رئیس‌جمهور پیشین ایران روز سه‌شنبه پنجم اردیبهشت در اظهارنظر تازه‌ای گفت که «متاسفانه جمهوری اسلامی به حکومت اسلامی تمایل پیدا کرده است و باید به جمهوری اسلامی بازگردد».
محمد خاتمی که در دیدار با جمعی از «فعالان سیاسی و روزنامه‌نگاران» سخن می‌گفت، در عین حال تایید کرد که آیت‌الله روح‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، وقتی در دوره انقلاب بهمن ۵۷ در نوفل لوشاتو فرانسه به سر می‌برد گفته بود: «آنچه مدنظر ماست حکومت اسلامی است».
او بدون موضعگیری صریح در مورد اقدامات جمهوری اسلامی برای تحمیل اجباری در ایران گفت: «[مقامات حکومت] می‌گویند اگر زنانی روسری‌شان تا نصف سر عقب باشد، بچههای خودمان هستند، اما اگر روسری کاملا افتاد و چهار تار مو بیشتر آشکار شد، دیگر بچههای خودمان نیستند».
آقای خاتمی ضمن انتقاد از این موضعگیری حکومت، افزود: «بله، مذاق اسلام با ولنگاری مخالف است، ولی اسلام دین رکود نیست و با توجه به زمان و مکان انعطاف دارد».
با وجود ماه‌ها اعتراضات سراسری در ایران به ویژه علیه سیاست حجاب اجباری، حکومت فشارهای خود علیه حق آزادی پوشش زنان را افزایش داده و اقدام به ارسال پیامک‌های تذکر حجاب، توقیف خودروهای دارای سرنشینان بدون حجاب اجباری و پلمب مراکز تجاری به اتهام ارائه خدمات به آن‌ها کرده است.
رئیس‌جمهور پیشین ایران در بخش دیگری از اظهاراتش صریحا با تغییر نظام جمهوری اسلامی مخالفت کرد و با اشاره به شعار «زن، زندگی، آزادی» گفت: «معتقدم اگر زندگی می‌خواهیم، زندگی در براندازی پیدا نمی‌شود»، چرا که به ادعای او «در آن صورت ایران روزگار خوبی نخواهد داشت و آشوب و ناآرامی‌های سنگینی را در پی خواهد داشت».
استدلال‌های محمد خاتمی مشابه هشدارهایی است که مقامات و رسانه‌های جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر بارها تکرار کرده‌اند و مخالفان را از «سوریه‌ای شدن» ایران ترسانده‌اند.
این در حالی است که در جریان اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی»، تظاهرکنندگان با هدف قرار دادن مستقیم رهبر جمهوری اسلامی و سردادن شعار علیه او و سیاست‌هایش، خواستار تغییر رژیم شدند.
همچنین برخی از چهره‌ها از جمله میرحسین موسوی، از رهبران جنبش سبز، و و مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در ماه‌های گذشته خواستار برگزاری همه‌پرسی برای تعیین نظام جدید سیاسی در ایران شدند.
اما محمد خاتمی در نیمه بهمن‌ماه گذشته با انتشار بیانیه‌ای، «براندازی» جمهوری اسلامی را رد کرد و مدعی شد که «به لحاظ توازن قوا و امکانات و توانی که حکومت دارد براندازی مکانیکی آن ممکن نیست».
او پیشتر نیز گفته بود: «براندازی نه ممکن است نه مطلوب».
رئیس‌جمهور پیشین در سخنان روز سه‌شنبه خود در مورد تفاوت‌های اصلاح‌طلبی و براندازی گفت: «اصلاح‌طلبان می‌گویند وضع امروز مساوی با جمهوری اسلامی نیست و باید با روش‌های مسالمت‌آمیز اصلاح شود، اما براندازان می‌گویند جمهوری اسلامی همین است و باید بر انداخته شود».