– دیدار تقریبا جهار ساعتهی وزرای خارجه بریتانیا و آلمان و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که جمعه ۳۰ خرداد در ژنو برگزار شد، بدون هیچ دستاورد ملموسی غیر از قرار و مدار برای ادامه گفتگوها پایان یافت.
– همزمان نشست وزرای خارجه کشورهای عضو «اتحادیه عرب» در استانبول نیز با صدور بیانیهای پایان یافت که در آن از جمهوری اسلامی خواسته میشود به مذاکرات در رابطه با برنامههای اتمیاش باز گردد.
– یک خبرنگار عربستان سعودی که به دلایل قابل درک نمیخواهد نامی از او برده شود، به کیهان لندن میگوید: «اگرچه کشورهای عربی حملات اسرائیل به ایران را رسما محکوم کردهاند، ولی در گفتگوهای غیرعلنی از حملات اسرائیل و تضعیف رژیم حاکم بر ایران استقبال میکنند و در هیچ حالتی نه تنها گامی برای حمایت از علی خامنهای و جمهوری اسلامی بر نخواهند داشت، بلکه در عمل از اسرائیل حمایت میکنند.»
– محمود گیلانی روزنامهنگار سوری نیز به کیهان لندن میگوید: «دولت سوریه تصمیم باز گذاشتن حریم هوائیاش بر جتهای اسرائیلی را در هماهنگی با ترکیه و پادشاهی سعودی اتخاذ کرده است و بنابراین میتوان نتیجه گرفت که کشورهای عربی و اسلامی نمیخواهند در این جنگ در کنار جمهوری اسلامی و علی خامنهای قرار گیرند.»
احمد رأفت – روز جمعه در ژنو، وزرای خارجه آلمان (یوهان وادِفول)، بریتانیا (دیوید لمی) و فرانسه (ژان نوئل بارو) و همچنین کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نایب رئیس کمیسیون اروپا با عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی نزدیک به چهار ساعت درباره وضعیت کنونی ایران و اسرائیل و منطقه حرف زدند. این دیدار بدون هیچ دستاورد ملموسی غیر از قرار و مدار برای ادامه گفتگوها پایان یافت.
همزمان در استانبول وزرای خارجه «اتحادیه عرب»، در آستانه نشست کشورهای عضو «سازمان همکاری اسلامی» که شنبه آغاز به کار کرد، یا موضوع جنگ میان اسرائیل و جمهوری اسلامی دیدار داشتند.
نشست وزرای خارجه کشورهای عضو «اتحادیه عرب» نیز با صدور بیانیهای پایان یافت که در آن از جمهوری اسلامی خواسته میشود به مذاکرات در رابطه با برنامههای اتمیاش باز گردد. در این بیانیه همچنین به لزوم کاهش تنشها در خاورمیانه و خویشتنداری طرفین جنگ اشاره شده است. البته در پشت درهای بسته نشست وزرای خارجه «اتحادیه عرب» اکثر کشورهای عضو این نهاد، به ویژه کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس و همچنین لبنان، عراق و سوریه، درباره احتمال گسترش جنگ میان جمهوری اسلامی و اسرائیل به دیگر کشورهای منطقه ابراز نگرانی کردند.
کشورهای عربی که در مجاورت ایران قرار دارند، به ویژه آنهائی که میزبان پایگاههای آمریکائی و یا گروههای نیابتی جمهوری اسلامی هستند، معتقدند که در صورت عدم توقف این جنگ، دامنه آن به کشورهای آنها نیز کشیده خواهد شد، به ویژه اگر آمریکا در حمایت از اسرائیل وارد این جنگ شود.
انور قرقاش مشاور رئیس امارات متحده عربی در اشاره به وضعیت کنونی و شرایط بحرانی در منطقه میگوید: «این جنگ شاید بتواند برخی مشکلات را حل کند ولی مشکلات جدیدی ایجاد خواهد کرد.» منظور انور قرقاش از مشکلاتی که این جنگ میتواند حل کند، نابودی برنامه هستهای جمهوری اسلامی است. برنامه هستهای جمهوری اسلامی شاید بیش از آنکه دغدغهای جدی برای اسرائیل و متحدین غربیاش باشد، تهدیدی برای کشورهای عرب حوزه جنوبی خلیج فارس به شمار میرود. مشکلات جدیدی که انور قرقاش به آنها اشاره میکند نیز واکنش احتمالی جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی و گروههای تروریستیاش است که در صورت ورود آمریکا به این جنگ، به احتمال زیاد کشورهای منطقه را نیز درگیر خواهند کرد.
یک خبرنگار عربستان سعودی که به دلایل قابل درک نمیخواهد نامی از او برده شود، به کیهان لندن میگوید: «اگرچه کشورهای عربی حملات اسرائیل به ایران را رسما محکوم کردهاند، ولی در گفتگوهای غیرعلنی از حملات اسرائیل و تضعیف رژیم حاکم بر ایران استقبال میکنند و در هیچ حالتی نه تنها گامی برای حمایت از علی خامنهای و جمهوری اسلامی بر نخواهند داشت، بلکه در عمل از اسرائیل حمایت میکنند.»
اشاره این روزنامهنگار به تصمیم دولت احمد الشرع در دمشق است که فضای هوائی خود را برای عبور جنگندههای اسرائیلی که به سمت ایران پرواز میکنند باز گذاشته است. محمود گیلانی روزنامهنگار سوری نیز به کیهان لندن در توجیه این تصمیم دولت حاکم بر سوریه میگوید: «دولت احمد الشرع نمیخواهد در این جنگ موضعی اتخاذ کند زیرا معتقد است که جمهوری اسلامی بیش از اسرائیل خطری برای حکومت کنونی سوریه است.» همین روزنامهنگار در ادامه میافزاید: «دولت سوریه تصمیم باز گذاشتن حریم هوائیاش بر جتهای اسرائیلی را در هماهنگی با ترکیه و پادشاهی سعودی اتخاذ کرده است و بنابراین میتوان نتیجه گرفت که کشورهای عربی و اسلامی نمیخواهند در این جنگ در کنار جمهوری اسلامی و علی خامنهای قرار گیرند.»
نشست فوقالعاده «سازمان همکاری اسلامی» که ۵۷ کشور را در بر میگیرد، به دعوت وزیر خارجه ترکیه هاکان فیدان برگزار میشود. هاکان فیدان از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ میلادی ریاست سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه(میت) را عهدهدار بود و آشنائی کامل به اوضاع منطقه و موقعیت حساس آن دارد. به نظر میرسد این نشست دو روزه، یکشنبه ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵ با صدور بیانیهای در محکومیت حمله نظامی اسرائیل به جمهوری اسلامی پایان خواهد یافت، ولی گامی فراتر از این بر نخواهد داشت و با توجه به اینکه اکثریت مطلق کشورهای عضو این نهاد توسط سیاستمداران سُنّی اداره میشوند، از تضعیف تنها حکومت شیعه که در این سالها گذشته از ایجاد بحرانهای منطقهای، به رقابت با آنها برخاسته بود، استقبال میکنند.
عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز که برای حضور در نشست فوقالعاده «سازمان همکاری اسلامی» در استانبول است، با بیانیهای در محکومیت اقدام نظامی اسرائیل که هیچ پشتوانه عملی ندارد و پس از مذاکرات بینتیجه در ژنو یا رهبران سه کشور اروپائی و اتحادیه اروپا به تهران باز خواهد گشت. جمهوری اسلامی امروز بسیار بیش از یک هفته پیش و در آغاز جنگ اسرائیل علیه آن، در انزوای بینالمللی و منطقهای قرار گرفته است.