آیا رهبر جمهوری اسلامی توانسته طبقه وفادار به خود را ایجاد کند؟احسان ابراهیمی

By | ۱۳۹۸-۰۸-۲۹

۱- نویسنده پیش‌تر در مطلبی با عنوان «جنگ خامنه ای با طبقه متوسط» با مرور سیاست‌های رهبرجمهوری اسلامی و نهادهایزیرمجموعه و همچنین دولت و مجلس نزدیک به وی (دولت اول احمدینژاد و مجلس هفتم و هشتم) تلاش کرد نشان دهد سیاستی فراگیر برای تخریب و تضعیف طبقهمتوسط شهری در کار است تا این طبقه با ریزش و پالایش، عرصه را برای طبقه متوسط جعلی و وفاداربه نظام سیاسی خالی نماید و رهبر جمهوری اسلامی از مطالبات مدنی، سیاسی و فرهنگی نامطلوب خود که از سوی این جامعه مدنی محاط در طبقه متوسط مطالبه می شود، رها شود. در واقعبه‌جای پاسخگویی به این مطالبات، سیاست فقیرسازی و بدلی‌سازی طبقه متوسط راهکار وی برای حلموضوع است. فهرستی طولانی از مجموعه سیاست‌های وی در سه دهه اخیر در مطلب مذکور آمدهاست و به دو نمونه برجسته و اخیرش که عبارت بود از «مسکن مهر» و «هدفمندسازی یارانه ها» بیشتر پرداخته شد.

۲– هم‌چنین در اوج اعتراضات سال ۹۶، در مطلبی با عنوان «تظاهرات ایران و پوپولیسم اقتصادی» پیش‌بینی کردم اولین قربانی این اعتراضات، سیاست‌های اصلاحی و ریاضتی از جمله کاهش یارانه‌ها وافزایش قیمت حامل‌های انرژی خواهد بود؛ همانطور که در این دو سال حسن روحانی مانع اجراییشدن آن شده بود. سیاست درستی که در صورت نگاه همه جانبه بهتمام سطوح آزادسازی اقتصاد میتوانست در روندی ۵ ساله رخ دهد، بنا به ماهیت و سرشت سیاست‌زده و رانتی اقتصاد نفتی و تسلطباندهای مافیایی وابسته به رهبر جمهوری اسلامی، امکان اجرایی شدن ندارد و تنها با ظلمی آشکار،نوک پیکان این آزادسازی متوجه قشر متوسط و فقیر جامعه است. در واقع بنا به همان جنگ فرسایشیرهبر جمهوری اسلامی باطبقه متوسط، این افزایش شبانه و سه برابر قیمت بنزین را نیز می توان آخرینتلاش‌ها برای انهدام بیشتر طبقه متوسط دانست. به دیگر سخن، فرصت تاریخی تحریم‌های یکجانبهساکن فعلی کاخ سفید، برای رهبر جمهوری اسلامی توان پیادهسازی آخرین فاز سیاست کلان خود رافراهم ساخت و با برهم خوردن برجام که فرصتی ابتدایی برای جان بخشی دوباره به طبقه متوسط بود،بهانه نخ نمای مقاومت و مقابله، اسم رمز او برای ذبح باقی مانده حاملان دموکراسی و گشایشسیاسیفرهنگی است.

۳رویکردی طبقاتی به اعتراضات اخیر که بنا به اخبار غیررسمی به کشته شدن دست کم ۲۰۰ نفرتاکنون منجر شده است، تا حدودی نشان میدهد رهبر جمهوری اسلامی در فقیرسازی طبقه متوسطموفق بوده است. نگاهی به شهرها و مراکز اصلی اعتراضات نشانمی دهد، شهرهای حاشیه مرکز وشهرهای کوچک استانهای غربی بیشترین بسامد اعتراضی را داشته‌اند. در این شهرها، عمدتاً افراد وخانواده های فقیر و کسانی که ناتوان از پرداخت هزینه های زندگی در شهرهای بزرگ هستند،ساکن‌اند. در واقع در این دو یا سه دهه نه تنها فقرزدایی صورت نگرفته بلکه کسانی که به دلیلجهش‌هتی عجیب و غیرمنطقی قیمت مسکن و اجارهآن (طبق آمار، اجاره ی مسکن در تهران رشدینزدیک به ۷۰ درصد داشته است)، از شهرهای بزرگ به حاشیه شهر و شهرهای کوچکتری اجباری نقلمکان کرده اند،امروز در صف مقدم اعتراضات هستند.

از سوی دیگر، حضور حمایتی دانشجویان دانشگاههای تهران و تبریز و نوع شعارهایی که جملگیسویه‌های پررنگ معیشتی و کارگری دارد، نشان دیگری است که مطالبات سیاسی مثل آزادی زندانیانسیاسی و دیگر اولویت حتی پیشروترین بخش طبقه متوسط یعنی دانشجویان نیز نیست. به اینمعنا، رهبر جمهوری اسلامی در تخریب و تضعیف طبقهمتوسط تا حدی موفق بوده و توانسته باسیاست «عدالت در فقر» و تبدیل کشور به کمیته امدادی ۸۰ میلیونی، نیازها ومطالبات جدی وحیاتی مردم و به ویژه طبقه متوسط را حول نیاز به کار و حق حیات و معیشت و رفع تورم وساماندهیکند.

در برابر این تضعیف نظام‌مند طبقه متوسط، آن طبقه مطلوب و وفادار عاری از هرگونه مطالبه سیاسیو فرهنگی و اجتماعیِ خلاف اراده و باورهای نظام حاکم، بنا به ماهیت رانتی، جعلی و سیاست گریزش،تولید کننده نسل جدیدی از آقازاده هاییشده که نه تنها هیچ تعلق خاطری به باورهای نظام ندارندبلکه در بلاهتی سیاسی ناتوان از حمایت گفتمانی و جدی از نظام هستند. نمونه ساشا سبحانی ویاسین رامین و یکی از صدها مثال نتیجه این سیاست است.

در عرصه امروز ایران، جدا از قشر مرفه وابسته به حکومت و یا کسانی که اساساً به دلیل حجم بالایرفاه، حافظان وضع موجود و غیرسیاسی هستند، اکثریت جامعه میان دو طبقه تقسیم شده است: هرآنچه از طبقه متوسط باقی مانده و جمعیتی تز فقرا که اکثریت جامعه امروز ایرانی را تشکیل میدهند در برابر علاقمندان میانی نظام سیاسی حاکم که تمام رشد وارتقایشان در جامعه مدیون ومرهون سیاست‌های نظام است. رویارویی این دو گروه، تعیین‌کننده خط سیاست آینده ایران خواهد بود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *