مذاکرات هسته ای رژیم آخوندی با قدرت های جهانی برای احیای برجام, آخرین بار در 6 اوریل گذشته با تیم مذاکره کننده دولت روحانی, بعد از شش دور مذاکره, بدون احراز نتیجه و پیشرفت ملموس و قابل ذکری به پایان رسید, و بعد از آن که دولت رئیسی سرکار آمد, زمانی برای از سرگیری دور هفتم گفتگو ها مشخص نشد.
در این فاصله برخی از موضعگیری ها و اظهارات را از سوی رژیم ملایان داشتیم که بیشتر جنبه تبلیغاتی داشتند, اما به طور کلی در جمهوری اسلامی نوعی سردرگمی محسوس در باره سیاست ها و استراتژی ورود به مذاکرات دور هفتم وجود دارد.
واقعیت اینست که بعد از تصمیم رئیس جمهور بایدن مبنی بر بیرون کشیدن شتابزده نیروهای آمریکایی و سپس تهاجم برق آسای طالبان برای پر کردن خلاء قدرت در افغانستان, علیرغم سرباز زدن جهان از برسمیت شناختن حاکمیت طالبان, موضع آمریکا در منطقه خاورمیانه را تا حدودی تضعیف شده است.
این تغییر در تعادل قوای منطقه, البته روسیه و چین را تشویق می کند تا از شرایط خاص خاورمیانه به نفع اهداف خودشان بهره برداری کنند.
در همین رابطه میخائیل اولیانف نماینده روسیه در مذاکرات احیای برجام خواستار کنار گذاشتن «لفاظی ها» شده است.
این موضعگیری در حقیقت بیانگر نقش روسیه و رویکرد آن در مذاکرات احیای برجام می باشد, لیکن در این جا این سئوال مطرح می شود که روسیه و چین تا چه حد قابل اتکا و قابل اعتماد هستند؟
این دو کشور حداقل در موارد مشابه سوابق چندان خوب و ابرومندی ندارند.
جمهوری اسلامی و قدرت های جهانی تا خرداد امسال شش دور مذاکرات در وین را به منظور احیای برجام برگزار کردند.
نمایندگان دولت امریکا نیز به صورت غیر مستقیم در این مذاکرات حضور داشتند, ولی این مذاکرات پس از انتخابات ریاست جمهوری و بیرون امدن رئیسی از صندوق های انتخابات ریاست جمهوری, بدون حصول نتیجه ای متوقف شد.
دور هفتم مذاکرات هسته ای در باره احیای برجام, قرار است هشتم اذرماه (29 نوامبر) در وین پایتخت اتریش, برگزار شود.
از هم اکنون علائم سردرگمی, به هم ریختگی و عدم هماهنگی در حاکمیت ملایان به روشنی و کاملا مشهود به چشم می خورد, این سردرگمی گاهی به صورت طرح خواسته های غیر منطقی و زمانی در قالب اظهارات تنش افرین, تبلیغاتی و شعار گونه دیده می شود.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی طی اظهاراتی در باره گفتگوهای وین گفت: «تمرکز بر این خواهد بود که به طور موثر و یک جا تحریم های ناهمخوان با برجام که بعد از خروج یک جانبه ترامپ تحمیل شده اند, همگی رفع شوند».
سعید خطیب زاده همچنین در اظهاراتی آمریکا را کشور یاغی خوانده و گفته است: آمریکا باید «ضمانت های عینی» بدهد که امضای رئیس جمهور این کشور پای هر گونه توافقی معتبر است.
تد کروز سناتور جمهوریخواه از ایالت تگزاس در پاسخ به اظهارات خطیب زاده توئیتی را منتشر کرده و نوشته است: «البته سخنگوی رژیم تروریستی جمهوری اسلامی معتقد است که آمریکا با اجرای قانون اساسی خود یک کشور یاغی می شود, اما رئیس جمهور ما آیت الله نیست, او نمی تواند مخالفان سیاسی را بکشد و یا زندانی کند و بله, رئیس جمهور جمهوریخواه در اینده هر توافقی با جمهوری اسلامی که معاهده نشده باشد را پاره خواهد کرد».
واقعیت اینست که تعادل قوای موجود در جهان چنین چیزی را حکم نمی کند که رژیم یاغی و ناقض اصول و قوانین بین المللی همچون جمهوری اسلامی بخواهد دستور دلخواه خود برای چنین مذاکرات حساسی را به قدرت های جهانی دیکته کند.
شایان ذکر است که دور هفتم مذاکرات وین در شرایطی برگزار می شود, که نقش اسرائیل, عربستان سعودی و دیگر کشورهای منطقه که نگران نقش تنش آفرین ملایان در منطقه هستند, بر فضای مذاکرات سایه افکنده است.
واقعیت اینست که اکنون خواست قوی, یپگیر و فزاینده ای برای مهار بلند پروازی های موشکی ملایان و جلوگیری از دست یابی آنان به بمب اتمی در میان کشورهای منطقه شکل گرفته است, مذاکره کنندگان باید به این خواسته توجه کرده و آن را در دستور مذاکرت خود با جمهوری اسلامی قرار دهند.
شایان ذکر است که دو بازیگر متقدر منطقه ای (عربستان سعودی و اسرائیل), بعنوان دو قدرت بزرگ و موثر, بارها اعلام کردند که روند مذاکرات و توافقات برجام را به دقت دنبال می کنند, و برایشان اتمی شدن و پروژه موشکی جمهوری اسلامی, مرز سرخ جدی و غیر قابل عبور می باشد.
اسرائیل به صراحت گفته است که در صورت درنظر گرفته نشدن نگرانی هایش نسبت به احتمال اتمی شدن جمهوری اسلامی, خود راسا واکنش نشان خواهد داد, بی شک این مسئله پارامتر مهم و قابل توجهی است که مذاکره کنندگان وین نمی توانند به راحتی آن را نادیده گرفته و یا مدنظر قرار ندهند.
کاوه آل حمودی
Kaveh179@gmail.com