بر اساس قانون هوای پاک، نوسازی وسایل حملونقل عمومی وظیفه دولت است
وسایل حملونقل عمومی در جابهجایی مسافران داخل شهرها و مسافرتهای بینشهری بیشترین سهم را دارند و در میان آنها، میزان استفاده از اتوبوس در مقایسه با دیگر وسایل حملونقل عمومی مثل مترو و قطارهای بینشهری بیشتر است؛ بنابراین تضمین امنیت و سلامت مسافران در گرو تجهیز و نوسازی اتوبوسها است. با این همه، بیش از ۸۰ درصد وسایل حملونقل عمومی کشور فرسودهاند و در ۱۰ سال گذشته نوسازی نشدهاند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، سید کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی، با بیان اینکه اتوبوسها همچنان در حملونقل عمومی و سفرهای بینشهری بیشترین سهم را دارند، گفت: «بیش از ۸۰ درصد از وسایل نقلیه عمومی به سن فرسودگی رسیدهاند.»
کافی است در یکی از ایستگاههای اتوبوسهای شهری در مناطق پرتردد، چنددقیقهای را به انتظار بمانیم تا وضعیت آشفته حملونقل عمومی را به چشم ببینیم؛ اتوبوسهایی که با تاخیر از راه میرسند و در آنها جای سوزن انداختن هم نیست چه رسد به اینکه مسافر جدیدی سوار شود. از طرف دیگر اغلب آنها آنقدر فرسودهاند که یا دود از اگزوزشان خارج میشود یا موتورشان صدای دلخراشی بیرون میدهد.
مهرماه سال ۱۳۹۹ بود که محمود ترفع، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی، از فعالیت سه هزار و ۶۰۰ اتوبوس فرسوده در سطح شهر تهران خبر داد و گفت که ۶۲ درصد ناوگان اتوبوسرانی تهران فرسوده شده است و باید از رده خارج شود. همین وضعیت بر وسایل حملونقل عمومی دیگر شهرها و اتوبوسهای بینشهری هم حکمفرما است؛ در جادههای ایران هزاران اتوبوس در حال ترددند که عمر مفیدشان به سر رسیده است اما همچنان به کار گرفته میشوند.
بر اساس قانون هوای پاک، نوسازی وسایل حملونقل عمومی وظیفه دولت است و اگرچه هادیانفر اعلام کرده است که اتوبوسها در ۱۰ سال گذشته نوسازی نشدهاند، خبرها حاکی از آن است که فرسودگی برخی اتوبوسها از ۱۵ سال نیز گذشته است. مهرداد لاهوتی، نماینده وقت مجلس شورای اسلامی، اسفند سال ۱۳۹۸ از این مسئله خبر داد و گفت: «بر اساس آمارها، سن متوسط اتوبوسهای درونی شهری باید زیر ۱۰ سال باشد، اما در شرایط فعلی متوسط سن اتوبوسهای پایتخت بالای ۱۵ سال است.»
فرسودگی اتوبوسها علاوه بر اینکه برای مسافران خطرهای جانی به همراه دارد، به دلیل تولید آلایندهها، سلامت جسمی شهروندان را نیز به خطر میاندازد. مسئله دیگر نبود امنیت در جادههای کشور به دلیل تردد اتوبوسهای فرسوده است و موضوع وقتی اهمیت بیشتری پیدا میکند که بدانیم بیش از ۱۵ هزار اتوبوس در مسیرهای بینشهری فعالیت میکنند که ۸۰ درصد آنها فرسودهاند و این به معنای آن است که تعداد زیادی از مسافران در طول سفر جادهای امنیت کافی ندارند.