رسانه رسمی قوه قضاییه ایران از اجرای حکم اعدام محمد قبادلو، از بازداشتشدگان اعتراضات ۱۴۰۱ ایران، خبر داد، اقدامی که بهرغم اعتراضات وکیل وی و فعالان حقوق بشر صورت گرفته است.
خبرگزاری میزان بامداد سهشنبه سوم بهمن ماه گزارش داد که حکم دادگاه کیفری یک استان تهران مبنی بر «قصاص نفس» محمد قبادلو در پرونده کشته شدن یک مامور نیروی انتظامی پس از تأیید در دیوان عالی کشور، اجرا شد.
اجرای این حکم در حالی است که وکیل آقای قبادلو با توجه به روند پرونده موکل خود آن را «غیرقانونی» دانسته بود.
امیر رئیسیان تاکید کرده بود که محمد قبادلو در این مرحله از حق اعاده دادرسی برخودار است و در نتیجه اجرای حکم اعدام او «هیچ مجوز قانونی ندارد و بیتردید قتل محسوب میشود».
دستگاه قضایی ایران تنها یک روز قبل از اجرای حکم اعدام محمد قبادلو به وکیل وی خبر داده بود که این حکم به بخش اجرای احکام ارجاع داده شده و قرار است که روز سهشنبه اجرایی شود.
آقای رئیسیان اما با اشاره به رای مرداد ماه شعبه اول دیوان عالی کشور مبنی بر نقض حکم اعدام گفته بود که قرار بود به این پرونده در شعبه دیگری رسیدگی شود و هر تصمیمی هم که در این فرایند گرفته میشد «نافیِ حق محمد قبادلو برای رسیدگی مجدد در راستای اعاده دادرسی نیست».
محمد قبادلو که متهم به قتل یک مامور پلیس به نام فرید کریمپور حسنوند در جریان اعتراضات سال گذشته ایران بود، سابقه اختلال روانی دوقطبی را داشت که رای شعبه اول دیوان عالی کشور برای نقض حکم اعدام نیز ناظر به این بیماری بود.
سازمان عفو بینالملل هم ساعاتی قبل از اجرای حکم اعدام محمد قبادلو با اشاره به بیماری او و ایرادات دیگری که این پرونده قضایی دارد، گفته بود: « پرونده این جوان دارای اختلال روانی که در بستر اعتراضات زن زندگی آزادی دستگیر شده، مبتنی بر اعترافات گرفته شده زیر شکنجه است و مخفیانه پیش برده شده است.»
در جریان اعتراضات سراسری سال گذشته در ایران و بر اساس اعلام سازمانهای حقوق بشری، حدود پانصد معترض بهدست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شدند.
همچنین حکومت جمهوری اسلامی ایران چند معترض بازداشتشده را پس از روند قضایی فوری که از سوی فعالان حقوق بشر محکوم شده است، اعدام کرد.
این میان تصمیم ناگهانی قوه قضاییه برای اجرای حکم اعدام محمد قبادلو اعتراض بسیاری از وکلا و حقوقدانان را به دنبال داشت که در شبکههای اجتماعی با توجه به روند پرونده آن را در تعارض با قوانین دانسته بودند.
از جمله مصطفی دانشجو در شبکه اجتماعی ایکس، توییتر سابق، نوشت: «با تجویز اعاده دادرسی در دیوان عالی کشور تا زمانی که در دادگاه همعرض رسیدگی و حکم صادر نشده اجرای حکم قصاص و اعمال مجازات سالب حیات وجاهت قانونی ندارد.»
محسن برهانی هم با تکرار همین استدلال گفت که اجرای حکم قصاص محمد قبادلو «یا ناشی از یک اشتباه است یا ناشی از یک شیطنت».
همچنین شیما قوشه، دیگر وکیل دادگستری، نوشت: «قانون و قاضی و دادگاه و دستگاه قضا و عدالت و حق و حرمت خون و کلی قاعده فقهی که سالها به خوردمون دادید، همه به سخره گرفته شده انگار.»
با این حال این اعتراضات مانع آن نشد تا دستگاه قضایی جمهوری اسلامی از اعدام محمد قبادلو، متولد ۱۳۷۹، خودداری کند. پدر محمد قبادلو از جانبازان شیمیایی و اعصاب و روان در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق است و قبلا گفته بود که بیماری دوقطبی پسرش نتیجه شرایط او بوده است.