سه روز پس از پایان انتخابات چهاردهم ریاست‌جمهوری ایران که با پیروزی مسعود پزشکیان، نامزد اصلاح‌طلبان، پایان یافت، جریان اصولگرای موسوم به «جبهه انقلاب» دچار اختلاف شده و هر دو ستاد محمدباقر قالیباف و سعید جلیلی یکدیگر را عامل ناکامی در انتخابات معرفی می‌کنند.
از سوی دیگر، تاکید بر «آرای قومیتی» مسعود پزشکیان یکی دیگر از محورهای بحث و جدل پساانتخاباتی اصولگرایان برای اشاره به شکست خود است.
مسعود پزشکیان روز ۱۵ تیرماه در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری با کسب بیش از ۱۶ میلیون رأی، پیروز انتخابات معرفی شد و رقیب اصولگرای او، سعید جلیلی، بیش از ۱۳ میلیون رای به دست آورد.
ستاد قالیباف: جلیلی پایان دوران رئیسی را رقم زد
ستاد محمدباقر قالیباف در بیانیه‌ای علت ناکامی اصولگرایان در این انتخابات را سعید جلیلی معرفی کرده و گفته که اگر او پیش از برگزاری دور اول کناره‌گیری کرده بود، «جبهه انقلاب» شکست نمی‌خورد و «پایان دوران» ابراهیم رئیسی رقم نمی‌خورد.
این ستاد با اشاره به جلسه سه نفره قالیباف، جلیلی و «یکی از چهره‌های شاخص جبهه مقاومت» گفته که «تاکید دلسوزان نظام برای کناره‌گیری آقای جلیلی، به‌دلیل بالا بودن دکتر قالیباف در نظرسنجی‌های دوقطبی و همچنین امکان دوقطبی‌سازی و ایجاد ترس از آقای جلیلی توسط رقیب بود که دیدیم اتفاق افتاد».
ستاد آقای قالیباف به نام آن «چهره شاخص مقاومت» اشاره نکرده، اما در روزهای منتهی به دور اول انتخابات، نام اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، به عنوان فرد حاضر در این جلسه مطرح شد که نتوانست بین نامزدهای اصولگرا برای معرفی یک نامزد واحد به «اجماع» شکل دهد.
حضور آقای قاآنی در این جلسه اصولگرایان که در مشهد برگزار شد، با انتقادهای زیادی روبه‌رو شد، مبنی بر این که چرا یک فرمانده نظامی در سیاست دخالت می‌کند.
ستاد محمدباقر قالیباف در ادامه بیانیه خود گفته که «دلایل روشن» برای کناره‌گیری سعید جلیلی از انتخابات مورد توجه او قرار نگرفت که «نتیجه آن شکست جبهه انقلاب و پایان دورانی بود که شهید رئیسی آن را آغاز کرده بود».
نظام جمهوری اسلامی از ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او که در سانحه سقوط بالگرد در ۳۰ اردیبهشت امسال کشته شدند، به عنوان «شهید خدمت» نام می‌برد.
مشاور جلیلی: نامزد ما مقبولیت بیشتری داشت
استدلال‌های طرفداران آقای قالیباف و ستاد او با واکنش امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس و مشاور ارشد سعید جلیلی، روبه‌رو شده که در یادداشتی در کانال تلگرامی خود گفته: «بر اساس شاخص مقبولیت، جلیلی رای بیشتری داشت و طبیعتا باید در صحنه باقی می‌ماند» و «بعد از پایان دور اول نیز معلوم شد که رای او حدود سه برابر قالیباف بوده است».
آقای ثابتی با انتقاد از محمدباقر قالیباف مدعی شده که اگر او «به نفع جلیلی کنار می‌رفت، جلیلی می‌توانست همان دور اول کار را تمام کند».
محمدباقر قالیباف در دور اول انتخابات حدود سه میلیون رأی آورد، در حالی که رقیب اصولگرای او توانست بیش از ۹ میلیون رأی به دست آورد. مسعود پزشکیان در این دور از انتخابات، بیش از ۱۰ میلیون رأی کسب کرد و همراه با سعید جلیلی به دور دوم انتخابات رفت.
در روزهای منتهی به دور دوم انتخابات، بسیاری از نهادها و رسانه‌های حکومتی از سوی ستاد مسعود پزشکیان متهم شدند که به نفع آقای جلیلی وارد صحنه شدهاند و این ستاد از نهادهای نظارتی، بویژه شورای نگهبان و قوه قضائیه، خواست که به این موضوع رسیدگی کند.
هنوز هیچ گزارشی در مورد رسیدگی به این شکایت منتشر نشده، و شورای نگهبان صحت نتایج هر دو مرحله انتخابات را تأیید کرده است.
تأکید روی «آرای قومیتی» مسعود پزشکیان
امیرحسین ثابتی، مشاور سعید جلیلی، در بخش دیگری از یادداشت تلگرامی خود، روی آنچه «آرای قومیتی» مسعود پزشکیان خوانده انگشت گذاشته و گفته است: «طرفین تقریبا به صورت برابر فاتح استان‌ها شدهاند (در ۱۶ استان پزشکیان رای اول را آورده و در ۱۵ استان جلیلی)، اما به خاطر رای قومیتی پررنگ در چهار استان اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان، پزشکیان توانست با فاصله کمتر از سه میلیون رای رئیس‌جمهور شود».
به ادعای او، فاصله رای پزشکیان با جلیلی فقط در همین چهار استان «دو میلیون و ۹۵۶ هزار رأی بوده و فاصله کل آرای او با جلیلی در تمام ۳۱ استان نیز حدود دو میلیون و ۸۵۰ هزار رأی بوده است!»
مشاور جلیلی نتیجه‌گیری کرده است: «مزیت اصلی و تمام‌کننده پزشکیان در این انتخابات نه گفتمان یا رویکرد سیاسی او یا حتی بعضی از دوقطبی‌های سیاسی، فرهنگی، بلکه رأی قومیتی او در چهار استان بوده است».
این استدلال که از سوی بسیاری از حساب‌های کاربری طرفداران جلیلی در شبکه‌های اجتماعی و حتی برخی در خارج از کشور مطرح شده، مورد انتقاد گروه دیگری از چهره‌های اصولگرا قرار گرفته است؛ از جمله علیرضا زاکانی، نامزد همین انتخابات، که پیش از برگزاری دور اول همراه با امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی از رقابت‌ها انصراف داد.
آقای زاکانی در پستی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشت که «تفسیر‌های قومیتی از آرای منتخبین ملت، تضعیف مردم‌سالاری دینی و بی‌احترامی به تشخیص و قدرت اختیار جامعه رشید و بصیر ایران است».
یاسر جبرائیلی، رئیس سابق مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، که در این انتخابات از سعید جلیلی حمایت کرد، نیز «تحلیل قومیتی» از نتیجه انتخابات را «خطا و دور از واقعیت دانست».
او همچنین ابراز نگرانی کرده که این تحلیل «ممکن است گسل‌هایی را که احتمال فعال شدنش در جریان انتخابات می‌رفت، در پساانتخابات فعال کند. دکتر پزشکیان با ۱۶.۳ میلیون رای رئیس‌جمهور شده است، نه ۲.۷ میلیون!»
انتقاد از شورای نگهبان برای «مهندسی» کردن انتخابات
برخی از اصولگرایان نیز انتقاد خود را متوجه شورای نگهبان کرده‌اند که با تأیید مسعود پزشکیان، انتخابات را به نفع اصلاح‌طلبان «مهندسی» کرده است.
محمد منان رئیسی، نماینده قم در مجلس شورای اسلامی، در این زمینه در یادداشتی با اشاره به اعضای شورای نگهبان گفته است: «این‌که به راحتی و بدون عاقبت‌اندیشی، طی پنج شش روز، پشت میز و زیر باد کولر بنشینند و بدون تحلیل لازم، ترکیبی را در فرایندی غیر شفاف تحویل ما دهند که هیچ جوره، حتی با خون دل خوردن و دوندگی مستمرِ جوانان و طلبه‌های انقلابی زیر گرمای چهل پنجاه درجه هم نتوان درستش کرد انصاف نیست».
او افزوده است: «انصافاً اگر قرار بر مهندسی انتخابات (گرچه سهوا) به نفع دوستان اصلاح‌طلب بود آیا می‌شد چینش نامزدها را بهتر از این اعلام نمود؟!»
انتخابات در ایران به دور از استانداردهای جهانی برگزار می‌شود و شورای نگهبان که اعضای آن به‌طور مستقیم و غیرمستقیم منصوب رهبر جمهوری اسلامی هستند، تنها تعداد محدودی نامزد را تأیید می‌کند.
این شورا که دبیر آن احمد جنتی ۹۷ ساله است، در دوره‌های مختلف بسیاری از کاندیداها را که مقام‌های بلندپایه جمهوری اسلامی نیز در میان آن‌ها هستند، رد صلاحیت کرده است.
بر اساس گزارش رسانه‌های ایران، شبکه‌های اجتماعی و رادیوفردا/ک. ر./ ف. دو.