مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران، در جلسه علنی روز سه‌شنبه اول آبان (۲۲ اکتبر) لایحه بودجه کل کشور در سال ۱۴۰۴ را به مجلس شورای اسلامی ارائه و از آن دفاع کرد.
پزشکیان مدعی شد که بودجه ۱۴۰۴ از لحاظ “یکپارچگی، شفافیت و جامعیت” متمایز از سایر لوایح بودجه است و افزود، در ارقام بودجه اطمینان حاصل شده که “تقویت بنیه دفاعی و افزایش تولید نفت یکی از اولویت‌های اصلی دولت باشد”.
در لایحه بودجه ۱۴۰۴ قیمت هر بشکه نفت ۶٣ دلار در نظر گرفته شده است.
مسعود پزشکیان انسجام بودجه را مدیون حمایت علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی دانست و افزود، از او تقاضا کرده است، “تا مجوز استقراض دولت از صندوق توسعه ملی برای سال آینده را در زمان تدوین لایحه صادر کند که این امر باعث درج مصارف واقعی و لحاظ درآمد واقعی در بودجه شده است”.
رئیس دولت چهاردهم همچنین با اعتراف به کسری بودجه برای پرداخت مطالبات گندم‌کاران گفت که با اجازه علی خامنه‌ای، “امروز بدهی گندم‌کاران به حساب آنان واریز می‌شود”.
این اظهارات در حالی بیان شده که پیش‌تر صحبت از “وضعیت بحرانی صندوق توسعه ملی” مطرح بوده است.
برای نمونه مهدی غضنفری، رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در اردیبهشت ۱۴۰۲ گفته بود از کل ۱۵۰ میلیارد دلار این صندوق، فقط ۱۰ میلیارد دلار باقی مانده است.
شهریور ۱۴۰۳ و پس از موافقت علی خامنه‌ای با پیشنهاد پزشکیان درباره سهم صندوق توسعه ملی، رسانه‌های ایران اعلام کردند که علی خامنه‌ای با درخواست کاهش موقت سهم صندوق توسعه ملی از درآمد فروش نفت و گاز کشور موافقت کرده است.
بر این اساس قرار شده بود مبلغ ۳۵۰ هزار میلیارد تومان به عنوان “قرض” از صندوق توسعه ملی به بودجه عمرانی دولت منتقل شود.
همه این‌ها در حالی است که بنا بر اعلام رسمی، کل مطالبات صندوق توسعه ملی از دولت‌ها بابت اضافه‌برداشت به عنوان قرض به ۱۰۳.۹ میلیارد دلار رسیده است.
آنگونه که صندوق توسعه ملی در شهریور ماه ۱۴۰۳ اعلام کرد، دولت سیزدهم ۲۴.۲ میلیارد دلار، دولت دوازدهم ۳۳.۹ میلیارد دلار، دولت یازدهم ۳۲.۳ میلیارد دلار و دولت دهم ۱۳.۵ میلیارد دلار از سهم صندوق توسعه ملی به عنوان قرض دریافت کرده‌اند.
تاکید مجدد پزشکیان بر افزایش قیمت بنزین
رئیس جمهوری ایران در جلسه ارائه لایحه بودجه بار دیگر بر لزوم افزایش قیمت بنزین تاکید کرد و “اصلاح در نظام ارزی و یارانه سوخت” را الزامی دانست. او افزود: «مصرف بنزین در سال جاری ۴۰ درصد بالاتر از سال ۹۸ است. امروز هزینه تمام‌شده تولید بنزین بدون لحاظ قیمت نفت حدود هشت هزار تومان است.»
پزشکیان از زمان رقابت‌های انتخاباتی همواره از افزایش قیمت بنزین و کاهش یارانه سوخت سخن گفته است. اظهاراتی که با انتقادات گسترده روبرو شده است. او در عین حال در دور دوم از مناظرات انتخاباتی گفته بود که بنزین را بدون رضایت مردم گران نخواهد کرد.
از جمله برای نمونه در شهریور ماه ۱۴۰۳ پزشکیان گفته بود: «من (به عنوان دولت) پول گندم، پول دارو و پول نهاده و حقوق بازنشسته‌ها را ندارم، اما بنزین دلار ۵۰ تومان را می‌فروشم ۱۰تومان. کدام منطقی این را از ما قبول می‌کند که ما داریم این کار را می‌کنیم؟»
رییس سازمان برنامه و بودجه نیز در نشست خبری روز سه‌شنبه ۱ آبان خود در مورد رقم هشت هزار تومانی بنزین توضیحاتی ارائه داد و گفت: «اگر قیمت نفت را صفر در نظر بگیریم هزینه رسیدن بنزین به دست مردم ۸ هزار تومان است.»
حمید پورمحمدی درباره احتمال افزایش قیمت بنزین گفت، “در قانون بودجه دولت مکلف شده مصرف بنزین را مهار کند؛ این به معنای افزایش قیمت نیست”.
با وجود این پورمحمدی با اشاره به افزایش ۴٠ درصدی مصرف بنزین در ایران گفت، اگر این روند افزایش مصرف ادامه پیدا کند “باید از محل دیگر از جمله پرداخت گندم‌کاران، بازنشستگان و… این هزینه‌ها را جبران کنیم”.
رفع فیلترینگ چه زمانی اتفاق خواهد افتاد؟
پزشکیان در پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران پس از جلسه مجلس، درباره پایبندی به وعده‌های خود از جمله رفع فیلترینگ گفت: «ما تا آخر به حرف‌هایی که زدیم پایبند هستیم. تلاش می‌کنیم که وعده‌ها را در عمل محقق کنیم. در ارتباط با فیلترینگ هم وزیر ارتباطات اطلاعات را جمع‌آوری کرده، این هفته در نشست سران گزارش دادند و قرار است که این هفته مجلس و قوه قضاییه و وزارت ارتباطات به جمع بندی برسند و بعد مراحل کار را انجام دهیم.»
او در پاسخ به سوالی درباره اینکه اختیارات دولت برای رفع فیلترینگ تا کجاست گفت که این رویه “به نفع مملکت است و باید تغییر کند”. او اما تضمین و زمان‌بندی مشخصی برای رفع فیلترینگ اعلام نکرد.
مسعود پزشکیان در دوران کارزار انتخاباتی‌اش رفع فیلترینگ را وعده داده بود اما تا کنون با گذشت ماه‌ها در این باره اقدامی نکرده است.
این در حالی است که پزشکیان همواره بر “لزوم اجرایی‌شدن سیاست‌های ابلاغی” علی خامنه‌ای در حوزه فضای مجازی تاکید کرده است. رهبر جمهوری اسلامی بارها از “ول بودن” فضای مجازی به‌رغم فلیترینگ انتقاد کرده و خواستار کنترل بیشتر فضای مجازی شده است. باید دید که در نهایت ماجرای رفع فلیترینگ در ایران به کجا ختم خواهد شد؟
سال‌هاست که فیلترینگ، کاربران ایرانی را تحت فشار گذاشته است. بسیاری از کسب‌وکار‌ها نیز به خاطر فیلترینگ به مشکلات مختلفی برخورده‌اند.
دویچه وله