بهای میوه و خشکبار نسبت به سال گذشته به شدت افزایش یافته و خرید برخی ملزومات سفره شب یلدا کاهش داشته است. سفره شب یلدای سال ۹۷ برای عده‌ای کوچک‌تر و برای همه گرانتر از سال پیش است.
خبرگزاری ایرنا در گزارشی زیر عنوان “دست‌درازی قیمت‌ها به بلندترین شب سال” که سه‌شنبه ۲۷ آذر ماه (۱۸ دسامبر) منتشر شد به بررسی افزایش قیمت مواد مورد نیاز سفره شب یلدا پرداخته و احتمال می‌دهد این سفره امسال “جمع و جورتر” از سال گذشته باشد.
“شب یلدا با طعم گرانی” و “طعم تلخ گرانی زیر دندان یلدا” از جمله مطالب دیگری هستند که در روزهای اخیر درباره وضعیت بازار میوه و خشکبار در ایران منتشر شده‌اند و همه مضمونی مشترک دارند: قیمت برخی از مواد غذایی به شدت افزایش یافته و سفره شب یلدای بسیاری از شهروندان اگر پهن هم بشود کوچک‌تر از سال پیش خواهد بود.
هندوانه، انار، آجیل و شیرینی از اجزای اصلی سفره شب یلدا محسوب می‌شوند و افزایش قیمت آنها به نسبت سال پیش بسیار متفاوت است. در تهران و برخی مراکز استان‌ها قیمت انار و هندوانه در میدان‌های میوه و تره‌بار شهرداری از مغازه‌های سطح شهر کمتر، با این همه حدود ۲۰ درصد بیشتر از سال قبل است.
به گزارش ایرنا بهای هر کیلو انار در میدان‌های شهرداری تهران حداکثر پنج هزار و ۲۰۰ تومان اعلام شده که نسبت به بیشترین قیمت آن در سال گذشته ۹۰۰ تومان بیشتر است. قیمت هر کیلو انار در مغازه‌های سطح شهر تا ۹ هزار تومان گزارش شده است.
افزایش ۷۳ درصدی قیمت متوسط آجیل
قیمت هر کیلو هندوانه در میدان‌های شهرداری نزدیک به هزار تومان است که نسبت به میانگین قیمت‌های سال گذشته در همین میدان‌ها نزدیک به ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده است. قیمت هندوانه در سطح شهر تا سه برابر بیشتر از میدان‌هاست.
بنا بر این گزارش بیشتر جهش قیمتی مربوط به آجیل است که به طور میانگین ۷۳ درصد گرانتر از سال قبل عرضه می‌شود. این افزایش قیمت در برخی موارد مانند پسته سرسام‌آور است.
خبرگزاری ایسنا به نقل از رضا اسماعیلی، رئیس اتحادیه صنف قنادان و آجیل و خشکبار ساوه می‌نویسد بهای آجیل به نسبت سال قبل بین ۱۰ تا ۵۰ درصد و قیمت پسته ۱۵۰ درصد افزایش یافته است. او می‌گوید خرید آجیل توسط بسیاری از شهروندان تا یک سوم سال پیش کمتر شده است.
کاهش ۷۰ درصدی خرید خشکبار
یک فروشنده آجیل و خشکبار با اشاره به این که چند روز بیشتر تا شب یلدا نمانده به ایسنا گفته است: «اما بازار آجیل شب یلدا به نسبت سال گذشته تا حدود ۷۰ درصد با کاهش خرید مواجه است و این رویه ادامه خواهد داشت.»
با توجه به روند کاهش بهای دلار و دیگر ارزهای معتبر در بازار آزاد، انتظار می‌رفت قیمت برخی کالاها نیز کاهش یابد. اما کارشناسان و فعالان بازار میوه، خشکبار و شیرینی معتقدند کاهش قیمت‌ها اگر هم اتفاق بیفتد به یلدای امسال نمی‌رسد.
وب‌سایت “خبرآنلاین” ۲۴ آذر در گزارشی با تاکید بر این که “شب یلدای امسال وجه تمایزی جدی با شب یلدای سال‌ها و حتی دهه‌های گذشته دارد” نوشت: «بی‌تردید امکان خرید پسته حداقل ۲۰۰ هزار تومانی در هر کیلو، بادام و گردوی ۱۲۰ هزار تومانی، تخمه ژاپنی ۳۰ تا ۴۰ هزار تومانی و … برای بسیاری از خانوارها وجود ندارد.»
کاهش تولید و صادرات پسته
قیمت پسته مرغوب در حالی حدود سه برابر سال قبل شده که صادرات این محصول در سال جاری به شدت کاهش پیدا کرده است. محمود ابطحی، رئیس انجمن پسته گفته به دلیل تغییرات آب و هوایی و سرمازدگی بخش قابل توجهی از سردرختی‌های پسته در ماه‌های گذشته از بین رفته و میزان تولید به یک پنجم کاهش یافته است.
بنابر گزارش‌ها صادرات پسته در ماه‌های مهر و آبان سال گذشته ۵۰ هزار تن بوده که در دو ماه مشابه امسال به هشت هزار تن کاهش یافته است. به رغم این، سایت خبرآنلاین می‌گوید محصولاتی نظیر پسته، بادام، فندق، کشمش و … “همگی مشمول گرانی‌های عجیب و غریب شده‌اند” و “انگشت حیرت را بر دهان طبقه متوسط و ضعیف جامعه نگه داشته‌اند”.
دویچه وله:
میثم روازاده، از فعالان عرصه توزیع خشکبار در استان البرز، “چهار پدیده دلالی، سرمازدگی، کاهش تولید و درآمدزا تر بودن صادرات به نسبت فروش داخلی” را عوامل اصلی گرانی این محصولات توصیف می‌کند. او می‌گوید توزیع‌کنندگان از این افزایش قیمت‌ها خشنود نیستند زیرا این وضعیت به کاهش شدید خرید خشکبار منجر شده است.
به گفته مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران، ۳۰ درصد از قیمت فعلی این محصولات کاذب است و انتظار می‌رود با ادامه روند کاهشی بهای دلار “قیمت کاذب آجیل و خشکبار نیز بشکند”. این پیش‌بینی اگر درست هم باشد سفره شب یلدای امسال ایرانیان را رنگین‌تر و پر و پیمان‌تر نمی‌کند.