در شرایط اضطراری از جمله در ارتباط با حملات نظامی و جنگ که شهروندان با احتمال اصابت موشک و یا تشعشات هسته‌ای روبرو هستند چه نکاتی را می‌بایست و می‌توان رعایت کرد؟ در ادامه به نکاتی در همین زمینه اشاره می‌شود.
۱. ارزیابی خطر و ترک مناطق پرخطر
از این مکان‌ها فوراً فاصله بگیرید:
• تأسیسات هسته‌ای، نظامی، امنیتی و دولتی
• دفاتر مقامات عالی‌رتبه، مراکز فرماندهی، پادگان‌ها
• پایگاه‌های سپاه، ارتش، نیروی انتظامی، ایستگاه‌های رادار و فرودگاه‌ها
توصیه‌های تکمیلی:
• از تردد در جاده‌ها و مسیرهایی با احتمال حرکت نیروهای نظامی خودداری کنید.
• حتی اگر منطقه‌ای رسماً نظامی نیست، اما مشکوک به کاربرد امنیتی یا اطلاعاتی است، آن را ترک کنید.
• اگر در نزدیکی مناطق پرخطر هستید، بطور موقت نزد اقوام یا آشنایان در مناطق کم‌خطر بروید.
اگر در صورت بروز انفجار در فضای باز بودید:
• به ایستگاه‌های مترو یا تونل‌ها پناه ببرید.
• اگر امکان رسیدن به مکان امن و پناهگاه را ندارید، در درون یک گودال یا جوی آب دراز بکشید.
• اگر در فضای باز هستید، روز زمین به صورت جنینی دراز بکشید و با دستانتان سر خود را بپوشانید.
• از نزدیک شدن به محل پتروشیمی‌ها، پمپ‌بنزین‌ها، کارخانه‌ها و انبارهای مواد شیمیایی و نظامی مورد حمله قرار گرفته خودداری کنید.
• در صورت حضور در این مکان‌ها، لباس‌های خود را به سرعت عوض کنید. دوش بگیرید و آب فراوان بنوشید.
• اگر خانه شما نزدیک یکی از این مکان‌ها است، در صورت انفجار پنجره‌ها را ببندید، و در فضای باز از جمله بالکن حضور پیدا نکنید.
۲. پناه گرفتن ایمن در خانه
بهترین مکان‌ها برای پناه گرفتن:
• اتاقی بدون پنجره یا با پنجره کوچک
• حمام، انباری، زیرزمین، راهرو مرکزی، یا راه‌پله داخلی
نکات ایمنی:
• شب‌ها کنار پنجره نخوابید.
• کودکان را نزدیک خود بخوابانید.
• در صورت دیدن نور انفجار از بیرون، کنار پنجره نروید. (ممکن است موج انفجار بعد از نور انفجار به شما برسد)
• از دیوارهای بیرونی و پنجره‌های بزرگ ساختمان فاصله بگیرید.
• پنجره‌ها را با چسب پهن به شکل ×، پتو یا تشک بپوشانید.
• در حالت درازکش، پشت به پنجره، با سر پوشیده پناه بگیرید.
• از دیوارهای داخلی ساختمان برای محافظت استفاده کنید.
۳. بسته‌ی لوازم ضروری برای حداقل ۷۲ ساعت
آب و غذا:
• آب آشامیدنی: حداقل ۴ لیتر در روز برای هر نفر
• مواد خوراکی خشک و ماندگار مانند نان خشک، خرما، میوه خشک، کشک خشک، کشمش، آجیل، کنسرو
تجهیزات ضروری:
• چراغ قوه باتری‌دار + باتری اضافی
• رادیو دستی یا باتری‌دار
• پاوربانک شارژ شده
• سوت، چسب پهن، کیسه پلاستیک
• ماسک گرد و غبار، دستمال کاغذی، کیسه زباله
• مواد ضدعفونی‌کننده و دستمال مرطوب
دارو و بهداشت:
• جعبه کمک‌های اولیه
• داروهای روزمره به مقدار کافی برای دو هفته
• لوازم بهداشتی بانوان، کاغذ توالت، دستمال مرطوب
اگر نوزاد دارید:
• شیرخشک
• پوشک
• دستمال مرطوب
• شیشه شیر
• پتو سفری
• لباس برای تعویض
مدارک و پول:
• کپی ضدآب از مدارک شناسایی، پاسپورت و مدارک پزشکی
• پول نقد خُرد در کیسه‌ای ضدآب
• شماره‌های ضروری یادداشت‌شده روی کاغذ
۴. هنگام انفجار یا حمله
• در کمتر از ۶۰ ثانیه پناه بگیرید.
• شیر گاز را ببندید و دستگاه‌های تهویه را قطع کنید.
• از پنجره‌ها و دیوارهای بیرونی دور بمانید.
• اگر در فضای باز هستید:
◊ به مکان بسته و امن بروید.
◊ از سر و دهان خود با پارچه مرطوب محافظت کنید.
◊ از هر نوع دود و گرد و غبار دوری کنید.
۵. آمادگی برای تخلیه
• کیف اضطراری قابل حمل شامل این موارد: آب، تنقلات خشک، دارو، مدارک، چراغ قوه یا پاوربانک، لباس اضافه، پول نقد
• اگر نوزاد دارید: شیرخشک، پوشک، شیشه، پتو سفری و یک دست لباس
• به علت احتمال از دست رفتن یا از کار افتادن تلفن همراه، شماره‌های ضروری و اطلاعاتی مانند نام و شماره ملی خود را روی یک کاغذ بنویسید و همیشه همراه‌تان داشته باشید.
مسیرها:
• ۲ تا ۳ مسیر فرعی و جایگزین برای فرار مشخص کنید.
• از بزرگراه‌ها و پایگاه‌ها دور بمانید.
هماهنگی خانوادگی:
• نقطه ملاقات از پیش تعیین‌شده
• تمرین فرار با اعضای خانواده و همسایگان
• وسایل سرگرمی برای کودکان
• توجه ویژه به سالمندان و افراد کم‌توان
• همواره دو نفر از نزدیکان خود را از محلی که هستید و از برنامه‌های خروج از خانه مطلع کنید تا در صورت بروز حادثه سریع‌تر بتوانید از حال هم با خبر شوید.
کودکان:
• مراقب سلامت روان کودکان باشید.
• تلاش کنید آنها را از وجود شرایط بحرانی آگاه نمایید اما با تکرار خبرها و انتقال هراس و هیجان و استرس به آنها، کودکان را مضطرب نکنید.
• درباره احساسات کودکان با آنها گفتگو کنید. بجای بیان عباراتی مانند «اشکالی نداره» و «هیچی نیست» و «ترس نداره» از آنها بخواهید درباره آنچه از نظر احساسی تجربه می‌کنند با شما حرف بزنند.
• تلاش کنید روند عادی خوراک، بازی و خواب را تا جایی که ممکن است برای کودکان پیش ببرید.
• اگر به هر دلیلی به بیمارستان منتقل شدید: در صورت هوشیاری، اطلاعات شخصی خود و شماره تماس دو نفر از نزدیکان را به سرعت به کادر درمان بدهید و این اطلاعات را در کیفی از گردن یا جیب لباس خود داشته باشید تا در صورت بیهوش یا ناتوانی شما از صحبت، کادر درمان به آنها دسترسی پیدا کنند.
۶. حفظ آرامش و اعتماد به غریزه‌ی طبیعی
• به پیام‌رسان‌های معتبر توجه کنید، اما در صورت قطع ارتباط، به غریزه و منطق خود اتکا کنید.
• سعی کنید روال روزمره (مانند خواب و غذا) را حفظ کرده و استرس را کاهش دهید.
۷. حیوانات اهلی و خانگی را فراموش نکنید
• مراقب حیوانات خانگی خود و یا حیواناتی که در سطح شهرها هستند باشید. آنها نیز مانند انسان‌ها در صورت حملات نظامی دچار اضطراب شده و احتمال آسیب به آنها وجود دارد و نیازمند توجه و مراقبت هستند.