ارزش “ریال جمهوری اسلامی” امروز چهارشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۳ به پایینترین سطح تاریخی خود رسید. به طوری که از زمان پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات اخیر ریاستجمهوری آمریکا تاکنون بیش از ۱۰ درصد کاهش یافته است. این کاهش ارزش، در کنار بحرانهای انرژی و درگیریهای منطقهای، چالشهای جدیدی را برای تهران ایجاد کرده است.
به گفته معاملهگران تهران، نرخ برابری ریال در روز چهارشنبه به ۷۷۷ هزار ریال در برابر یک دلار سقوط کرد؛ این در حالی است که در روز پیروزی ترامپ این نرخ ۷۰۳ هزار ریال بود. محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی ایران، در مصاحبهای تلویزیونی اعلام کرد که برای کنترل بازار ارز، ۲۲۰ میلیون دلار به بازار تزریق شده و عرضه ارزهای خارجی افزایش خواهد یافت.
بحران انرژی و اقتصاد
خبرگزاری آسوشیتدپرس مینویسد، این کاهش تاریخی در شرایطی رخ داده که ایران مدارس، دانشگاهها و ادارات دولتی را به دلیل بحران انرژی تعطیل کرده است. این بحران که با سرمای شدید، بارش برف و آلودگی هوا تشدید شده، تابستانی همراه با قطع برق را به دنبال داشت و اکنون باعث کمبود گاز شده است.
علیرغم ذخایر گسترده نفت و گاز، سالها سرمایهگذاری ناکافی و تحریمها، ایران را برای مقابله با افزایش تقاضای فصلی انرژی ناتوان کرده است. از زمان توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۵، زمانی که نرخ برابری ریال ۳۲ هزار ریال در برابر یک دلار بود، وضعیت اقتصادی کشور به طور مداوم بدتر شده است. این نرخ در زمان آغاز به کار رئیسجمهور مسعود پزشکیان در تیرماه امسال ۵۸۴ هزار ریال بود.
اقتصاد ایران زیر فشار تحریم
تحریمهای بینالمللی سنگین، که پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸ اعمال شدند، اقتصاد ایران را تحت فشار قرار دادهاند. این در حالی است که برنامه هستهای ایران اکنون به غنیسازی اورانیوم در سطوح نزدیک به تولید تسلیحات رسیده است.
مسعود پزشکیان که پس از کشته شدن ابراهیم رئیسی در حادثه سقوط بالگرد به ریاست جمهوری رسید، وعده داده است با دستیابی به توافقی، تحریمهای غرب را کاهش دهد. با این حال، تنشها میان ایران و آمریکا همچنان بالا است، در حالی که ۴۵ سال از تصرف سفارت آمریکا و بحران گروگانگیری میگذرد.
ایران همچنان نقش فعالی در درگیریهای خاورمیانه دارد و از متحدان خود، از جمله گروههایی که ایران آنها را “محور مقاومت” مینامد، همچون حماس فلسطینیان، حزبالله لبنان و حوثیهای یمن حمایت میکند. این دخالتها به چالشهای اقتصادی و سیاسی داخلی کشور دامن زده است.
دویچه وله