سوی دیگر وضعیت جمهوری اسلامی چنان تغییر کرده که میانجیگری‌های عمان و حتی تلاش کشورهای قدرتمندی نظیر فرانسه و ژاپن نیز برای واسطه‌گری بین تهران و اشنگتن بی‌نتیجه بوده است. بعد از برکناری بن علوی وزیر خارجه پیشین عمان نیز روابط تهران و مسقط سردتر شد.
در فرودین سال ۹۸ آمریکا و عمان یک قرارداد تجاری، امنیتی و نظامی امضا کردند که طی آن واحدهای مختلف کشتیرانی آمریکا اجازه یافتند به دو بندر صلاله و القُدم دسترسی داشته باشند. این قرارداد با انتقاد رژیم ایران مواجه شد. کویت حتی ورود لنج‌های ایرانی به آب‌های این کشور را محدود کرده ولی در عوض درهای اقتصاد خود را به روی ترکیه باز گذاشته است.
#روحانی: امروز همه در بی اثر کردن تحریم‌ها اتفاق نظر داریم
رئیس جمهور در نشست سران قوا: موضوع اول جلسه امروز بی‌اثر کردن #تحریم بود و همه به این اصل اتفاق نظر داریم، موضوع دوم لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ است که به #مجلس تقدیم شده است و بحث پیرامون همکاری #دولت و مجلس انجام شد. pic.twitter.com/GJxiqbWad0
— SNN.ir | خبرگزاری دانشجو (@www_snn_ir) December 28, 2020
ترکمنستان و ازبکستان
ایران بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر مرز مشترک با ترکمنستان دارد اما ترکیه، روسیه، ژاپن و آلمان شرکای خوب عشقآباد بودند و چندان تمایلی به همکاری اقتصادی با جمهوری اسلامی نداشتند. اقتصاد ترکمنستان همواره به روی ایران بسته مانده است. با شیوع کرونا نیز ترکمنستان مرزهای خود را به روی ایران بست.
حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال ۱۳۹۱ حدود دو میلیارد دلار بود اما تا اواسط سال ۱۳۹۸ به حدود ۲۵۰ میلیون دلار سقوط کرد که بسیار ناچیز است!
ایران بیستمین شریک تجاری ازبکستان است. بر اساس اطلاعات معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۰ حجم کل مبادلات اقتصادی ایران و ازبکستان فقط ۱۷۶ میلیون دلار بوده است! چین، روسیه، قزاقستان و کره‌جنوبی بهترین شرکای ازبکستان هستند.
پاکستان
روابط جمهوری اسلامی ایران و پاکستان ویژه است. عمران خان تلاش زیادی می‌کند تا به تهران نزدیک باشد اما این روابط سود چندانی در معادلات منطقه‌ای به نفع جمهوری اسلامی ندارد. اقتصاد پاکستان ورشکسته است و در تهران هرگز به عنوان یک شریک قابل اتکاء مورد توجه قرار نگرفته است.
اهرم‌های فشار عربستان و آمریکا و حتی روسیه برای تحت تأثیر قراردادن سیاست‌های پاکستان بسیار قوی است. پاکستان ۸ سال است جمهوری اسلامی را برای اتمام پروژه خط لوله انتقال گاز به هند موسوم به «خط لوله صلح» در عمل سر کار گذاشته است. پاکستان و روسیه اخیراً برای ساخت خط لوله ۱۱۰۰ کیلومتری انتقال گاز قراردادی بسته‌اند که اجرای آن را در ماه ژوئیه ۲۰۲۱ آغاز خواهند کرد.
🎥 روحانی: #تحریم را بی‌اثر می‌کنیم
کاری نداریم که FATF موثر است یا نه؛ فعلا وارد بحث FATF نمی‌شویم
ما دوست داریم دو لایحه باقیمانده ما هرچه سریعتر تصویب شود pic.twitter.com/c3s3TVJUGG
— خبرگزاری تسنیم 🇮🇷 (@Tasnimnews_Fa) December 26, 2020
چین و روسیه
هرچند جمهوری اسلامی ایران دو کشور چین و روسیه را شریک استراتژیک خود می‌داند اما در عمل در دوران تحریم‌ها این دو کشور نه تنها نتوانستند کمکی از نظر اقتصادی به جمهوری اسلامی بکنند بلکه با وجود باج‌هایی که رژیم ایران به آنها داد، آنان نیز در نهایت به آیت‌الله‌ها توصیه کردند که باید با آمریکا مذاکره کند.
حتی قرارداد ۲۵ ساله راهبردی جمهوری اسلامی با چین و بخشیدن سهم ایران در دریای مازندران (کاسپین) به روسیه که چوب حراج به منافع ملّی ایران به شمار می‌رود نیز دردی از دردهای خامنه‌ای را دوا نکرد. بعد از آغاز تحریم‌های آمریکا چندین شرکت چینی به اتهام نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران مجازات شدند. دو کشور هیچکدام شبکه‌های مالی و بانکی خود به روی جمهوری اسلامی را باز نکردند و قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه FATF را دلیل این کار عنوان کردند.
چین بیش از ۲۰ میلیارد دلار به ایران بدهی دارد اما به بهانه تحریم‌ها آن را نمی‌پردازد. پس از چین کشور هند هفت میلیارد دلار، کره‌جنوبی شش میلیارد دلار، عراق دو میلیارد دلار و ژاپن یک و نیم میلیارد دلار به ایران بدهی دارند.
کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در مسکو می‌گوید «روابط اقتصادی دو کشور بسیار ضعیف است.» حشمت‌الله فلاحت پیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز گفته بود روس‌ها پدافند «اس۳۰۰» را در جریان حملات اسرائیل به مقر سپاه پاسداران در سوریه از کار می‌اندازند!
در اواخر شهریور ۱۳۹۹ سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه پیشنهاد میانجیگری بین تهران و واشنگتن را مطرح کرد. این پیشنهاد یعنی اینکه برای تغییر شرایط سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی، بدون آمریکا، کاری از مسکو ساخته نیست. چنانکه مذاکرات هسته‌ای بیش از یک دهه بین اروپا و جمهوری اسلامی نیز بدون آمریکا به نتیجه‌ای نرسید تا اینکه ایالات متحده در دوران اوباما قبول کرد در مذاکرات شرکت کند.
به تازگی در اوایل دی‌ماه وانگ یی وزیر خارجه چین نیز گفت «در حال حاضر اوضاع هسته‌ای ایران به مرحله‌ای حساس رسیده». وی تأکید کرد در مذاکرات برجام باید بر سر مسائل امنیتی منطقه نیز گفتگو شود. درواقع چین و روسیه راهی برای نجات جمهوری اسلامی جز نشاندن تهران پای میز مذاکره با غرب، و در صدر آن، آمریکا ندارند.
«علمدارِ تحریم» کیست و چه عواملی سیاست‌های تحریمی را اثرگذار می‌کند؟#کیهان_لندن#تحریم @ElaheBoghrat @AliEshtyagh
@hamedhm437 pic.twitter.com/TU3V35RYGg— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 28, 2019
اینهمه شواهدیست مؤید بر شکست سیاست‌های جمهوری اسلامی در منطقه و جامعه بین‌المللی. بیژن زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی در یک اظهار نظر اعتراف کرده بود که ایالات متحده آمریکا در اعمال تحریم‌های هوشمند به بلوغ شیطانی رسیده است.
پس از خروج آمریکا از توافق اتمی، علی خامنه‌ای برای اینکه خودش را از تک و تا نیندازد، برای ماندن در برجام ۷ شرط برای اروپایی‌ها مقرر کرد که حدوداً سه سال از آن گذشته اما هیچکس به این شروط اعتنا نکرد چه برسد به اینکه بخواهند عملی شوند! با اینحال علی خامنه‌ای هنوز جرأت خروج از برجام را ندارد. در چنین شرایطی است که او و دیگر کارگزاران نظام چشم به کاخ سفید دوخته‌اند به این امید که شاید با آمدن جو بایدن روزنه‌ای برای مذاکره و طنابی برای نجات از شرایط وخیمی که جمهوری اسلامی در آن گرفتار شده پیدا کنند.
رهبر جمهوری اسلامی آبان سال ۹۸ در یک سخنرانی گفته بود «ما به‌هیچ‌وجه تجربه‌ی تلخ مذاکره‌ی چند سال اخیر با آمریکا را تکرار نخواهیم کرد.» او امرداد ۱۳۹۹ نیز گفته بود «علاج قطعی تحریم تکیه بر توان داخلی است نه عقب نشینی برابر آمریکا» اما او اکنون مجبور به تسلیم و عقب‌نشینی شده و می‌گوید «برای رفع تحریم حتی یک ساعت هم نباید صبر کرد!»
ایرانیان در داخل و خارج با نگرانی این روند را دنبال می‌کنند. نگرانی آنها این است که دولت آمریکا صرف نظر از اینکه چه کسی رئیس آن باشد، مانند دوران اوباما به مماشات با رژیم ایران بپردازد و عمر جمهوری اسلامی را با پول‌هایی که به جیب‌های گشاد آن سرازیر می‌شود چند سالی تمدید کند. مردم دیده‌اند و تجربه کرده‌اند که رژیم مذهبی و ایدئولوژیک ایران هر سرمایه‌ای که به آن برسد نه خرج آنها بلکه خرج جاه‌طلبی‌های سیاسی و عقیدتی خود می‌کند تا انقلاب اسلامی را به جهان صادر کند. شعارهای «نه غزه نه لبنان، جانم فدای ایران» و «سوریه را رها کن، فکری به حال ما کن» از دل این تجارب دردناک و مرگبار بیرون آمده‌اند.
کیهان چاپ لندن