مقداد و میثم نیلی دو چهره اثرگذار در دولت رئیسی بودند و نفوذشان آنقدر زیاد بود که یک نماینده مجلس دولت او را دولت مقدادیسم خوانده بود و مهدی طائب میثم نیلی را پشت پرده جریانی که قصد حذف قالیباف از ریاست مجلس را داشتند، دانسته بود. گزارش رویداد۲۴ درباره حلقه مقداد را بخوانید.
اولین سیگنالها از اختلافات درونی اصولگرایان بر سر انتصابات ابراهیم رئیسی با انتقاد از انتصابات فامیلیِ دولت در مجلس شورای اسلامی آغاز شد؛ وقتی که فداحسین مالکی از نمایندگان اصولگرا از پشت تریبون مجلس رسما دولت را به نقد کشید. او از لزوم بازرسی دفتر ریاست جمهوری نیز سخن گفت. با بیشترشدن اختلافات، از جریانی که پشتپرده انتصابات فامیلی رئیسی بود، پرده برداشته شد.
مقدادیسم مورد نظر بیغش در واقع اشاره به مقداد نیلی، داماد ابراهیم رئیسی و برادرش میثم نیلی دارد. این حلقه آرزوهای زیادی برای پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در سر داشتند. آنها حتی برنامههایی برای بازی در لیگ بالاتر و مهمتری داشتند اما در نهایت با فوت نابهنگام ابراهیم رئیسی همه آن آرزوها نیز از دست رفت.
درباره مقداد و میثم نیلی چه میدانیم؟
میثم و مقداد نیلی پسران حسین نیلی احمدآبادی هستند که تا سال ۱۳۶۲ مدیرعامل ذوب آهن اصفهان بود. حسین نیلی در دوره ریاست جمهوری آیتالله خامنهای و در کابینه میرحسین موسوی در دهه ۶۰ وزیر معادن و فلزات بود. آخرین سمت او مدیریت صنایع الکترونیک سازمان صنایع دفاع بود. حسین نیلی در یک ماموریت کاری جان باخت.
مقداد نیلی، همسر ریحانه رئیسی و داماد ابراهیم رئیسی از خانواده مشهور اصفهانیتبار نیلیها است و به همراه ریحانه رئیسی و جمیله علمالهدی عضو هیات مدیره «موسسه فرهنگی قرآن و عترت مکتب امام رضا(ع)» است. نام او نسبت به برادرش کمتر در فضای عمومی و اخبار شنیده میشود.
مقداد نیلی از دانشجویان دانشگاه امام صادق است. آوازه حضور فارغالتحصیلان امام صادق در دولت ابراهیم رئیسی همچون دولت محمود احمدینژاد بسیار شنیده شد. این درحالی است که انتصابات دولت به حلقه نزدیکان رئیسی ارجاع داده میشد. کسی که خودش نیز از فارغالتحصیلان دانشگاه امام صادق بوده است.
میثم نیلی برادر مقداد متولد سال ۱۳۵۹ دارای مدرک کارشناسی کشاورزی از دانشگاه اصفهان است و حضور گستردهتری نسبت به برادرش در فضای رسانهای داشته است. او مدیر مسئول سایت اصولگرای «رجانیوز» منتسب به جبهه پایداری است؛ سایتی که در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد راهاندازی شد. میثم در دولت دهم به عنوان مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرکل امور فرهنگی در وزارت کار منصوب شد. او در دولت رئیسی نیز مشاور وزیر ارشاد و مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی، دبیر شورای کتاب سازمان صداوسیما، عضو شورایعالی سازمان خبرگزاری ایرنا و هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی است. خاستگاه سیاسی میثم نیلی همچون مادرش زهرا سادات سجادی از جبهه پایداری بوده است. اگرچه باید او را عضو سابق جبهه پایداری بخوانیم.
زهرا سادات سجادی در حلقه نزدیکان رئیسی چه نقشی دارد؟
زهرا سجادی، مادر مقداد و میثم نیلی و عضو جبهه پایداری متولد سال ۱۳۳۵ است. او در اواخر سال ۱۳۵۵ ازدواج کرد. وی از نخستین اعضای این جبهه سیاسی و دبیر مجمع زنان انقلاب اسلامی است که از سال ۱۳۹۱ راه اندازی شده است. زهرا سجادی معاون خانواده مرکز امور زنان در دولت دهم احمدینژاد نیز بوده است و همچون پسرش توانست در دولت احمدینژاد سمت بگیرد. سجادی در همه این سالها در فعالیتهای سیاسی مرتبط با جبهه پایداری در انتخاباتها فعال بود.
انتقادها به دولت رئیسی برای انتصابات
در دوره کوتاه ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی چند بار از تاثیرگذاری مقداد و میثم نیلی بر تصمیمات دولت یاد شده است. کاظم دلخوشاباتری نماینده مجلس در صحن علنی مجلس خطاب به رئیس جمهور از پدیده مقدادیسم در دولت رئیسی گلایه کرده بود و نقش داماد ابراهیم رئیسی را با نقش حسامالدین آشنا در دولت روحانی مقایسه کرده بود. او خطاب به رئیسی از تریبون مجلس گفته بود: «در دولت شما نیز پدیده مقدادیسم نقش غلطی را ایفا میکند که آشنایسم در دولت روحانی ایفا میکرد. مگر در کشور قحط و رجال علمی و سیاسی داریم که در نهاد ریاست جمهوری چهار نفر از اساتید برجسته دانشگاهی کشور دیده نمیشوند که حداقل در مناسبات رسمی چند خط بنویسند و به شما بدهند تا اینهمه شاهد گفتمان بحثبرانگیز غیرعلمی از شما نباشیم. اتکای افراطی به مجموعهای محدود از فارغالتحصیلان دانشگاه امام صادق در سطوح مدیریتی کلان کشور حتی نام این امام عزیز را در جامعه تحتالشعاع قرار داده است. دولت شما ظاهرا دولت دردانگان است که باید همه انتصابات، اتفاقات و استنادها به ایشان ختم شود.»
عباس امیریفر دیگر نماینده اصولگرای مجلس نیز در گفتگو با دیدارنیوز گفته بود: «آقای مقداد و میثم نیلی چه نقشی در دولت دارند؟ هر کس بخواهد پست بگیرد، باید آقای مقداد را ببینید. در این صورت در ریاست جمهوری بالاترین پست را خواهد گرفت.» عباس امیریفر به میثم نیلی، برادر مقداد در سایت رجانیوز نیز اشاره میکند و از تاثیرگذاری او بر دولت سیزدهم میگوید.
جدال با محمدباقر قالیباف
افشای فایل صوتی مهدی طائب درباره ماجرا «سیسمونی گیت» و سفر خانواده قالیباف به ترکیه برای خرید سیسمونی جنجالهای زیادی به پا کرد. در این فایل صوتی از یک جلسه خصوصی مهدی طائب، رئیس قرارگاه عمار و رئیس سازمان اطلاعات سپاه از میثم نیلی به عنوان افشاکننده ماجرای سیسمونیگیت نام برده میشود. حجتالاسلام مهدی طائب معتقد است افشای سیسمونیگیت با هدف زدن قالیباف به عنوان رئیس مجلس بوده است.
طائب در این فایل صوتی از نقش میثم نیلی، فعال رسانهای اصولگرا و برادر داماد رئیسی در افشای سفر ترکیه میگوید و مدعی است که جبهه پایداری، عدالتخواهان، احمدینژاد و جبههٔ اصلاحات نمیخواهند قالیباف رئیس مجلس بماند. در این فایل شخصی نیز اذعان میکند که میثم نیلی برادر داماد ابراهیم رئیسی در دوره شهرداری قالیباف نیز به دنبال مدرکی برای تخریب او بوده است. البته انتشار این ویدئو با شکایت میثم نیلی مواجه میشود. چندی بعد نیز مهدی طائب از او عذرخواهی میکند و شکایت پس گرفته میشود.
حلقه وصل مقدادیسم و جریان سعید جلیلی
با تشکیل دولت ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰ سعید جلیلی اعلام حمایت خود را از دولت با تشکیل «دولت در سایه» اعلام کرد. اقدامی که باعث شد گمانهزنیها مبنی بر تاثیر سعید جلیلی بر دولت رئیسی بیشتر شود. آن طور که در سایت جلیلی آمده بود: «دولت سایه با بهرهگیری از مدیران باتجربه و موفق، اصناف و اتحادیهها، جوانان متخصص و اساتید دانشگاه در قالب بیش از ۲۰ کارگروه تخصصی و چندین کارگروه موضوعی، طی ۸ سال گذشته بهمنظور کمک به دولت مستقر اقدام به طراحی اقدامات گامبهگام در موضوعات اساسی اقتصادی، مدیریتی، سیاسی و فرهنگی نموده است.»
شاید در نگاه نخست مشخص نبود که سعید جلیلی با نزدیکی به حلقه نزدیکان رئیسی بتواند نقشی فراتر از ارائه طرح و کمک به دولت داشته باشد. جالب اینکه با نگاهی به سوابق افرادی که به عنوان کارشناس در جلسات دولت سایه متبوع سعید جلیلی حضور داشتند، میتوان همقطاران جلیلی در دولت نهم و دهم و البته دوستانش در دانشگاه امام صادق را به خوبی تشخیص داد.
باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در دولت سیزدهم که بعد از شهادت رئیسی سمت سرپرستی این وزارتخانه را بر عهده گرفت، از جمله مهمترین چهرههای نزدیک به سعید جلیلی بود. به نحوی که منصور حقیقتپور، نماینده اصولگرای مجلس نهم و مشاور علی لاریجانی در مجلس دهم در اینباره گفته بود: «آقایان باقری کنی و جلیلی از یک حوزه فکری و یار غار هم هستند و تردیدی نیست که آقای جلیلی در پشت صحنه در حال هدایت کار است».
هرچه هست همه برنامهها و دستهای پشت پرده دولت ابراهیم رئیسی و همه آرزوهایی که این طیف برای انتصابات آتی داشتند برباد رفته است. سانحه سقوط بالگرد رئیسجمهور نقطه پایانی برای حیات سیاسی حلقه نزدیکان رئیسی به شمار میرود. اگرچه این جریان زخمخورده در انتخابات زودتر از موعد پیشرو نیز تحرکاتی خواهد داشت. اما باید دید این تحرکات تا کجا پیشروی خواهد کرد. به هر حال آنچه مسلم است، حلقه نزدیکان رئیسی دیگر امیدی برای محقق کردن آرزوهای بزرگ خود نخواهد داشت.
رویداد۲۴ مریم وحیدیان: