یک منبع آگاه نزدیک به مذاکرات احیای برجام در وین به رادیو فردا گفت تعهد حکومت جمهوری اسلامی برای توقف پیگیری عملیاتی پرونده کشتهشدن قاسم سلیمانی، یکی از شروط اصلی خارج کردن سپاه از فهرست تروریستی دولت آمریکا است.
این منبع با اشاره به تاکید ایران برای خارج کردن سپاه از این فهرست که به آخرین مانع در مذاکرات هستهای تبدیل شده است، گفت نهادهای امنیتی آمریکا اطلاعات دقیقی درباره برنامهریزی تهران برای اقدام علیه برخی مقامهای دولت سابق آمریکا دارند که متهم به دخالت در کشته شدن قاسم سلیمانی هستند، و در چنین شرایطی امکان موافقت با درخواست حکومت جمهوری اسلامی از سوی واشینگتن وجود ندارد.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران خروج سپاه را به عنوان درخواست دقایق آخر در جریان مذاکرات مطرح کردهاند. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز هشتم فروردین گفت این موضوع «ربطی به برجام» ندارد و ایران را متهم کرد که با درخواست «تضمینهایی در مورد سپاه پاسداران»، مذاکرات احیای برجام را با مشکل مواجه کرده است.
در ماههای اخیر گزارشهای متعددی از افزایش تهدیدها علیه مایک پومپئو، وزیر خارجه دولت ترامپ، و برایان هوک، نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران، منتشر شده بود و دولت بایدن تدابیر حفاظتی به ویژه برای آقای پومپئو را افزایش داده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز ۲۱ اسفند پارسال گزارش داد به اسنادی دست یافته که نشان میدهد دولت آمریکا برای محافظت ۲۴ ساعته از جان مایک پومپئو و برایان هوک ماهانه «دو میلیون دلار» هزینه میکند.
پیش از این گزارش شده بود که دولت آمریکا از جمهوری اسلامی خواسته است که متعهد شود سطح تنش را در منطقه کاهش خواهد داد ولی منبع آگاه نزدیک به مذاکرات به رادیو فردا گفت شرط آمریکا محورهای مشخصی دارد و شامل عدم حمله و آسیبزدن به آمریکاییها و تاسیسات ایالات متحده در منطقه و همچنین عدم آسیب رساندن به مقامات سابق آمریکا میشود.
او با اشاره به مصاحبه اخیر حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، با تلویزیون جمهوری اسلامی که بر لزوم خروج سپاه از فهرست تروریستی آمریکا تاکید کرده بود، گفت وزیر خارجه ایران در این مصاحبه گفت «وقتی میگوییم سپاه، یعنی سردار حاج قاسم سلیمانی»، که اشاره او به شرط دولت آمریکا برای متوقف کردن پیگیری عملیاتی پرونده کشته شدن قاسم سلیمانی بود.
وبسایت آمریکایی «اکسیوس» نیز روز سوم فروردین به نقل از «دو منبع مطلع آمریکایی» و یک مقام رسمی اسرائیلی خبر داد که جمهوری اسلامی ایران شرط آمریکا برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی را نپذیرفته است.
بر اساس این گزارش، مقامات ایران به جای دادن تعهد علنی، پیشنهاد کردهاند که یک نامه ضمنی غیرعلنی در این مورد به دولت آمریکا ارائه کنند.
کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، و همچنین ابومهدی المهندس، معاون پیشین فرمانده گروه حشد الشعبی، در جریان حملات پهپادی ۱۳ دیماه ۹۸ آمریکا در نزدیکی فرودگاه بغداد، در کشاکش تنش سیاسی و نظامی بین ایران و ایالات متحده رخ داد.
مقامهای حکومت ایران طی دو سال گذشته بارها بر لزوم پیگیری این پرونده، محاکمه عوامل دخیل در عملیات منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی و همچنین گرفتن «انتقام سخت» تاکید کردهاند.
رسانههای آمریکایی در روزهای اخیر در گزارشهای متعددی نوشته بودند که ناکامی در دستیابی به سازش با ایران بر سر سپاه، ممکن است مذاکرات وین را دچار فروپاشی کند.
دونالد ترامپ در سال ۱۳۹۸ با این استدلال، کلیت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار داد که این نیروی نظامی «فعالانه در تامین مالی و ترغیب تروریسم به عنوان ابزاری برای کشورداری مشارکت دارد» و «ابزار اصلی حکومت ایران در راستای هدایت و اجرای کارزار بینالمللی تروریسم است».
با این حال، مقامهای دولت بایدن میگویند «وضعیت موجود، در هیچ زمینهای، باعث امنتر شدن آمریکا نشده» و برعکس در طول این مدت سپاه پاسداران «تقویت هم شده است».
در روزهای گذشته، موج مخالفتهای داخلی در آمریکا نسبت به دستیابی به توافق احیای برجام به قیمت حذف نام سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی بالا گرفته است.
بیش از ۴۰ نماینده جمهوریخواه کنگره در نامه به وزارت خارجه کشورشان نسبت به عواقب پاک کردن نام سپاه از این فهرست هشدار دادند.
نفتالی بنت، نخستوزیر، و یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، نیز آشکارا علیه تصمیم احتمالی دولت بایدن در مورد سپاه هستند.
این احتمال نزد ایرانیان نیز بازتابهایی داشته است و دو نفر از اعضای خانوادههای جانباختگان سرنگونی هواپیمای اوکراینی به دست سپاه در نامهای خطاب به رئیسجمهوری آمریکا از او خواستند که این نهاد نظامی جمهوری اسلامی را از فهرست تروریستی خارج نکند.