وزیر امور خارجه ایران هشدار داده است که برای مقابله با تصمیم سه کشور اروپایی امضا کننده برجام، اگر پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت فرستاده شود، جمهوری اسلامی هم از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خارج می‌شود.
جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در واکنش به فعال‌سازی سازوکار حل اختلاف در برجام از سوی سه کشور اروپایی گفت، اگر این موضوع به شورای امنیت ارجاع داده شود، موضوع خروج ایران از “ان پی تی” مطرح می‌شود.
“ان پی تی” یا پیمان عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای، قراردادی بین‌المللی برای جلوگیری از اشاعه جنگ‌افزارهای اتمی است و تاکنون ۱۸۸ کشور جهان، از جمله ایران، آن را امضا کرده‌اند.
آلمان، بریتانیا و فرانسه ۱۴ ژانویه (۲۴ دی) در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که سازوکار پیش‌بینی شده در برجام برای رفع اختلاف را فعال می‌کنند. به گفته این سه کشور، با توجه به کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران، چاره‌ای جز فرستادن موضوع به کمیسیون مشترک در چارچوب مکانیسم حل اختلاف ندارند.
جواد ظریف به خبرگزاری “خانه ملت” گفت «در نامه‌ای که نوامبر ۲۰۱۸ به موگرینی نوشته شد، بر این نکته تأکید کردیم که ایران مکانیزم حل و فصل اختلافات را شروع کرده و به پایان رساندیم. لذا ناگزیریم که برنامه کاهش تعهدات برجام را اجرایی کنیم.»
ظریف اضافه کرد، ایران در اردیبهشت ماه ۹۸، هفت ماه پس از نامه مذکور و فرصتی که به اروپا داده، کاهش تعهدات برجام را آغاز کرده است.
جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه ۱۵ دی‌ماه گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای را به طور رسمی برداشت و تعهدات باقی‌مانده در چارچوب برجام را که از جمله شمار سانتریفوژها را شامل می‌شد، کنار گذاشت.
وزیر امور خارجه ایران می‌گوید، قرار نیست گامی دیگر برای کاهش تعهدات برداشته شود. او از توقف کاهش تعهدات توسط ایران در صورت بازگشت اروپایی‌ها به تعهدات خود سخن گفته است.
علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران وز گذشته در سخنرانی خود در مجلس علت فعال شدن مکانیسم حل اختلاف از سوی سه کشور اروپایی را “تهدید آمریکا” عنوان کرد. روزنامه واشتگتن پست پنجشنبه گذشته ۱۶ دی (۱۶ ژانویه) در گزارشی نوشت ترامپ این سه کشور را تهدید کرده بود اگر مکانیسم حل اختلاف در برجام را فعال نکنند تعرفه‌های گمرکی برای خودروهای آنها را افزایش خواهد داد.
علی لایجانی تأکید کرد «اگر اروپا به هر دلیلی رفتار غیرعادلانه در استفاده از ماده ۳۷ توافق‌نامه هسته‌ای داشته باشد، جمهوری اسلامی ایران تصمیم جدیدی در همکاری با آژانس خواهد گرفت و طرح آن در مجلس آماده است.»
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه در نشست روز دوشنبه (۳۰ دی) در باره امکان ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل، آن را بعید دانست و گفت: «دست اروپایی‌ها از لحاظ حقوقی و فنی در این زمینه خالی است و فکر می‌کنم موفقیت آنها با توجه به ریسکی که در آن وجود دارد بسیار پایین است.»
ایران پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه ۹۷ گام به گام کاهش تهعدات خود در چارچوب برجام را آغاز کرد. مقام‌های جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند در صورت بهره‌مندی ایران از منافع برجام و به شرط اجرایی شدن تعهدات طرفین دیگر، تعهدات خود را اجرا کرده و امکان بازگشت به تعهدات پیشین برجامی هم وجود دارد.
دویچه وله: