ایران‌وایر اسنادی در اختیار دارد که نشان می‌دهد بیش از ۱۲۰ شهروند به‌دلیل انتشار محتوایی در تضاد با سیاست‌های جمهوری اسلامی در قبال اسراییل در شبکه‌های اجتماعی، احضار یا بازداشت شده‌اند.
بیانیه دادستانی تهران در رابطه با «اعلام جرم» علیه فعالان رسانه‌های اجتماعی که اقدام به انتشار «اخبار کذب یا ایجاد رعب در راستای خدشه به امنیت روانی جامعه» کرده‌اند، ۱۳مهر۱۴۰۳ صادر شد، اما اعلام جرم، احضار و بازداشت فعالان جامعه مدنی از روزها پیش آغاز شده بود. احضار یا اعلام جرم با اتهام مخالفت با جنگ طلبی.
در پی حمله موشکی ۱۰مهر۱۴۰۳، سپاه پاسداران به نقاطی از اسراییل نیز، سازمان اطلاعات سپاه، حمایت از اسراییل در شبکه‌های اجتماعی را «جرم» اعلام کرده بود.
این سازمان در اطلاعیه‌ای از شهروندان ایرانی خواست تا در صورت مشاهده هرگونه فعالیت در حمایت از اسراییل در رسانه‌های اجتماعی، «در اسرع‌وقت اطلاعات و مشخصات صفحات مذکور و گردانندگان آن‌ها» را اطلاع دهند.
اتهام: تشویش اذهان عمومی یا ایجاد وحشت در میان مردم
«مطهره گونه‌ای»، فعال دانشجویی و زندانی سیاسی سابق، ازجمله افرادی بود که به گفته وکلیش به‌دلیل «تعدادی از توییت‌هایش و همراهی در تحصن مربوط به اعتراض به حکم اعدام توماج صالحی در خانه موسیقی» بازداشت شد.
«مصطفی نیلی»، وکیل مطهره گونه‌ای همچنین اعلام کرد که طی روزهای اخیر، پرونده جدیدی برای خانم گونه‌ای در دادسرای فرهنگ و رسانه تشکیل شده است.
مطهره گونه‌ای ۱۶مهر۱۴۰۳ از دریافت احضاریه‌ای به‌اتهام «تبلیغ علیه نظام و توهین به مقامات» خبر داده بود.
«میزان»، خبرگزاری «قوه‌قضاییه» هم، با انتشار خبر بازداشت خانم گونه‌ای، او را به «انتشار محتواهای توهین‌آمیز و اقدام علیه امنیت روانی و ملی جامعه» طی روزهای اخیر متهم کرده است.
این فعال دانشجویی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی «ایکس»، از حضور اصلاح‌طلبان در نمازجمعه ۱۳مهر به امامت آیت‌الله «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرده بود.
هم‌زمان دادستانی تهران علیه «پدرام سلطانی»، نایب‌رییس سابق اتاق بازرگانی و رییس هیات‌مدیره شرکت «پرسال» و «زینب موسوی»، کمدین، اعلام جرم کرد. در بیانیه دادستانی تهران از «انتشار برخی مطالب در فضای مجازی» به‌عنوان دلیل این اعلام جرم نامبرده شد.
روز ۱۴مهر نیز «نوید محمدزاده»، بازیگر سرشناس، به‌دلیل واکنشش نسبت به عملیات «وعده صادق ۲»، مورد برخورد قضاییقرار گرفت. محمدزاده در یک استوری اینستاگرامی با استفاده از چند ایموجی، به «جنگ طلبی» اعتراض کرده بود.
«میثم شرفی»، فعال حوزه انرژی نیز، با اتهام «ترویج و تبلیغ به نفع اسراییل» احضار شده است.
در روزهای گذشته «عبدالرضا داوری»، از نزدیکان «محمود احمدی‌نژاد»، «حسین یزدی» و «امیرحسین مصلی»، روزنامه‌نگار و «محمود صادقی»، نماینده سابق مجلس، ازجمله افرادی بودند که با اتهام «تشویش اذهان عمومی یا ایجاد وحشت در میان مردم» توسط قوه‌قضاییه احضار شدند یا علیه‌شان اعلام جرم شد. همچنین علیه کانال‌های تلگرامی «صابرین‌نیوز» و «ایران‌تایمز نیز»، با اتهامی مشابه اعلام جرم شد.
اعلام جرم علیه شهروندان و رسانه‌ها اما بیش از صدور اطلاعیه دادستان تهران صورت گرفته است. از سوی دیگر برخی از افرادی که احضار یا بازداشت شدند، ساکن استان تهران نیز نیستند.
احضار و بازداشت گسترده فعالان شبکه‌های اجتماعی
ایران‌وایر اسنادی در دست دارد که نشان می‌دهد تعداد افرادی که از زمان ترور «اسماعیل هنیه» تا امروز توسط نهادهای امنیتی و قضای احضار یا بازداشت شدند، بسیار بیشتر از افرادی‌ست که نامشان در رسانه‌ها انعکاس یافته است.
«مریم صدرآبادی»، دختری ۱۶ ساله، یکی از بازداشت‌شدگان استان یزد با اتهام «تشویش اذهان عمومی یا ایجاد وحشت در میان مردم» است. یکی از نزدیکان مریم در گفت‌وگو با ایران‌وایر توضیح داد که مریم یک حساب کاربری با تعداد محدودی فالوئر داشت که در آن چند پست با محتوای «شوخی با ترور اسماعیل هنیه» در تهران منتشر کرده بود. مریم ۱۳مرداد۱۴۰۳ با یک تماس تلفنی به اداره اطلاعات استان احضار و پس از یک بازجویی کوتاه‌مدت، پس از صدور قرار وثیقه به زندان مرکزی یزد منتقل شد. او از آن زمان تا امروز در زندان به سر می‌برد.
او به ایران‌وایر گفت: «نه دادستانی و نه اداره اطلاعات استان، پاسخی در رابطه با چرایی بازداشت این کودک در زندان بزرگسالان نمی‌دهند، با تغییر قرار بازداشت او به قرار وثیقه نیز موافقت نمی‌کنند، اما دادگاه را هم برگزار نمی‌کنند؛ او بلاتکلیف در زندان مانده است.»
در استان یزد، ۳۸ شهروند دیگر نیز با اتهام‌های مشابهی احضار یا بازداشت شده‌اند.
در استان سیستان‌و‌بلوچستان نیز علیه ۱۲ شهروند با اتهام مشابه اعلام جرم شده است. برای سه شهروند نیز در استان مازندران کیفرخواستی براساس «ماده ۵۰۲ قانون مجازات اسلامی»، مربوط به «فعالیت به نفع دشمن» صادر شده است. ۲۲ تن دیگر نیز به‌دلیل انتشار محتوایی در راستای صلح‌طلبی یا مخالفت با جنگ در منطقه، احضار شده‌اند.
در استان‌های گیلان، خراسان رضوی، کرمانشاه، آذربایجان غربی و هرمزگان نیز، افرادی بازداشت یا احضار شده‌اند.
براساس کدام قانون؟
اردیبهشت۱۴۰، «تحول و تعالی قوه‌قضاییه» به تصویب رییس دستگاه قضا رسید. براساس این سند، «رصد سریع جرایمی که امنیت روانی جامعه در فضای مجازی را مختل می‌کنند»، یکی از وظایف اصلی نهادهای قضایی است. همچنین قوه‌قضاییه ضابطان قضایی و امنیتی را موظف کرده است که «جرایمی که امنیت روانی را مختل می‌کنند، به‌صورت دقیق پایش شوند و برخوردهای بازدارنده با آن‌ها صورت گیرد.»
پیش از تصویب این سند نیز البته جمهوری اسلامی بسیاری از شهروندان را به‌دلیل انتشار محتوای انتقاد‌آمیز یا در تضاد با سیاست‌های جمهوری اسلامی با اتهام‌هایی مانند «تبلیغ علیه نظام»، «توهین به مقدسات» و …، بازداشت می‌کرد. «جرم‌انگاری» حمایت اسراییل نیز در رسانه‌های اجتماعی، موضوع جدیدی نیست.
سال گذشته و پس از حمله حماس به اسراییل و آغاز درگیری‌ها در خاورمیانه، کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در ایران به‌روزرسانی شد.
بر این اساس، «هرگونه اقدام آگاهانه در جهت تایید یا تقویت و تحکیم رژیم صهیونیستی در فضای مجازی» جرم تلقی شد. پس از اردیبهشت۱۴۰۳ اما برخورد قضایی و امنیتی با فعالان شبکه‌های اجتماعی ابعاد جدیدی به خود گرفته است. براساس سند «تحول و تعالی قوه‌قضاییه»، دادستان تهران می‌تواند علیه فعالان صلح اعلام جرم کند و دادستان‌های دیگر استان‌ها بدون احساس نیاز به صدور بیانیه رسمی، شهروندان را بازداشت کند.
به نظر می‌رسد تمام ارکان امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی در پی آن هستند که تنها یک صدای واحد از ایران بگوش برسد، صدایی هماهنگ با دستگاه پروپاگاندای نظام.
سولماز ایکدر