با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تورم و قیمتها افزایش مییابند
یارانه بگیران سال آینده در ایران، هفت دهک درآمدیاند که بر اساس اعلام کمیسیون برنامهوبودجه مجلس، بین ۹۰ تا ۱۲۰هزار تومان یارانه به آنان پرداخت میشود. سهم چهار دهک اول برای هر نفر از اعضای خانوار ۱۲۰هزار تومان است و سه دهک بعدی نیز ماهانه حدود ۹۰ هزار تومان دریافت میکنند. البته این یارانه پس از حذف کامل ارز ۴۲۰۰ تومانی و موج جدید افزایش قیمتها پرداخت خواهد شد.
کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران باوجود تفاوت دیدگاه درباره ارز ترجیحی، در یک نکته اشتراک نظر دارند و آن این است که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تورم و قیمتها افزایش مییابند.
برخی ناظران تاکید کردهاند که در شرایط کنونی که آینده مذاکرات هستهای مشخص نیست و احتمال تداوم تحریمها وجود دارد، نباید ارز ترجیحی حذف شود و برخی دیگر میگویند دولت باید با برنامهریزی مشخص مانع افزایش تورم پس از حذف ارز ترجیحی شود.
اعتباری که دولت ابراهیم رئیسی برای یارانه در بودجه ۱۴۰۱ پیشبینی کرده است، نشان میدهد که دولت قصد دارد مبلغ یارانه نقدی را افزایش دهد. این موضوع را جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس نیز تایید کرده است.
به گزارش روزنامه همشهری و به گفته این نماینده مجلس، دولت قرار است ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند، اما از محل اعتبار آن به دهک اول تا هفتم یارانه نقدی جدید پرداخت کند. مبلغ یارانه جدید برای خانواده چهارنفری از دهک اول تا چهارم ماهانه ۴۸۰ هزار تومان و برای دهکهای پنجم تا هفتم ماهانه ۳۶۰ هزار تومان است.
پیش از او محمدرضا میرتاجالدینی، نایبرئیس کمیسیون برنامهوبودجه نیز گفته بود: «دولت ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرده و راهکارهایی برای جبران قدرت خرید مردم در نظر گرفته است؛ یعنی آن مقدار که ارز ترجیحی برداشته میشود، متناسب با آن یارانه به جامعه هدف داده میشود و یارانه نقدی افزایش پیدا میکند.»
طبق گفته این نماینده مجلس بهدلیل افزایش مبلغ نقدی یارانه، حذف ارز ترجیحی، تورمزا نیست. اگرچه تحلیلگران اقتصادی ادعای او را رد میکنند، اما حتی اگر ادعای او درست باشد، نگاهی به قیمتهای موجود کالاهای اساسی در بازار و مقایسه آن با رقمی که دولت برای یارانه در نظر گرفته است، نشان میدهد که این مبلغ در بهترین حالت کفاف زندگی چهار روز یک خانواده چهارنفری را میدهد.
در حال حاضر هر کیلو برنج ایرانی در بازار بین ۶۰ تا ۸۰ هزار تومان است، قیمت یک شانه تخممرغ از ۵۰ هزار تومان عبور کرده است و قیمت گوشت قرمز بالغبر ۱۷۰هزار تومان است. مرغ، شکر، میوه، حبوبات، لبنیات و دیگر کالاها نیز به همین ترتیب گران شدهاند.
بنابراین درصورتیکه قیمتها افزایش پیدا نکنند با یارانه ۱۲۰هزارتومانی امکان خرید یک کیلو برنج و یک شانه تخممرغ ۳۰عددی یا یک سطل ماست وجود دارد و تازه این در حالی است که قیمتها بیشتر نشود.
پیشتر حسین راغفر، کارشناس اقتصادی درباره پیامدهای حذف ارز ترجیحی به خبرگزاری ایلنا گفته بود: «قطعا حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تورمزا است و مسئولانی که از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی حمایت میکنند درواقع کارگزاران اصحاب ثروت و قدرتاند و اگر امروز مدعیاند که با حذف ارز ترجیحی تورم رشد نمیکند، باید آن را تضمین کنند و اگر تورم بالا رفت، تمام این مسئولان باید در دادگاه صالحه محاکمه شوند.»