* این عکس حاوی پیام مهمی است. دولت روحانی رفت و میراث او در دوره دوم ریاست جمهوریش وحشتناک تر از آن چیزی است که حامیانش تصور می کردند: موجی از یاس و ناامیدی در کشوری زیر سه تیغ برّان استبداد، تحریم و تورم. نه عزیز حاکمیت مستبد نه محبوب مردم معترض.
* مشکلات دولت روحانی فقط تحریم ترامپ و برآمدن کرونا نبود. مشکل اینجا بود او به امید مردمی خیانت کرد که به اصلاح گام به گام و حل تدریجی مشکلات امیدوار بودند. مشکل این نبود روحانی بسیاری از مطالبات را محقق نکرده مشکل اینجا بود او و تیمش برای تحقق درصدی از مطالبات هم تلاش نکردند. پیش از آغاز تحریمها پروژه یاس آفرینی او آغاز شده بود. معرفی کابینه ای ضعیف در حالی که با انبوهی از وعده ها رای ناراضیان را خریده بود.
* اگر نارکارآمدی اصلاح طلبان در هدر دادن آن همه سرمایه اجتماعی در روی کار آمدن احمدی نژاد را بپذیریم چند برابرش را باید به حساب دولت روحانی بگذاریم که زمینه را برای ریاست فردی بر دولت فراهم کرد که به قاضی اعدام شهره دارد.
* دولت روحانی از همان روزهای نخست بعد از انتخابات در تخطی آشکار از وعده هایش به مردم حامی پشت کرد. نه توضیحی نه اقناعی برای افکار عمومی داشتند نه حرفی برای توجیه بی عملیشان. فاجعه آنجا بود که وقتی کشور زیر سایه تحریم های ترامپ، اوضاعش بحرانی تر شد با ارز چهار هزار و دویست تومانی معروف به ارز جهانگیری یکی از بزرگترین فسادهای تاریخ ایران را رقم زدند. وقتی معترضان در اعتراض به فشار اقتصادی و نایده گرفتنشان به خیابانها ریختند، وزیر کشورش با افتخار گفت دستور دادیم تا حد امکان به مغز شهروندان شلیک نکنیم.
* وزیر بهداشت متملقش زمانی که مردم بر اثر بحران مدیریت کرونا کُرور کُرور جان می دادند از ریشه کنی این بیماری مهلک خبر می داد و از درخواست کشورها برای تقلید از الگوی مدیریت مهار بحران. وقتی که سلطان در اقدامی سیاسی واردات واکسنهای انگلیسی و آمریکایی را ممنوع کرد وزیر متملق گفت باید حرف پدر را گوش دهیم. گوش دادن همان و کشته شدن بسیاری از هموطنانمان همان. خشونت که فقط شلیک تیر به معترضان نیست، کشته شدن بی سروصدای مردمی است که با واکسیناسیون به موقع می توانستند زنده بمانند.
* به رئیس دفتر بی لیاقتش برای مهار جریانهای سیاسی حامی و به دست آوردن دل بیت رهبری اختیارات زیاد داد. در شرایطی که قوه قضاییه سیاسی به دنبال آتو گرفتن از منتخبین مردم برای یادآوری خطایشان است نه برادر او نه برادر معاون اول نتوانستند زیست پاک پیشه کنند.
* وقتی مردم در خیابانها عزادار بودند وزیر جوانش انگشتش را بر دکمه فیلترینگ نگذاشت سیم اینترنت را به دستور بیت و سپاه از برق کشید. دولت او در پیشبرد بومی سازی اینترنت پیشرو بود چون فرمان، فرمان رهبری است و ما به دولتمردان چاکر و بی اراده مقاومت عادت کرده ایم.
* مردم در خیابان جان می دادند، رئیس جمهور لبخند بر لب می زد و میگفت از افزایش قیمت اطلاعی نداشته. تورم، کمر مردم را شکسته بود او از وضعیت عادی و رضایت مردمی سخن می گفت. مردم به خوبی ریشه مشکلات را می دانند برای همین در خیابانها می دانند مخاطب اصلی شان کیست و کدام نهاد است اما صندوق رای را برای مماشات طلبی، پشت کردن به امید ملی ، فقدان مقاومت در برابر پیشروی راست افراطی، تداوم رانت و فساد انتخاب نکرده بودند.
* روحانی روی احمدی نژاد را سفید کرد. نه در دفاع از کرامت انسانی کارنامه خوبی در دوره دوم از خود به جا گذاشت نه در مهار بحران اقتصادی نه در پیشروی نظامیان مسلح به زور سرنیزه و نهادهای تحت امر رهبری. برای همین این عکس فقط خداحافظی با روحانی و دولتش نیست خداحافظی مردم معترض با وعده فروشی و چک سفید دادن و حضور کم اثر و رانتی اصلاح طلبی در ساختار قدرت است که شهروند را به مثابه تعرفه رای میبیند و گمان میکند کمپین های پر از چک سفید امضا و وعده های رنگارنگ بدون پشتوانه اش بر عقل جمعی شهروندان برتری دارد.
* به عبارتی روزی روزگاری هر جریانی رای بخواهد باید قوی شود و بگوید با پیشروی راست افراطی و نظامیان و بیت رهبری چگونه می خواهد مقابله کند. این عکس نشان میدهد دوران رای مفتی به پایان رسیده. این عکس پایانی بر مفتخوری سیاسی است. به عبارتی، رای میخواهی رانت نخور، رنج بکش! مقاومت کن و خیانت به امید مردم نکن.
مجتبی نجفی: