حسن روحانی اذعان کرد که جمهوری اسلامی ۴۰ سال است تکلیف خود را در مورد تعامل یا تقابل با دنیا روشن نکرده است. رئیس جمهوری ایران گفت، در صورت تداوم این نوع از اختلاف‌نطرها راه دیگری جز “همه‌پرسی از مردم” وجود ندارد.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی بیش از ۴۰ سال است “پاسخ روشن و قاطعی” به این پرسش نداده که می‌خواهد از میان “تعامل یا تقابل با دنیا” کدامیک را برگزیند، “همه‌پرسی از مردم” را تنها راه‌حل این نوع از اختلافات عنوان کرد.
روحانی که امروز چهارشنبه ۲۴ مهر (۱۶ اکتبر) در دانشگاه تهران سخن می‌گفت، با پرسش از پی “تعامل یا تقابل با دنیا” را “مسئله راهبردی و اساسی کشور” خواند و گفت: «۴١ سال در کشور ما هنوز به جواب روشن و قاطع در این زمینه نرسیده‌ایم. یک عده می‌گویند تعامل سازنده و گروهی می‌گویند تقابل مستمر و دائم با دنیا داشته باشیم. عده‌ای معتقدند حل مشکلات با جهان راهی جز قدرتمند شدن و شکستن طرف مقابل ندارد.»
دویچه وله:
به گزارش ایرنا، روحانی ادامه داد: «گروهی می‌گویند دشمن ما خبیث است باید با او باید مقابله کنیم و باید بزنیم و بکشیم و یا کشته بشویم اما گروه دیگری می‌گویند نه می‌شود بسیاری از مشکلات را با دنیا حل کرد.»
رئیس جمهوری ایران همچنین با بیان اینکه “دعوا بر سر برجام نیست، بلکه بر سر یک مسئله بزرگ تر است”، گفت: «یک عده می گویند “با مذاکره با خارجی‌ها در حال وقت تلف کردن هستید و عمر شریف را هدر می‌دهید، ما باید قوی باشیم و آنها را تهدید کنیم و خارجی در برابر ما تواضع می‌کند و به زانو در می‌آید و دست ما را می بوسد و تمام می‌شود”، اما گروه دیگری می‌گویند “نه، راه این نیست، با جنگ مداوم به نتیجه نمی‌رسیم.”»
“همه‌پرسی” به عنوان “تنها راه حل”
حسن روحانی در بخش دیگری از سخنان خود “رشد و توسعه” کشور بدون تعامل با دنیا را ناممکن دانست و گفت: «در دوران تحریم هم زندگی را به یک شکل می‌گذارنیم. ما به شما کمک می‌کنیم. شما به ما کمک می‌کنید. همه دست به دست هم می‌دهیم اما رشد و توسعه بدون رابطه و تعامل با دنیا ممکن نیست. بانک‌ها، صادرات و واردات قفل باشد و شما بعد بگویید می‌خواهیم اقتصاد را توسعه بدهم. مگر می‌شود؟»
روحانی با بیان اینکه “در شرایط سختی هستیم”، اضافه کرد: «همین الان هم که کشور را اداره می‌کنیم باید از کشورهای همسایه یا برخی از کشورهای دوست در دنیا تشکر کنیم که به تحریم‌ها بی‌اعتنا بوده‌اند و با ما همچنان کار می‌کنند.»
رئیس جمهوری ایران همچنین با اشاره به لزوم ورود دانشگاه‌ها به “مسایل استراتژیک” گفت: «اگر در این مسایل استراتژیک، سال‌ها بحث کردیم اما به نتیجه نرسیدیم، باید به همه‌پرسی از مردم رجوع کنیم. ما راه دیگری نداریم. نمی‌شود که فقط با یکدیگر دعوا کنیم. ما ۴۰ سال است که با یکدیگر بحث می‌کنیم. راه را باید انتخاب کنیم.»
روحانی در حالی بر لزوم تعیین تکلیف نوع رابطه جمهوری اسلامی با دنیا تأکید کرده که رهبر جمهوری اسلامی نه تنها هرگونه مذاکره‌ای را با آمریکا ممنوع کرده، بلکه اخیرا اروپا را نیز “خبیث” خوانده و خواستار “قطع امید” از کشورهای اروپایی شده بود.
علی خامنه‌ای دهم مهرماه گذشته نیز با بیان اینکه “سلطه گران به گفته خودشان می‌خواهند ایران به کشوری عادی یعنی منطبق با سازوکار نظام سلطه تبدیل شود”، بار دیگر سمت‌گیری اصلی حکومت ایران را تببین کرد و گفت که جمهوری اسلامی کماکان “راه انقلابی‌گری و مقابله با سلطه‌گران” را ادامه خواهد داد.
با وجود ممنوع اعلام کردن مذاکره با آمریکا “در هر سطحی” از سوی رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی بارها گفته است که در صورت “لغو تحریم‌ها” برای مذاکره آماده است. رئیس جمهوری ایران ساعاتی پیش از سخنرانی دهم مهرماه خامنه‌ای گفته بود که با اروپایی‌ها در راستای مذاکره با آمریکا “همکاری” کرده، اما کاخ سفید “کارشکنی” کرده است.
انتخابات همچون “بهترین راه شکستن افراط”
حسن روحانی در بخش دیگری از سخنان امروز خود به انتخابات در پیش مجلس شورای اسلامی نیز اشاره کرد و گفت: «با وجود همه نقص و اشکالات، بهترین راه صندوق است. برای شکستن افراط صندوق است. برای اصلاح جامعه صندوق است. برای شایسته‌سالاری صندوق است. برای اینکه افکار به‌حق مردم حاکم شود، صندوق است. ما راه دیگری نداریم.»
روحانی با بیان اینکه “یکی از مهم‌ترین مسائل امسال را باید انتخابات بدانیم”، افزود: «کسی که خود را لایق می‌داند کاندیدا کند، چه انتخاب شود و چه انتخاب نشود، چه بگویند صالح هستی یا نیستی.»
اشاره حسن روحانی در این بخش از سخنان‌اش به رسیدگی شورای نگهبان به صلاحیت نامزدهای انتخاباتی است. اظهارات اخیر روحانی که در آن مجلس اول را “بهترین مجلس در طول تاریخ انقلاب اسلامی” خوانده بود که به گفته او، در آن نظارتی مثل امروز وجود نداشته و حتی سازمان مجاهدین خلق هم در آن شرکت کرده بود، با انتقادهای شدیدی از سوی مدافعان “نظارت استصوابی” و شورای نگهبان روبه‌رو شد.
در این میان سخنگوی شورای نگهبان سخنان روحانی را فراخوانی برای “عدم رعایت قانون” ارزیابی کرده و احمد خاتمی، خطیب موقت نماز جمعه تهران نیز از آن به عنوان اظهاراتی یاد کرده بود که “بوی دو قطبی کردن” می‌دهد.
تجمع اعتراضی دانشجویان همزمان با سخنرانی روحانی
سخنرانی امروز روحانی در مراسم آغاز رسمی سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی با حاشیه‌هایی نیز همراه بود. گروهی از فعالان صنفی دانشجویی همزمان با این سخنرانی در دانشگاه تهران دست به تجمعی اعتراضی زدند.
دانشجویان در این تجمع با در دست داشتن پلاکاردهایی، از جمله به محکوم شدن شماری از دانشجویان به مجموعا ۱۰۰ سال زندان، “پادگانی” شدن دانشگاه و افزایش خصوصی‌سازی دانشگاه‌ها اعتراض کردند و خواستار آزادی دانشجویان زندانی شدند.
شروع #تجمع دانشجویان و فعالین صنفی دانشگاه تهران در اعتراض به حضور نمایشی #روحانی رییس جمهور کشور در دانشگاه تهران. pic.twitter.com/ouMLGcG2jH
— Faeze Abdipour (@faezehabdipour) 16 oktober 2019
از سوی دیگر گزارش‌هایی هم در مورد اعتراض شماری از اعضای بسیج دانشجویی منتشر شده است که بر مبنای آن، به هنگام سخنرانی روحانی تعدادی از این افراد به نشانه اعتراض جلسه را ترک کرده‌اند. خبرگزاری فارس ضمن اعلام این خبر نوشت: «برخی از دانشجویان تجمع‌کننده اعتراض خود به عدم انتقادپذیری دولت و همچنین عدم اختصاص تریبون به تشکل‌های دانشجویی در مراسم را با زدن چسب بر دهان خود نشان دادند».
این خبرگزاری منتسب به نهادهای امنیتی ایران افزود: «دانشجویان معترض معتقد بودند دانشجویانی که در حضور رئیس‌جمهور سخنرانی کردند، نماینده واقعی دانشجویان نبودند». به گزارش فارس، “استقبال کم دانشجویان از سخنرانی حسن روحانی و صندلی‌های خالی سالن سخنرانی از نکات قابل توجه برنامه امروز” بوده است.
اما حسن روحانی که یکی از وعده‌های انتخاباتی‌اش در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ از بین بردن “فضای امنیتی” در دانشگاه‌ها و لغو محرومیت دانشجویان محروم‌شده از تحصیل بود، در سخنان امروز خود به بازداشت دانشجویان و دیگر مطالبات تجمع‌کنندگان اشاره‌ای نکرد.