روح‌الله مومن نسب کیست و چرا ۲۵۶ حساب جعلی توییتری راه انداخت؟

روح‌الله مومن نسب، رییس گروه “جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی” در مصاحبه‌ای که پیشتر با مجله اینترنتی گرانش داشته به موضوع استفاده ‘گروه‌های آتش به اختیار’ از حساب‌های جعلی (فیک) در توییتر خبر داده است.

آقای مومن نسب گفته، با نام افراد تاثیرگذار در توییتر – که همه “ضد انقلاب بودند” – اکانت مشابه ولی فیک درست می‌کردیم و با آنها شروع به فعالیت می‌کردیم. او در این مصاحبه این کار را ‘عملیات روانی نامید که آتش به اختیار انجام داده‌اند’.

روح‌الله مومن نسب در بخشی از گفتگو انگیزه‌اش برای ساختن حساب‌های جعلی را بسته شدن حساب خودش در توییتر توصیف کرد. به گفته او حساب توییترش وقتی در جریان اعتراضات سال ۱۳۸۸ توییت کرده بود: “کسی کشور خودش را آتش نمی‌زند، اگر اعتراض دارید، مسالمت‌آمیز”، بسته شد. بعد از آن که او می‌فهمد حسابش به دلیل اعتراض کاربران دیگر بسته شده تصمیم می‌گیرد برای “مدیریت فضا از درون” اقدام کند و ۲۵۶ حساب درست کرد.

چطور اکانت جعلی ساخته شد؟

آقای مومن نسب گفته است: “ما نرم‌افزارهایی ساختیم که از ای‌پی‌آی توییتر استفاده می‌کرد و در توییتر پست می‌گذاشت. ما هی می‌ساختیم، هی اونها می‌بستن.”

“ما می‌آمدیم به اسم افراد اثرگذاری که توی توییتر بودن و همه‌شان هم ضد انقلاب بودند و فعالیت می‌کردند، اکانت درست می‌کردیم.”

او این کار را با اسم و عکس همان افراد و با اضافه کردن یک حرف به شناسه کاربری فرد انجام می‌داده است: “بعد شروع می‌کردیم به فعالیت کردن. یک عملیات روانی بود که آتش به اختیار داشت انجام می‌شد”

او در مورد نحوه عملکرد این توییت‌های جعلی نیز گفته که،” ما این توییت ها را خودمان بازنشر می‌کردیم تا حدی که دوستان این افراد هم فکرمی‌کردند واقعی است و آنها هم باز ریتوییت می‌کردند.”

او هدف از این کار را “تاثیر گذاری بر ریل تایم گوگل” معرفی کرد.

روح‌الله مومن نسب گفت، “هدف ریل تایم گوگل تاثیر گذاری بر اتفاقات انتخابت ۸۸ بود و ما با این کار توانستیم روی آن تاثیر بگذاریم”. به ادعای او “وقتی گوگل دید نمی‌تواند مدیریت کند و ما داریم ان را مدیریت کنیم، ریل تایم را کلا تعطیل کرد.”

آقای مومن نسب گفت بعد از آنکه توییتر امکانات هوشمندی برای تشخیص حساب‌های جعلی تعبیه کرد، و “مبارزه در توییتر با روش سنتی دیگر جواب نمی‌داد”، او و هم‌فکرانش وارد “بحث تحریم” شدند.

ریل تایم گوگل امکانی بود برای مشاهده ترافیک یک سایت یا اپلیکیشن. از این امکان معمولا برای بررسی واکنش مخاطبان سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها استفاده می‌شد. ویژگی مهم آن زنده بودن گزارش ترافیک بود و امکان بررسی واکنش‌های آنی مخاطبان را فراهم می‌کرد.

در سال ۱۴۰۰ مساله بودجه به برخی ارگان‌ها خبر ساز شده بود. مثلا، خبرگزاری رسمی دولت ایران گزارش داده بود که کمیسیون تلفیق مجلس “بدون اطلاع” دولت و نمایندگان، بودجه سال ۱۴۰۰ را تغییر داده و به بعضی از نهادها و دستگاه‌های “خاص” بودجه بیشتری داده است.

در این بین نام‌هایی از بسیج و بخش‌های سایبری هم دیده می‌شد؛ سازمان بسیج (۲۰۴۶ میلیارد تومان)، فعالان مجازی صدا و سیما (۱۵۰۰ میلیارد تومان)، بخش سایبری سازمان تبلیغات اسلامی (۲۰۰ میلیارد تومان) و دانشگاه امام حسین (۳۶۱ میلیارد تومان).

در سال‌های گذشته بارها هشدارهایی در مورد ‘اکانت‌های ناامن’ در شبکه های اجتماعی بین کاربران چرخیده است. مثلا بارها در مورد حساب‌هایی که با هویت و عکس‌های جعلی زنان جوان توییت می‌کردند بحث هایی پیش آمد و در مواردی برخی کاربران گفتند بعد از بررسی متوجه شده‌اند پشت آن حساب‌ها گروه‌های سایبری قرار داشتند.

از موارد دیگر برخی از کاربران هستند که با رویکرد سیاسی خاصی توییت می‌کنند. بارها نام کاربرانی بین دیگران پررنگ شده است که دلیلی بر دستگیری یا ضربه زدن به فردی شدند. برخی از این حساب‌ها هم باعث پدید آمدن موج در توییتر علیه دیگران می‌شوند.

مهر ۱۴۰۰، آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران در یک سخنرانی ویدیویی جوانان را به “جهاد” در فضای مجازی فراخواند.

او در مراسم عزاداری امام سوم شیعیان در دانشگاه تهران خطاب به دانشجویان گفته بود: “شما امروز در فضای مجازی می‌توانید افکار درست و صحیح را منتشر کنید و به مسائل پاسخ دهید و می‌توانید به معنای واقعی کلمه جهاد کنید”.

رهبر حکومت ایران از جوانان خواسته بود “هجمه‌های تبلیغاتی” را که به گفته او “دشمنان علیه ملت ایران” به کار می‌گیرند “خنثی کنند”.

بسیاری از این فعالیت‌های غیرواقعی به هدف فشار روانی بر کاربران واقعی و تحت تاثیر قرار دادن فعالیت آنها در شبکه‌های اجتماعی بوده است. بدنام کردن، فحاشی و تهمت‌های غیرواقعی از جمله روش‌های تخریبی علیه کاربران است که گاهی مخالفین سیاسی آن افراد هم آنها را باور کرده و با صاحب توییت جعلی همراه می‌شوند.

از نجف آباد تا وزارت ارشاد و کمیته تعیین مصادیق: روح‌الله مومن نسب کیست؟

نام روح الله مومن نسب از حدود هشت سال پیش و با روی کار آمدن دولت حسن روحانی به عنوان “کارشناس فضای مجازی ” مطرح شد و تلویزیون و دیگر رسانه‌های اصول گرا مصاحبه‌های متعددی را با او منتشر کردند.

آقای مومن نسب گفته که شیرازی است اما در دانشگاه نجف آباد مشغول به فعالیت بوده و از زمان دولت محمد خاتمی وبلاگ نویسی را شروع کرده اما فعالیت اصلی اش از سال ۱۳۸۱ بوده است.

او همچنین گفته که پیش از سال ۸۸ به مقامات دولت محمود احمدی نژاد پیام‌هایی را درباره فضای مجازی ارسال می‌کرده و پس از اعتراضات این سال مقامات دولت “او را دعوت کرده‌اند که از نجف آباد به تهران بیاید و با آنان همکاری کند. “

او گفته که پس از سال ۸۸ فعالیت خود در تهران را با واحد رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد شروع کرده که عیسی زارع پور، وزیر فعلی ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت ابراهیم رئیسی مسئول آن بوده است. آقای مومن نسب همچنین گفته که با کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که فیلترینگ در ایران تصمیم گیری می‌کند همکاری داشته است.

آقای مومن نسب پس از دولت حسن روحانی اظهارات خبرساز متعددی را درباره فضای مجازی بیان کرده که مشهورترین آن موضوع “حاملگی با دو گیگ اینترنت ” بود که در تلویزیون ایران پخش شد. او گفته بود که “یک کارگر یک سیم کارت بدون اینترنت برای دختر ۱۲ ساله خود خریده و بعد اتفاقی دو گیگ اینترنت رایگان روی آن فعال شده و باعث ورود این دختر به تلگرام و سپس ارتباط با یک پسر و بارداری ناخواسته شده است. “

پس از آن مشخص شد که او پیش از آن نیز همین روایت را درباره “دختری ۱۲ ساله تعریف کرده بود که از طریق وایبر حامله شده است. “

او همچنین گفته بود که عوامل حمله به رژه نیروهای مسلح در اهواز از تلگرام برای ارتباط استفاده کرده بودند و خانواده قربانیان قصد شکایت از محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، را دارند.

پس از حذف تصاویر قاسم سلیمانی و طرح های مرتبط با سپاه پاسداران در اینترنت نیز روح‌الله مومن نسب پیشنهاد کرده بود که ایرانی‌ها در اقدامی هماهنگ عکس پروفایل خود را به لوگوی سپاه پاسداران تغییر بدهند و بعد این شبکه اجتماعی را ترک کنند. روح الله مومن نسب با عنوان ” رئیس مرکز آموزش سواد فضای مجازی کشور” و دبیر کل “جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی” معرفی می‌شود.