دیدار بشار اسد با علی خامنه‌ای در تهران

بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، با سفر به تهران روز دوشنبه ششم اسفند با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، به طور جداگانه دیدار کرده است.

سفر بشار اسد به ایران از زمان آغاز اعتراض‌ها در سال ۲۰۱۱ و در پی آن جنگ داخلی در سوریه سابقه نداشته است.

دفتر رهبر جمهوری اسلامی در وب سایت خود نوشته است این دیدار صبح روز دوشنبه انجام شده است.

این در حالی است که خبر دیدار بشار اسد با رهبر جمهوری اسلامی عصر روز دوشنبه منتشر شد. در این دیدار و همچنین در دیدار بشار اسد با حسن روحانی، قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، نیز حضور داشته است.

آقای سلیمانی در دیدار بشار اسد با حسن روحانی در سمت رئیس جمهور سوریه نشسته بود.

براساس گزارش رسانه‌های ایران، رهبر جمهوری اسلامی در این دیدار ایران و سوریه را «عمق راهبردی» یکدیگر خواند و افزود: «هویت و قدرت جریان مقاومت وابسته به این ارتباط مستمر و راهبردی است، بر این اساس دشمنان نخواهند توانست نقشه‌های خود را عملیاتی کنند».

وی همچنین خطاب به بشار اسد گفت که او «به قهرمان جهان عرب تبدیل» شده و «مقاومت در منطقه به‌وسیله » او، « قدرت و آبروی بیشتری یافت».

مقامات جمهوری اسلامی از بشار اسد و گروه‌های مسلح فلسطینی و لبنانی با عنوان «جبهه مقاومت در برابر اسرائیل» نام می‌برند.

برخی از منتقدان جمهوری اسلامی اما می‌گویند که دخالت ایران در سوریه و سرکوب اعتراض‌های مسالمت‌آمیز مخالفان حکومت بشار اسد باعث قدرت گرفتن گروه‌های مسلح و درگیری نظامی در این کشور شده است.

علی خامنه‌ای در این دیدار همچنین طرح ایجاد «منطقه حائل » در سوریه را از جمله‌ «توطئه‌های خطرناک» آمریکا دانست و گفت که «باید با قاطعیت آن را رد کرد و در مقابل آن ایستاد».

ترکیه خواستار ایجاد یک نوار مرزی حائل در شمال سوریه با کمک های لجستیکی آمریکا و متحدان آن کشور و با هدف تخلیه این مناطق از نیروهای کرد سوریه است که آنکارا آنها را تروریست قلمداد می کند.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، نیز از کردها خواسته‌است ترکیه را «تحریک نکنند» و گفته یک «منطقه حائل ۲۰ مایلی (۳۰ کیلومتری)» شکل خواهد گرفت.

براساس این گزارش بشار اسد نیز در این دیدار از «حمایت‌های بی‌دریغ» جمهوری اسلامی از حکومت خود تقدیر کرد.

سفر بشار اسد به تهران در حالی انجام شده که اسرائیل در ماه‌های اخیر به ده‌ها پایگاه و تأسیسات متعلق به ایران و گروه‌های مورد حمایتش در سوریه حمله کرده و بارها گفته است اجازه نخواهد داد که جمهوری اسلامی حضور نظامی‌اش در سوریه را تثبیت کند.

در همین حال علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، تهدید کرده که در سال ۲۰۱۹ «شیوه برخورد» ایران با حملات اسرائیل در سوریه «بسیار متفاوت از شیوه برخورد در گذشته» خواهد بود.

در مقابل بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در واکنش به این سخنان گفته که این کشور « تا جایی که لازم باشد، برای پیشگیری از تثبیت نظامی ایران در سوریه اقدام می‌کند».

در همین حال مقام‌های روسیه چندین بار از خروج نیروهای ایرانی از سوریه سخن گفته‌اند اما مقام‌های جمهوری اسلامی این سخنان را رد کرده‌اند.

حشمت‌الله فلاحت‌‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، نیز روز پنج‌شنبه، چهارم بهمن، به هماهنگی اسرائیل و روسیه اذعان کرده بود.

دیدار با روحانی

بشار اسد همچنین در تهران با حسن روحانی دیدار کرده است.

حسن روحانی در این دیدار گفت که ایران آماده مشارکت در روند بازسازی سوریه است و «در روند ثبات، بازگشت آوارگان و فرآیند سیاسی داخلی نیز در کنار دمشق خواهد بود».

ایران در سال‌های گذشته کمک‌های مالی زیادی به سوریه کرده‌ است که از جمله آنها ایجاد دو خط اعتباری یک میلیارد دلاری و ۳.۶ میلیارد دلاری برای صادرات کالا به این کشور است.

پیش از این یحیی رحیم صفوی،دستیار ویژه رهبر جمهوری اسلامی در امور نظامی، در یک سخنرانی گفته بود ایران باید هزینه‌هایی را که در سوریه کرده است از طریق «نفت، گاز و معادن فسفات» این کشور «برگرداند».

کشورهای عربی بسیاری که با سوریه در هشت سال گذشته روابط متشنجی داشتند، به تازگی یکی پس از دیگری سفارت خود را در دمشق بازگشایی کرده و تاکید دارند در جست‌وجوی کسب فرصت‌های اقتصادی از دوران بازسازی سوریه هستند؛ امری که ایران را تا حد زیادی نگران کرده است.

شماری از مقامات ایران در دوره اخیر به طور تلویحی یا آشکار ابراز ناخرسندی کرده‌اند که سوریه طرح‌های سودآور را به کشورهای دیگر از جمله روسیه بسپارد و بخش خصوصی ایران از بازسازی سوریه کمترین سود را ببرد.

دخالت ایران در سوریه و حمایت از بشار اسد نیز انتقادهای گسترده ای را در ایران به دنبال داشته است.

تعدادی از شرکت کنندگان در اعتراض‌های دی‌ماه پارسال در بیش از یکصد شهر ایران، شعار دادند که «سوریه را رها کنید، فکری به حال ما کنید». کشاورزان اصفهان هم این شعار را در روزهای گذشته در اعتراض به کم‌آبی شدید در این استان تکرار کرده‌اند.

برخی فعالان سیاسی در ایران با انتقاد شدید از عملکرد قاسم سلیمانی و نیروی قدس سپاه پاسداران در منطقه، «به وجود آمدن» گروه داعش را «مرهون سوءمدیریت قاسم سلیمانی» دانسته‌اند. از جمله مهدی خزعلی، منتقد سیاسی، در ویدئویی گفته بود که اگر حضور قاسم سلیمانی در سوریه نبود، «الان داعشی در سوریه وجود نداشت».

جنگ داخلی در سوریه از سال ۲۰۱۱ تاکنون صدها هزار کشته و میلیون‌ها آواره برجای گذاشته است.